ارسال دیدگاه
- ضمن تشکر از بیان دیدگاه خود به اطلاع شما رسانده می شود که دیدگاه شما پس از تایید نویسنده این مطلب منتشر خواهد شد.
- دیدگاه ها ویرایش نمی شوند.
- از ایمیل شما فقط جهت تشخیص هویت استفاده خواهد شد.
- دیدگاه های تبلیغاتی ، اسپم و مغایر عرف تایید نمی شوند.
فردا از تلویزیون پخش خواهد شد
سخنرانی رهبر معظم انقلاب در سالروز قیام ۱۹ دی
حضرت آیتالله خامنهای رهبر معظم انقلاب اسلامی در سالروز قیام 19 دی مردم قم علیه رژیم ستمشاهی، بهصورت تلویزیونی سخنرانی خواهند کرد. بهگزارش پایگاه اطلاع رسانی دفتر مقام معظم رهبری، این سخنرانی ساعت 11 روز جمعه 19 دی 1399 بهصورت زنده از شبکههای تلویزیونی یک و خبر و رادیو ایران پخش خواهد شد. سخنرانی رهبر انقلاب اسلامی در سالروز قیام ۱۹ دی، هر سال با حضور هزاران نفر از مردم قم در حسینیه امام خمینی برگزار میشد که امسال به علت شیوع ویروس کرونا، بدون حضور جمعیت و بهصورت تلویزیونی انجام خواهد شد.
رئیسجمهوری با دفاع از لایحه بودجه 1400 در هیأت دولت:
معیشت مردم خط قرمز ما است
■نمی پذیریم مجلس با افزایش بیحساب و کتاب مالیات در بودجه سال آینده به مردم فشار مضاعف وارد کند
■بودجه نویسی کار دولت است، مجلس برای تصویب، حق اصلاح و پیشنهاد دارد اما شاکله لایحه بودجه نباید تغییر کند
■بایدن به تعهداتش عمل کند، جواب ما صریح، روشن و ساده است؛ اگر شما به همه تعهدات خود عمل کردید، ما نیز به همه تعهدات خود عمل خواهیم کرد
■آیت الله هاشمی رفسنجانی یکی از مظلومین تاریخ کشور است که مظلومیتش همچنان ادامه دارد
گروه سیاسی/ رئیسجمهوری در جلسه هیأت دولت از خط قرمزهای بودجه 1400 گفت و بر محاکمه عادلانه مسببان حادثه سقوط هواپیمای اوکراینی تأکید کرد. او همچنین یاد آیتالله هاشمی رفسنجانی را در آستانه سالگرد رحلتش گرامی داشت و او را یکی از مظلومان تاریخ دانست. رئیس جمهوری همچنین به رئیسجمهوری منتخب امریکا یادآوری کرد که باید به تعهدات خود در قبال ایران عمل کند.
به گزارش پایگاه اطلاعرسانی ریاست جمهوری، حجتالاسلام والمسلمین حسن روحانی با اشاره به آغاز فعالیت دولت جو بایدن در امریکا طی آیندهای نزدیک، گفت: اگر بایدن گفت که امریکا میخواهد در مسیر قانون قرار گیرد و به تعهداتش عمل کند، جواب ما صریح، روشن و ساده است و میگوییم اگر شما به همه تعهدات خود عمل کردید، ما نیز به همه تعهدات خود عمل خواهیم کرد.رئیسجمهوری افزود: اگر عمل نکردید ما در برابر شما سر فرود نمیآوریم، شما اگر به تعهدات عمل کردید منتی سر ما نگذاشتید، تا حالا یک کار خلاف قانونی انجام میدادید حالا از کارِ خلاف قانون دست برداشتید، پشیمان شدید و فهمیدید اشتباه کردهاید.
روحانی با بیان اینکه ملت ایران در سه مقطع مهم تاریخی یعنی در نهضت و انقلاب اسلامی، جنگ تحمیلی و جنگ اقتصادی سال 97 تا کنون، با ایستادگی و وحدت توانست در برابر دنیا پیروز شود، گفت: ملت ایران هم در مقطع اول یعنی نهضت و انقلاب، هم در جنگ تحمیلی هشت ساله و هم در این جنگ اقتصادی سه ساله تنها بود اما روی پای خود ایستاد و تا رسیدن به پیروزی مقاومت کرد.
اداره کشور در شرایط جنگی
روحانی با بیان اینکه دولت در شرایط غیرعادی و جنگی توانسته کشور را اداره کند، گفت: با اقداماتی که انجام شده هم فعالیتهای تولیدی و توسعهای ادامه دارد و هم زندگی مردم البته با سختی و دشواری در جریان است و مردم برای تهیه کالاهای اساسی با کمبود مواجه نیستند ضمن اینکه به خاطر برخی بیانصافیها دچار مشکل شدند و تا حدودی در زمینه مدیریت هم باید کار بهتری انجام میگرفت.
وی افزود: امسال با وجود تحریم، جنگ اقتصادی و کرونا در شش ماهه اول شاهد رشد اقتصادی هستیم و امیدواریم تا پایان سال هم رشد مثبت اقتصادی داشته باشیم در حالی که در شرایط کرونا تعداد معدودی از کشورهای جهان از رشد مثبت برخوردار هستند.
شاکله بودجه باید حفظ شود
در روزهایی که زمزمههای تغییر در لایحه بودجه و حذف ارز 4200 تومانی از سوی مجلسیها شنیده میشود، رئیس جمهوری از اختصاص ارز 4200 تومانی برای برخی ازکالاهای اساسی دفاع کرد و همزمان خط قرمزهای بودجه را تشریح کرد. روحانی گفت: هدف دولت از اختصاص ارز 4200 تومانی برای تأمین کالاهای اساسی به خاطر آن است که قیمت کالاها برای مردم قابل تحمل باشد. در چنین شرایطی اگر افرادی از این موضوع سوءاستفاده کردند، دلیل نمیشود که کل این تصمیم کنار گذاشته شود. در یک سال گذشته دولت به طور تدریجی و در حدی که جامعه بتواند تحمل کند تعدادی از کالاها را از شمول اختصاص ارز 4200 تومانی خارج کرده است و امروز چند قلم از کالاها باقی مانده که برای مردم اهمیت دارد. البته ممکن است دولت در شرایط مناسب تصمیم دیگری در زمینه این کالاها نیز اتخاذ کند. به گفته روحانی، سر و صدا کردن و جار زدن درخصوص برخی از تصمیماتی که هنوز نهایی نشده و در کمیسیون تلفیق در حال بررسی است، فایدهای جز ایجاد رانت و فساد ندارد.
وی با بیان اینکه دولت بودجهای را برای اداره کشور در سال آینده تدوین کرده و از تمام مفاد آن و تبصره به تبصره آن دفاع میکند، گفت: از مجلس شورای اسلامی توقع داریم که در این زمینه همکاری کنند و البته اگر پیشنهاد و اصلاحی لازم است از آن استقبال میکنیم اما شاکله بودجه حفظ شود چرا که طبق قانون اساسی، بودجه را دولت تنظیم و تدوین میکند و البته مجلس هم حق دارد آن را اصلاح کرده و پیشنهاد جدید بدهد.
مالیات را جایگزین فروش نفت نکنید
روحانی با تأکید بر اینکه خطوط قرمزی در بودجه وجود دارد که قابل شکستن نیست، گفت: دولت قبول نمیکند که بدون حساب و کتاب، مالیاتها افزایش یافته و عوارض گمرکی به هم بریزد چرا که معتقدیم به اندازه کافی مردم تحت فشار هستند. رئیسجمهوری گفت: دولت مصمم است در سال آینده روزانه 2میلیون و 300هزار بشکه نفت و میعانات بفروشد و قدرت آن را هم دارد لذا اگر این موضوع کنار گذاشته شده و به جای آن مالیات در نظر گرفته شود قطعاً به مردم فشار خواهد آمد.
روحانی افزود: همچنین به منظور تقویت پول ملی پیشبینی کردهایم که قیمت دلار بر مبنای 11هزار و 500 تومان باشد و چنانچه این رقم یک مرتبه به 17هزار تومان افزایش یابد بدون تردید آثار و تبعات اقتصادی زیادی برای مردم خواهد داشت لذا نباید مردم و دولت را در ماههای آخر تحت فشار مشکلات اقتصادی قرار داد. وی ادامه داد: تراکنشهای بانکی که مردم انجام میدهند برای خرید جنس یا خدمات است و قرار نیست که چندین بار از مردم مالیات اخذ شود و همه اینها خطوط قرمزهایی هستند که دولت آنها را مدنظر قرار داده است.
همه زوایای حادثه هواپیمای اوکراینی باید روشن شود
روحانی در بخش دیگری از سخنان خود به حادثه سقوط هواپیمای اوکراینی در روز 18 دی ماه اشاره کرد و گفت: هدف قرار گرفتن هواپیمای اوکراینی البته به خطا و اشتباه، حادثه بسیار تأسفانگیز و دردناکی بود و با خانواده جانباختگان این حادثه ابراز همدردی میکنیم. از زمانی که علت سقوط هواپیما آشکار شد به مسئولان اعلام کردم که هر آنچه را اتفاق افتاده به مردم اعلام کنند و البته مسببان آن بایستی در دادگاه عادلانه محاکمه شوند و بیتردید قوه قضائیه همه عاملان حادثه را تحت محاکمه قرار خواهد داد و این برای مردم بسیار اهمیت دارد.بایستی همه زوایای این حادثه روشن شود و مردم از آن اطلاع یابند و در نهایت دادگاه هم بایستی حکم نهایی را اعلام کند.رئیسجمهوری افزود: دولت در جلسه هفته گذشته در خصوص پرداخت خسارت به خانواده جانباختگان این حادثه تصمیمگیری کرد و در این راستا مقرر شد بدون تفکیک جانباختگان به داشتن تابعیت ایرانی یا غیرایرانی، 150هزار دلار بهعنوان خسارت پرداخت شود.
آیتالله هاشمی جزو مظلومان تاریخ است
رئیسجمهوری در ادامه با گرامیداشت رحلت آیتالله هاشمی رفسنجانی در 19 دی ماه خاطرنشان کرد: مرحوم آیتالله هاشمی رفسنجانی حداقل در دو مقاومت ملی مردم ایران جزو سرداران و در خط مقدم بود و در موفقیتهای این مقاطع تاریخی نقش اصلی داشت. روحانی آیتالله هاشمی رفسنجانی را جزو مظلومان تاریخ توصیف کرد و گفت: شهید بهشتی را بهعنوان مظلوم اول میشناسیم اما ایشان مظلومی بود که بعد از شهادت مقام، جایگاه و منزلت ویژهای در افکار عمومی پیدا کرد اما مظلومیت آیتالله هاشمی همچنان ادامه دارد.رئیسجمهوری تصریح کرد: همه باید از بزرگان خود قدردانی کنیم و اگر قدردانی نشود تاریخ قضاوت خوبی از ما نخواهد داشت. وی گفت: البته ملت ما همیشه قدردان هستند ما از آن اقلیت (مخالف) هم میخواهیم که قدردان باشند تا همه بتوانیم راه و مسیری را که امام عزیز و امروز رهبرمعظم انقلاب مشخص کرده، ادامه دهیم.
رئیس جمهوری همچنین با گرامیداشت نوزدهم دی ماه؛ سالگرد قیام مردم قم علیه رژیم ستمشاهی اظهار داشت: 19 دی ماه 56 سرآغازی برای حرکت مردم در برابر رژیم وابسته و فاسد آن زمان بود و در حقیقت فساد، غیرقانونی و وابسته بودن و غیردینی و غیراسلامی بودن دلایلی بود که در آن مقطع مردم را علیه آن رژیم فاسد به خیابانها کشاند.
به گزارش پایگاه اطلاعرسانی ریاست جمهوری، حجتالاسلام والمسلمین حسن روحانی با اشاره به آغاز فعالیت دولت جو بایدن در امریکا طی آیندهای نزدیک، گفت: اگر بایدن گفت که امریکا میخواهد در مسیر قانون قرار گیرد و به تعهداتش عمل کند، جواب ما صریح، روشن و ساده است و میگوییم اگر شما به همه تعهدات خود عمل کردید، ما نیز به همه تعهدات خود عمل خواهیم کرد.رئیسجمهوری افزود: اگر عمل نکردید ما در برابر شما سر فرود نمیآوریم، شما اگر به تعهدات عمل کردید منتی سر ما نگذاشتید، تا حالا یک کار خلاف قانونی انجام میدادید حالا از کارِ خلاف قانون دست برداشتید، پشیمان شدید و فهمیدید اشتباه کردهاید.
روحانی با بیان اینکه ملت ایران در سه مقطع مهم تاریخی یعنی در نهضت و انقلاب اسلامی، جنگ تحمیلی و جنگ اقتصادی سال 97 تا کنون، با ایستادگی و وحدت توانست در برابر دنیا پیروز شود، گفت: ملت ایران هم در مقطع اول یعنی نهضت و انقلاب، هم در جنگ تحمیلی هشت ساله و هم در این جنگ اقتصادی سه ساله تنها بود اما روی پای خود ایستاد و تا رسیدن به پیروزی مقاومت کرد.
اداره کشور در شرایط جنگی
روحانی با بیان اینکه دولت در شرایط غیرعادی و جنگی توانسته کشور را اداره کند، گفت: با اقداماتی که انجام شده هم فعالیتهای تولیدی و توسعهای ادامه دارد و هم زندگی مردم البته با سختی و دشواری در جریان است و مردم برای تهیه کالاهای اساسی با کمبود مواجه نیستند ضمن اینکه به خاطر برخی بیانصافیها دچار مشکل شدند و تا حدودی در زمینه مدیریت هم باید کار بهتری انجام میگرفت.
وی افزود: امسال با وجود تحریم، جنگ اقتصادی و کرونا در شش ماهه اول شاهد رشد اقتصادی هستیم و امیدواریم تا پایان سال هم رشد مثبت اقتصادی داشته باشیم در حالی که در شرایط کرونا تعداد معدودی از کشورهای جهان از رشد مثبت برخوردار هستند.
شاکله بودجه باید حفظ شود
در روزهایی که زمزمههای تغییر در لایحه بودجه و حذف ارز 4200 تومانی از سوی مجلسیها شنیده میشود، رئیس جمهوری از اختصاص ارز 4200 تومانی برای برخی ازکالاهای اساسی دفاع کرد و همزمان خط قرمزهای بودجه را تشریح کرد. روحانی گفت: هدف دولت از اختصاص ارز 4200 تومانی برای تأمین کالاهای اساسی به خاطر آن است که قیمت کالاها برای مردم قابل تحمل باشد. در چنین شرایطی اگر افرادی از این موضوع سوءاستفاده کردند، دلیل نمیشود که کل این تصمیم کنار گذاشته شود. در یک سال گذشته دولت به طور تدریجی و در حدی که جامعه بتواند تحمل کند تعدادی از کالاها را از شمول اختصاص ارز 4200 تومانی خارج کرده است و امروز چند قلم از کالاها باقی مانده که برای مردم اهمیت دارد. البته ممکن است دولت در شرایط مناسب تصمیم دیگری در زمینه این کالاها نیز اتخاذ کند. به گفته روحانی، سر و صدا کردن و جار زدن درخصوص برخی از تصمیماتی که هنوز نهایی نشده و در کمیسیون تلفیق در حال بررسی است، فایدهای جز ایجاد رانت و فساد ندارد.
وی با بیان اینکه دولت بودجهای را برای اداره کشور در سال آینده تدوین کرده و از تمام مفاد آن و تبصره به تبصره آن دفاع میکند، گفت: از مجلس شورای اسلامی توقع داریم که در این زمینه همکاری کنند و البته اگر پیشنهاد و اصلاحی لازم است از آن استقبال میکنیم اما شاکله بودجه حفظ شود چرا که طبق قانون اساسی، بودجه را دولت تنظیم و تدوین میکند و البته مجلس هم حق دارد آن را اصلاح کرده و پیشنهاد جدید بدهد.
مالیات را جایگزین فروش نفت نکنید
روحانی با تأکید بر اینکه خطوط قرمزی در بودجه وجود دارد که قابل شکستن نیست، گفت: دولت قبول نمیکند که بدون حساب و کتاب، مالیاتها افزایش یافته و عوارض گمرکی به هم بریزد چرا که معتقدیم به اندازه کافی مردم تحت فشار هستند. رئیسجمهوری گفت: دولت مصمم است در سال آینده روزانه 2میلیون و 300هزار بشکه نفت و میعانات بفروشد و قدرت آن را هم دارد لذا اگر این موضوع کنار گذاشته شده و به جای آن مالیات در نظر گرفته شود قطعاً به مردم فشار خواهد آمد.
روحانی افزود: همچنین به منظور تقویت پول ملی پیشبینی کردهایم که قیمت دلار بر مبنای 11هزار و 500 تومان باشد و چنانچه این رقم یک مرتبه به 17هزار تومان افزایش یابد بدون تردید آثار و تبعات اقتصادی زیادی برای مردم خواهد داشت لذا نباید مردم و دولت را در ماههای آخر تحت فشار مشکلات اقتصادی قرار داد. وی ادامه داد: تراکنشهای بانکی که مردم انجام میدهند برای خرید جنس یا خدمات است و قرار نیست که چندین بار از مردم مالیات اخذ شود و همه اینها خطوط قرمزهایی هستند که دولت آنها را مدنظر قرار داده است.
همه زوایای حادثه هواپیمای اوکراینی باید روشن شود
روحانی در بخش دیگری از سخنان خود به حادثه سقوط هواپیمای اوکراینی در روز 18 دی ماه اشاره کرد و گفت: هدف قرار گرفتن هواپیمای اوکراینی البته به خطا و اشتباه، حادثه بسیار تأسفانگیز و دردناکی بود و با خانواده جانباختگان این حادثه ابراز همدردی میکنیم. از زمانی که علت سقوط هواپیما آشکار شد به مسئولان اعلام کردم که هر آنچه را اتفاق افتاده به مردم اعلام کنند و البته مسببان آن بایستی در دادگاه عادلانه محاکمه شوند و بیتردید قوه قضائیه همه عاملان حادثه را تحت محاکمه قرار خواهد داد و این برای مردم بسیار اهمیت دارد.بایستی همه زوایای این حادثه روشن شود و مردم از آن اطلاع یابند و در نهایت دادگاه هم بایستی حکم نهایی را اعلام کند.رئیسجمهوری افزود: دولت در جلسه هفته گذشته در خصوص پرداخت خسارت به خانواده جانباختگان این حادثه تصمیمگیری کرد و در این راستا مقرر شد بدون تفکیک جانباختگان به داشتن تابعیت ایرانی یا غیرایرانی، 150هزار دلار بهعنوان خسارت پرداخت شود.
آیتالله هاشمی جزو مظلومان تاریخ است
رئیسجمهوری در ادامه با گرامیداشت رحلت آیتالله هاشمی رفسنجانی در 19 دی ماه خاطرنشان کرد: مرحوم آیتالله هاشمی رفسنجانی حداقل در دو مقاومت ملی مردم ایران جزو سرداران و در خط مقدم بود و در موفقیتهای این مقاطع تاریخی نقش اصلی داشت. روحانی آیتالله هاشمی رفسنجانی را جزو مظلومان تاریخ توصیف کرد و گفت: شهید بهشتی را بهعنوان مظلوم اول میشناسیم اما ایشان مظلومی بود که بعد از شهادت مقام، جایگاه و منزلت ویژهای در افکار عمومی پیدا کرد اما مظلومیت آیتالله هاشمی همچنان ادامه دارد.رئیسجمهوری تصریح کرد: همه باید از بزرگان خود قدردانی کنیم و اگر قدردانی نشود تاریخ قضاوت خوبی از ما نخواهد داشت. وی گفت: البته ملت ما همیشه قدردان هستند ما از آن اقلیت (مخالف) هم میخواهیم که قدردان باشند تا همه بتوانیم راه و مسیری را که امام عزیز و امروز رهبرمعظم انقلاب مشخص کرده، ادامه دهیم.
رئیس جمهوری همچنین با گرامیداشت نوزدهم دی ماه؛ سالگرد قیام مردم قم علیه رژیم ستمشاهی اظهار داشت: 19 دی ماه 56 سرآغازی برای حرکت مردم در برابر رژیم وابسته و فاسد آن زمان بود و در حقیقت فساد، غیرقانونی و وابسته بودن و غیردینی و غیراسلامی بودن دلایلی بود که در آن مقطع مردم را علیه آن رژیم فاسد به خیابانها کشاند.
محسن هاشمی در گفت و گو با «ایران»تشریح کرد
مردم و انقلاب درمشی آیت الله هاشمی
آیتالله هاشمی رفسنجانی، نماد میانهروی، عقلانیت و در نظر گرفتن مصالح انقلاب و مردم بود و شاید امروز بیش از هر زمان دیگری، این نگاه در فضای احساسی و هیجانی جامعه با عملکرد افراطیون دو طرف تضعیف شده است. اینکه ما آرمانها و اهداف خود را به گونهای مطرح کنیم که امکان تحقق آن را نداشته باشیم و بعد معیشت عمومی و حداقلهای لازم برای زندگی مردم را به خطر بیندازیم، افراط است. در مقابل هم اینکه همه خصوصیات ویژگیهای ایران اسلامی و انقلاب را نفی کنیم و به دنبال تجدید نظرطلبی و نفی همه چیز باشیم، تفریط است
مهراوه خوارزمی
خبرنگار
تصویر آیت الله هاشمی رفسنجانی در ذهن اغلب ما که در حوالی انقلاب سال 57 به دنیا آمدیم از همان روزهایی شکل گرفته که تلویزیون او را با خندهرویی خاص خودش نشسته در جایگاه ریاست مجلس نشان میداد.
نوجوانیمان هم در زمانهای طی شد که هاشمی رفسنجانی رئیس جمهوری بود. حالا دیگر کم کم میفهمیدیم که راست و چپ یعنی چه و هاشمی با اینکه از یک تشکل روحانی راستگرا و سنتی سربرآورده بود با سیاست تعدیل اقتصادی دولتش و مواضع به تعبیر آن روزگار ساختارشکنانه گاه و بی گاهی که در مصاحبهها و سخنرانی مطرح میکرد پایههای جریانی را میگذاشت که بعدها به راست یا اصولگرای میانهرو معروف شد.
دانشجو که شدیم او دولت را به چپهای اسلامی تحویل داده بود که در لباس نو دوخته اصلاحطلبی اولین وظیفهشان را نقد بی محابای هاشمی تعریف کرده بودند و برای اغلب ما آن نقدها مسبب هیجان خوشایندی بود که از طلوع دورانی جدید خبر میداد و برآورده شدن آرزوی نقد صاحبان قدرت. گرچه همه دولت مستعجل بود و در همان کتابها و روزنامههای منتقد هاشمی خلاصه ماند.
اردیبهشت 92 شاید بسیاری از ما باور نداشتیم که چگونه به جمع دلبستگان به حضور دوباره او در جایگاه ریاست جمهوری تبدیل شدهایم و چگونه با خبر رد صلاحیتش در خود فرو رفتیم. با این حال او یکی از همان معدود چهرههایی بود که توانست ما را به رفتن دوباره پای صندوقهای رأی ترغیب کند و سیاستمداری دولتساز باشد. بماند که در سالهای پس از برجام بسیاری از مردم به تواناییاش در ادامه دادن گره گشایی از مسائل چند ده ساله سیاست داخلی و خارجی بیش از هر زمان دلبسته بودند.
امیدواری که غروب یکشنبه 19 دی 1395 با درگذشت آیتالله هاشمی رفسنجانی بسیاری را در بهت و نگرانی نسبت به آینده فرو برد. حالا 4 سال پس از آن فقدان با محسن هاشمی رئیس شورای شهر تهران و فرزند این روحانی مبارز تاریخ انقلاب گفتوگو میکنیم؛ در حال و هوایی که با سالگرد شهید سلیمانی از فرماندهان سپاه نزدیک به آیتالله درآمیخته است و پرسش از نسبت میان اندیشه این دو چهره اثرگذار را ناگزیر میکند.
درگذشت آیتالله هاشمی رفسنجانی در زمره اتفاقاتی بود که شوک بزرگی به جامعه ایران و فضای سیاسی آن وارد کرد و پس از آن شاهد وداع باشکوه مردم با مرحوم هاشمی بودیم، اگرچه در این باره زیاد سخن گفته شده، شما دلیل آن شوکزدگی جامعه و در عین حال حضور گسترده مردم در مراسم تشییع ایشان را در چه میدانید؟
به نظر میرسد رحلت ناگهانی ایشان همانند رد صلاحیتش در سال 1392، یک شوک به جامعه وارد کرد و افکار عمومی نسبت به ایشان احساس مظلومیت کرد. بخشی از این واکنش هم به دلیل احساس نگرانی وعدم اطمینان مردم نسبت به آینده خودشان بود زیرا تا پیش از آن همیشه آقای هاشمی به عنوان کسی که در بزنگاههای تاریخی و سختترین شرایط کشور قابل تکیه است و با کمک وی انقلاب و کشور از بحران عبور میکند مطرح بود. چنان که در تابستان سال 1360 و غوغای ترورهای همزمان با جنگ این اتقاق افتاد، در تابستان 1367 هم که ما در جبههها بدترین شرایط را داشتیم، ایشان جنگ را به صلحی پایدار تبدیل کرد. در سال 1368 و با فقدان امام، همراه رهبر انقلاب شد. در سال 1376در آستانه دوقطبی شدن جامعه با برگزاری انتخابات دوم خرداد ایشان اعتماد عمومی به صندوقهای رأی را حفظ کرد. ایشان در سال 1392 نیز با وجود رد صلاحیت، شکاف سال 1388 را ترمیم کرد. خب چنین شخصیتی که همیشه محل اتکای مردم بوده است، دیگر در بین ما نیست.
دی ماه 95 و دی ماه 98 را میتوان از حیث از دست دادن دو چهره ماندگار و تأثیرگذار کشور در ارتباطی معنایی قرار داد. شما اخیراً در گفتوگویی بر مبنای اشاراتی که در روزنوشت های آیتالله هاشمی به دیدارها یا گفتوگوهایشان با شهیدسردار حاج قاسم سلیمانی شده، به رابطه تنگاتنگی که از گذشته دور تا آخرین روزها میان سردار شهید سلیمانی و پدر گرامیتان جریان داشته اشاره کردهاید. با تسلطی که بر متن آن خاطرات دارید و نیز بر اساس مشاهدات عینی که داشتهاید، جنس آن رابطه را چگونه تعریف میکنید؟
جنس ارتباط سردار سلیمانی و آیتالله هاشمی رفسنجانی دو گونه بود؛ نخست ارتباط قلبی و قبلی این دوشخصیت که از دوران دفاع مقدس شکل گرفته بود و حاج قاسم به دلیل فرماندهی لشکر 41 ثارالله کرمان و به نوعی همشهری بودن با آیتالله، با ایشان صمیمیت و صراحت داشت و مطالب و نظرات انتقادی خود را نسبت به عملکرد نیروهای نظامی در جنگ منتقل میکرد. این ارتباط در دوران ریاست جمهوری آیتالله هاشمی رفسنجانی با توجه به علاقه حاج قاسم به محرومیت زدایی و سازندگی افزایش یافت و تنگاتنگتر شد. اما ارتباط کاری سردار سلیمانی به عنوان فرمانده نیروی قدس با آیتالله پس از ریاست جمهوری بود که با توصیه رهبر انقلاب به عنوان فرمانده کل قوا، سردار سلیمانی گزارش و اطلاعات لازم به آیتالله هاشمی رفسنجانی را ارائه میکرد و از نظرات ایشان بهره میبرد تا به نوعی هم عملکرد سپاه قدس بهبود یابد هم آیتالله هاشمی در توجیه سایر مسئولان اطلاعات لازم را داشته باشد. البته این همه به معنای عدم تفاوت سلیقه و نظرات کارشناسی بین این دو شخصیت نبود و آیتالله هاشمی در حوزه سیاست خارجی و فعالیتهای برون مرزی دیدگاههای خاص خود را داشت که در مصاحبه و سخنرانیهای ایشان منعکس است.
حالا خیلیها از جای خالی آیتالله سخن میگویند، همچنان که از نبود سردار سلیمانی و فقدان تأثیرگذاری مثبت او یاد میکنند. طی چهار سال گذشته در چه مقاطعی بیش از هر زمان خلأ حضور آیتالله هاشمی را در مسائل رخ داده حس کردهاید و تبلور این فقدان را در فضای سیاسی چگونه تحلیل میکنید؟
آیتالله هاشمی رفسنجانی، نماد میانهروی، عقلانیت و در نظر گرفتن مصالح انقلاب و مردم بود و شاید امروز بیش از هر زمان دیگری، این نگاه در فضای احساسی و هیجانی جامعه با عملکرد افراطیون دو طرف تضعیف شده است. اینکه ما آرمانها و اهداف خود را به گونهای مطرح کنیم که امکان تحقق آن را نداشته باشیم و بعد معیشت عمومی و حداقلهای لازم برای زندگی مردم را به خطر بیندازیم، افراط است. در مقابل هم اینکه همه خصوصیات ویژگیهای ایران اسلامی و انقلاب را نفی کنیم و به دنبال تجدید نظرطلبی و نفی همه چیز باشیم، تفریط است. البته افراط، تفریط میآورد و تفریط، افراط. میانهروی هم با حاکمیت افراط و تفریط تضعیف میشود و در نتیجه هیجانات، عقلانیت به حاشیه میرود.
فکر میکنید به لحاظ ایجابی مرحوم هاشمی چه نقشی در عرصه سیاسی داشت که از آن به عنوان پشتوانه جریانهای اعتدالی و اصلاحطلب یاد میشد؟
البته تنها رحلت آیتالله، در این شرایط مؤثر نیست، بلکه عوامل دیگری نیز دخیل بودند. به طور کلی جریانهای افراطی یکدیگر را تقویت میکنند. خلاصه آنکه افراط افراط میآورد. بر این اساس به قدرت رسیدن ترامپ در امریکا و رفتارهای افراطی او علیه ایران یکی از دلایل دیگری بود و برخی احساس کردند که در مقابل ترامپ باید مثل خود او رفتار کرد. در حالی که عقلانیت ایجاب میکند وقتی شما با یک دشمن طرف هستید، هوشمندانهتر رفتار کنی و بهانه دستش ندهی و در زمان مناسب و با روش مناسب پاسخ بدهی تا در این تقابل، آسیبی که میبینی کمترین هزینه و بیشترین اثر را به همراه داشته باشد. نقش آقای هاشمی در این شرایط همین تعدیل مواضع تندروها و عقلانیت بود. مناسب است در اینجا خاطره مشترکی از سردار سلیمانی و آیتالله هاشمی رفسنجانی نقل کنم که در جریان بحران ایران و افغانستان در سال 1377 که به شهادت دیپلماتهای ما در مزار شریف منجر شد، اکثر مسئولان وقت معتقد به پاسخ نظامی ایران به طالبان بودند؛ اما آیتالله هاشمی رفسنجانی با آغاز یک جنگ و برخورد نظامی موافق نبود. ایشان در خاطرات خود مرقوم کرد که در میان همه فرماندهان و مسئولان، منطقیترین تحلیل و راهبرد مربوط به سردار سلیمانی بود و بقیه به صورت احساسی خواستار یک واکنش بودند. جالب است که در نهایت همین توصیه سردار سلیمانی که مورد تأیید و حمایت آیتالله هاشمی رفسنجانی قرار داشت به موافقت رهبر انقلاب نیز میرسد و کشور از غلتیدن به دامان یک جنگ باز نگه داشته میشود.
آنچه در اذهان از آیتالله هاشمی باقی مانده است چهره روحانی است که به نحوی آرمانگرایی را با واقع گرایی سیاسی پیوند داده بود و به نظر میرسد مواضع ایشان حتی در حوزههای فرهنگی و اجتماعی هم چه در سالهای ریاست جمهوری و چه پس از آن نوعی روزآمدی و پذیرش تحولات پیرامونی را نشان میداد. اساساً مختصات چارچوب فکری مرحوم هاشمی که از ایشان به عنوان لیدر میانهرو یاد میشد، چیست؟ اعتدال یا میانهروی از منظر هاشمی رفسنجانی چه ویژگیهایی داشت؟
اساس اعتدال و میانه روی مبتنی بر آموزههای اسلامی است که در قرآن با آیه کریمه «وجعلنا امتا وسطا» از آن یاد شده است. میانهروی از نظر روششناسی مبتنی بر عقلانیت و منطق است و با قاعده «کلما حکم به العقل حکم به الشرع» که یعنی احکام عقلانی، احکام شرعی هم هست، منطبق است. ستون سوم این نگرش، آیه کریمه «لایکلف الله نفسا الاوسعها» است. یعنی خداوند از شما به اندازه توان و استطاعتتان انتظار دارد و تکالیف سنگین و غیر قابل انجام را نباید برخود تحمیل کنید. در سیره اهل بیت و روایات نیز انبوهی از آموزههای دینی مؤید میانهروی وجود دارد و در مجموع دین و دینداری با میانهروی باقی میماند. رفتارهای افراطی و هیجانی اگرچه ممکن است در کوتاه مدت، تودههای مردم را تحریک کند و شور زیادی ایجاد کند، اما در درازمدت برای اداره جامعه به شعور باید تکیه کنیم نه شور، چرا که عواطف و هیجانات همانقدر که زود تحریک میشوند، زود هم فروکش میکنند و برمیگردند و حتی علیه موج اولیه میشوند.
در زمان حیات آیت الله هاشمی برخی حملات و تخریب ها علیه ایشان زیاد بود. شما این موج تخریب را صرفاً متوجه شخص آیتالله میدانید یا بیشتر معطوف به مکتب فکری و اعتدالی او؟
تخریب کنندگان عمدتاً افراطیون جامعه هستند که آیتالله هاشمی رفسنجانی را بهعنوان مانعی در برابر خود میدیدند و برای اینکه تأثیرگذاری ایشان را کاهش دهند، سعی میکردند با تهمت و دروغ و تخریب، موقعیت و محبوبیت ایشان را کم کنند و در مواقعی نیز بهصورت نسبی موفقیتهایی داشتند اما با گذشت زمان، سلامت و مظلومیت ایشان به مردم اثبات شد و دیدیم که ردصلاحیت ایشان، تبدیل به موج بزرگی شد که نتیجه انتخابات ریاست جمهوری یازدهم را تغییر داد. همچنان که بالاترین رأی به ایشان در آخرین انتخابات خبرگان رقم خورد. پس از رحلت ایشان نیز جریانات افراطی و تفریطی، با ادامه تخریب ایشان بهعنوان سمبل میانهروی و عقلانیت و اعتدال سعی دارند که چهرههای میانه رو را تضعیف کنند.
این روزها موضوع سیاست خارجی و برجام دوباره به صورت برجسته در رسانهها و محافل سیاسی مورد توجه قرار گرفته است و دو قطبی بر سر چگونگی مواجهه با دنیای غرب و امریکا ایجاد شده، فکر میکنید اگر آیتالله هاشمی زنده بودند چه راهکار یا توصیهای پیشنهاد میدادند؟
برجام یک دستاورد بزرگ برای دیپلماسی کشور بود. دستاوردی که با صلح با عراق و پایان جنگ تحمیلی قابل مقایسه است، چرا که برجام کشور را از بند هفتم شورای امنیت و قطعنامههایی که با اجماع اعضا و حتی رأی مثبت چین و روسیه بهدست آمده بود و ایران را در خطر برخورد نظامی شورای امنیت قرار میداد خارج کرد. شاید بتوان گفت برجام تلاش یک دهه جریان صهیونیستی جهت انزوا و حذف ایران از معادلات جهانی را خنثی کرد. به همین دلیل هم ترامپ از آن خارج شد و اسرائیل بشدت با آن مخالف بود. در شرایط فعلی که ترامپ در حال خروج از کاخ سفید است ما باید از هزینههای سنگینی که طی این سالها در مقاومت علیه یکجانبهگرایی امریکا پرداخت کردهایم، به بهترین وجه استفاده و حقوق خودمان را تثبیت کنیم. برجام یک بستر مناسب برای این رویکرد و دستیابی به این هدف است. در مقابل جریانی که میخواست در این سالها ما را وادار کند تا در سناریوی صهیونیستی حرکت کنیم میخواهد سنگر برجام را برای مصون بودن از حملات جریان استکباری از ما بگیرد.
اخیراً آقای سیدمرتضی نبوی روایتی درباره دیدگاه آیت الله هاشمی به مناسبات ایران و امریکا در حوزه سیاست خارجی داشتند. شما در توضیحی اشاره داشتید که چنین مواجههای به این شکل که نبوی مطرح کرده، در خاطرات آیتالله هاشمی مطرح نشده است. به نظرتان این ارجاعات یاران دیروز و منتقدان امروز آیتالله چه مبنایی دارد؟
نگاه آیتالله هاشمی به سیاست خارجی این بود که ما باید بهگونهای عمل کنیم که اهداف و آرمانهای خود را بدون وارد شدن آسیب به مردم و انقلاب برآورده کنیم. تفکر ایشان در حوزه سیاست خارجی را شاید بتوان در دکترین «امالقری» توصیف کرد که میگوید مصلحت اسلام و هدف انقلاب اسلامی، در قالب توانمند شدن و تقویت و حفظ ایران، بهعنوان امالقری جهان اسلام محقق میشود و از اقداماتی که ایران و انقلاب را به خطر بیندازد باید پرهیز شود. این نگاه تأکید دارد که ما باید در برابر امریکا بهعنوان یک قدرت جهانی که اصطکاکهای فراوانی با انقلاب اسلامی در ابعاد گوناگون دارد، هوشمندانه عمل کنیم و نگذاریم که تمرکز این غول جهانی، به سوی آسیب زدن به ما هدفگیری شود. بعضی رفتارها با امریکا و تنش زایی، تنها به نفع جریان صهیونیستی است. در حالی که اتفاقاً یکی از راههای مقابله میتواند تنشزدایی در سیاست خارجی، ایجاد وحدت در جهان اسلام و بهوجود آوردن جبهه نیرومند دیپلماتیک علیه صهیونیستم و استکبار باشد؛ بدون آسیب دیدن و بدون آنکه بیشترین هزینهها را به خود تحمیل کنیم.
خبرنگار
تصویر آیت الله هاشمی رفسنجانی در ذهن اغلب ما که در حوالی انقلاب سال 57 به دنیا آمدیم از همان روزهایی شکل گرفته که تلویزیون او را با خندهرویی خاص خودش نشسته در جایگاه ریاست مجلس نشان میداد.
نوجوانیمان هم در زمانهای طی شد که هاشمی رفسنجانی رئیس جمهوری بود. حالا دیگر کم کم میفهمیدیم که راست و چپ یعنی چه و هاشمی با اینکه از یک تشکل روحانی راستگرا و سنتی سربرآورده بود با سیاست تعدیل اقتصادی دولتش و مواضع به تعبیر آن روزگار ساختارشکنانه گاه و بی گاهی که در مصاحبهها و سخنرانی مطرح میکرد پایههای جریانی را میگذاشت که بعدها به راست یا اصولگرای میانهرو معروف شد.
دانشجو که شدیم او دولت را به چپهای اسلامی تحویل داده بود که در لباس نو دوخته اصلاحطلبی اولین وظیفهشان را نقد بی محابای هاشمی تعریف کرده بودند و برای اغلب ما آن نقدها مسبب هیجان خوشایندی بود که از طلوع دورانی جدید خبر میداد و برآورده شدن آرزوی نقد صاحبان قدرت. گرچه همه دولت مستعجل بود و در همان کتابها و روزنامههای منتقد هاشمی خلاصه ماند.
اردیبهشت 92 شاید بسیاری از ما باور نداشتیم که چگونه به جمع دلبستگان به حضور دوباره او در جایگاه ریاست جمهوری تبدیل شدهایم و چگونه با خبر رد صلاحیتش در خود فرو رفتیم. با این حال او یکی از همان معدود چهرههایی بود که توانست ما را به رفتن دوباره پای صندوقهای رأی ترغیب کند و سیاستمداری دولتساز باشد. بماند که در سالهای پس از برجام بسیاری از مردم به تواناییاش در ادامه دادن گره گشایی از مسائل چند ده ساله سیاست داخلی و خارجی بیش از هر زمان دلبسته بودند.
امیدواری که غروب یکشنبه 19 دی 1395 با درگذشت آیتالله هاشمی رفسنجانی بسیاری را در بهت و نگرانی نسبت به آینده فرو برد. حالا 4 سال پس از آن فقدان با محسن هاشمی رئیس شورای شهر تهران و فرزند این روحانی مبارز تاریخ انقلاب گفتوگو میکنیم؛ در حال و هوایی که با سالگرد شهید سلیمانی از فرماندهان سپاه نزدیک به آیتالله درآمیخته است و پرسش از نسبت میان اندیشه این دو چهره اثرگذار را ناگزیر میکند.
درگذشت آیتالله هاشمی رفسنجانی در زمره اتفاقاتی بود که شوک بزرگی به جامعه ایران و فضای سیاسی آن وارد کرد و پس از آن شاهد وداع باشکوه مردم با مرحوم هاشمی بودیم، اگرچه در این باره زیاد سخن گفته شده، شما دلیل آن شوکزدگی جامعه و در عین حال حضور گسترده مردم در مراسم تشییع ایشان را در چه میدانید؟
به نظر میرسد رحلت ناگهانی ایشان همانند رد صلاحیتش در سال 1392، یک شوک به جامعه وارد کرد و افکار عمومی نسبت به ایشان احساس مظلومیت کرد. بخشی از این واکنش هم به دلیل احساس نگرانی وعدم اطمینان مردم نسبت به آینده خودشان بود زیرا تا پیش از آن همیشه آقای هاشمی به عنوان کسی که در بزنگاههای تاریخی و سختترین شرایط کشور قابل تکیه است و با کمک وی انقلاب و کشور از بحران عبور میکند مطرح بود. چنان که در تابستان سال 1360 و غوغای ترورهای همزمان با جنگ این اتقاق افتاد، در تابستان 1367 هم که ما در جبههها بدترین شرایط را داشتیم، ایشان جنگ را به صلحی پایدار تبدیل کرد. در سال 1368 و با فقدان امام، همراه رهبر انقلاب شد. در سال 1376در آستانه دوقطبی شدن جامعه با برگزاری انتخابات دوم خرداد ایشان اعتماد عمومی به صندوقهای رأی را حفظ کرد. ایشان در سال 1392 نیز با وجود رد صلاحیت، شکاف سال 1388 را ترمیم کرد. خب چنین شخصیتی که همیشه محل اتکای مردم بوده است، دیگر در بین ما نیست.
دی ماه 95 و دی ماه 98 را میتوان از حیث از دست دادن دو چهره ماندگار و تأثیرگذار کشور در ارتباطی معنایی قرار داد. شما اخیراً در گفتوگویی بر مبنای اشاراتی که در روزنوشت های آیتالله هاشمی به دیدارها یا گفتوگوهایشان با شهیدسردار حاج قاسم سلیمانی شده، به رابطه تنگاتنگی که از گذشته دور تا آخرین روزها میان سردار شهید سلیمانی و پدر گرامیتان جریان داشته اشاره کردهاید. با تسلطی که بر متن آن خاطرات دارید و نیز بر اساس مشاهدات عینی که داشتهاید، جنس آن رابطه را چگونه تعریف میکنید؟
جنس ارتباط سردار سلیمانی و آیتالله هاشمی رفسنجانی دو گونه بود؛ نخست ارتباط قلبی و قبلی این دوشخصیت که از دوران دفاع مقدس شکل گرفته بود و حاج قاسم به دلیل فرماندهی لشکر 41 ثارالله کرمان و به نوعی همشهری بودن با آیتالله، با ایشان صمیمیت و صراحت داشت و مطالب و نظرات انتقادی خود را نسبت به عملکرد نیروهای نظامی در جنگ منتقل میکرد. این ارتباط در دوران ریاست جمهوری آیتالله هاشمی رفسنجانی با توجه به علاقه حاج قاسم به محرومیت زدایی و سازندگی افزایش یافت و تنگاتنگتر شد. اما ارتباط کاری سردار سلیمانی به عنوان فرمانده نیروی قدس با آیتالله پس از ریاست جمهوری بود که با توصیه رهبر انقلاب به عنوان فرمانده کل قوا، سردار سلیمانی گزارش و اطلاعات لازم به آیتالله هاشمی رفسنجانی را ارائه میکرد و از نظرات ایشان بهره میبرد تا به نوعی هم عملکرد سپاه قدس بهبود یابد هم آیتالله هاشمی در توجیه سایر مسئولان اطلاعات لازم را داشته باشد. البته این همه به معنای عدم تفاوت سلیقه و نظرات کارشناسی بین این دو شخصیت نبود و آیتالله هاشمی در حوزه سیاست خارجی و فعالیتهای برون مرزی دیدگاههای خاص خود را داشت که در مصاحبه و سخنرانیهای ایشان منعکس است.
حالا خیلیها از جای خالی آیتالله سخن میگویند، همچنان که از نبود سردار سلیمانی و فقدان تأثیرگذاری مثبت او یاد میکنند. طی چهار سال گذشته در چه مقاطعی بیش از هر زمان خلأ حضور آیتالله هاشمی را در مسائل رخ داده حس کردهاید و تبلور این فقدان را در فضای سیاسی چگونه تحلیل میکنید؟
آیتالله هاشمی رفسنجانی، نماد میانهروی، عقلانیت و در نظر گرفتن مصالح انقلاب و مردم بود و شاید امروز بیش از هر زمان دیگری، این نگاه در فضای احساسی و هیجانی جامعه با عملکرد افراطیون دو طرف تضعیف شده است. اینکه ما آرمانها و اهداف خود را به گونهای مطرح کنیم که امکان تحقق آن را نداشته باشیم و بعد معیشت عمومی و حداقلهای لازم برای زندگی مردم را به خطر بیندازیم، افراط است. در مقابل هم اینکه همه خصوصیات ویژگیهای ایران اسلامی و انقلاب را نفی کنیم و به دنبال تجدید نظرطلبی و نفی همه چیز باشیم، تفریط است. البته افراط، تفریط میآورد و تفریط، افراط. میانهروی هم با حاکمیت افراط و تفریط تضعیف میشود و در نتیجه هیجانات، عقلانیت به حاشیه میرود.
فکر میکنید به لحاظ ایجابی مرحوم هاشمی چه نقشی در عرصه سیاسی داشت که از آن به عنوان پشتوانه جریانهای اعتدالی و اصلاحطلب یاد میشد؟
البته تنها رحلت آیتالله، در این شرایط مؤثر نیست، بلکه عوامل دیگری نیز دخیل بودند. به طور کلی جریانهای افراطی یکدیگر را تقویت میکنند. خلاصه آنکه افراط افراط میآورد. بر این اساس به قدرت رسیدن ترامپ در امریکا و رفتارهای افراطی او علیه ایران یکی از دلایل دیگری بود و برخی احساس کردند که در مقابل ترامپ باید مثل خود او رفتار کرد. در حالی که عقلانیت ایجاب میکند وقتی شما با یک دشمن طرف هستید، هوشمندانهتر رفتار کنی و بهانه دستش ندهی و در زمان مناسب و با روش مناسب پاسخ بدهی تا در این تقابل، آسیبی که میبینی کمترین هزینه و بیشترین اثر را به همراه داشته باشد. نقش آقای هاشمی در این شرایط همین تعدیل مواضع تندروها و عقلانیت بود. مناسب است در اینجا خاطره مشترکی از سردار سلیمانی و آیتالله هاشمی رفسنجانی نقل کنم که در جریان بحران ایران و افغانستان در سال 1377 که به شهادت دیپلماتهای ما در مزار شریف منجر شد، اکثر مسئولان وقت معتقد به پاسخ نظامی ایران به طالبان بودند؛ اما آیتالله هاشمی رفسنجانی با آغاز یک جنگ و برخورد نظامی موافق نبود. ایشان در خاطرات خود مرقوم کرد که در میان همه فرماندهان و مسئولان، منطقیترین تحلیل و راهبرد مربوط به سردار سلیمانی بود و بقیه به صورت احساسی خواستار یک واکنش بودند. جالب است که در نهایت همین توصیه سردار سلیمانی که مورد تأیید و حمایت آیتالله هاشمی رفسنجانی قرار داشت به موافقت رهبر انقلاب نیز میرسد و کشور از غلتیدن به دامان یک جنگ باز نگه داشته میشود.
آنچه در اذهان از آیتالله هاشمی باقی مانده است چهره روحانی است که به نحوی آرمانگرایی را با واقع گرایی سیاسی پیوند داده بود و به نظر میرسد مواضع ایشان حتی در حوزههای فرهنگی و اجتماعی هم چه در سالهای ریاست جمهوری و چه پس از آن نوعی روزآمدی و پذیرش تحولات پیرامونی را نشان میداد. اساساً مختصات چارچوب فکری مرحوم هاشمی که از ایشان به عنوان لیدر میانهرو یاد میشد، چیست؟ اعتدال یا میانهروی از منظر هاشمی رفسنجانی چه ویژگیهایی داشت؟
اساس اعتدال و میانه روی مبتنی بر آموزههای اسلامی است که در قرآن با آیه کریمه «وجعلنا امتا وسطا» از آن یاد شده است. میانهروی از نظر روششناسی مبتنی بر عقلانیت و منطق است و با قاعده «کلما حکم به العقل حکم به الشرع» که یعنی احکام عقلانی، احکام شرعی هم هست، منطبق است. ستون سوم این نگرش، آیه کریمه «لایکلف الله نفسا الاوسعها» است. یعنی خداوند از شما به اندازه توان و استطاعتتان انتظار دارد و تکالیف سنگین و غیر قابل انجام را نباید برخود تحمیل کنید. در سیره اهل بیت و روایات نیز انبوهی از آموزههای دینی مؤید میانهروی وجود دارد و در مجموع دین و دینداری با میانهروی باقی میماند. رفتارهای افراطی و هیجانی اگرچه ممکن است در کوتاه مدت، تودههای مردم را تحریک کند و شور زیادی ایجاد کند، اما در درازمدت برای اداره جامعه به شعور باید تکیه کنیم نه شور، چرا که عواطف و هیجانات همانقدر که زود تحریک میشوند، زود هم فروکش میکنند و برمیگردند و حتی علیه موج اولیه میشوند.
در زمان حیات آیت الله هاشمی برخی حملات و تخریب ها علیه ایشان زیاد بود. شما این موج تخریب را صرفاً متوجه شخص آیتالله میدانید یا بیشتر معطوف به مکتب فکری و اعتدالی او؟
تخریب کنندگان عمدتاً افراطیون جامعه هستند که آیتالله هاشمی رفسنجانی را بهعنوان مانعی در برابر خود میدیدند و برای اینکه تأثیرگذاری ایشان را کاهش دهند، سعی میکردند با تهمت و دروغ و تخریب، موقعیت و محبوبیت ایشان را کم کنند و در مواقعی نیز بهصورت نسبی موفقیتهایی داشتند اما با گذشت زمان، سلامت و مظلومیت ایشان به مردم اثبات شد و دیدیم که ردصلاحیت ایشان، تبدیل به موج بزرگی شد که نتیجه انتخابات ریاست جمهوری یازدهم را تغییر داد. همچنان که بالاترین رأی به ایشان در آخرین انتخابات خبرگان رقم خورد. پس از رحلت ایشان نیز جریانات افراطی و تفریطی، با ادامه تخریب ایشان بهعنوان سمبل میانهروی و عقلانیت و اعتدال سعی دارند که چهرههای میانه رو را تضعیف کنند.
این روزها موضوع سیاست خارجی و برجام دوباره به صورت برجسته در رسانهها و محافل سیاسی مورد توجه قرار گرفته است و دو قطبی بر سر چگونگی مواجهه با دنیای غرب و امریکا ایجاد شده، فکر میکنید اگر آیتالله هاشمی زنده بودند چه راهکار یا توصیهای پیشنهاد میدادند؟
برجام یک دستاورد بزرگ برای دیپلماسی کشور بود. دستاوردی که با صلح با عراق و پایان جنگ تحمیلی قابل مقایسه است، چرا که برجام کشور را از بند هفتم شورای امنیت و قطعنامههایی که با اجماع اعضا و حتی رأی مثبت چین و روسیه بهدست آمده بود و ایران را در خطر برخورد نظامی شورای امنیت قرار میداد خارج کرد. شاید بتوان گفت برجام تلاش یک دهه جریان صهیونیستی جهت انزوا و حذف ایران از معادلات جهانی را خنثی کرد. به همین دلیل هم ترامپ از آن خارج شد و اسرائیل بشدت با آن مخالف بود. در شرایط فعلی که ترامپ در حال خروج از کاخ سفید است ما باید از هزینههای سنگینی که طی این سالها در مقاومت علیه یکجانبهگرایی امریکا پرداخت کردهایم، به بهترین وجه استفاده و حقوق خودمان را تثبیت کنیم. برجام یک بستر مناسب برای این رویکرد و دستیابی به این هدف است. در مقابل جریانی که میخواست در این سالها ما را وادار کند تا در سناریوی صهیونیستی حرکت کنیم میخواهد سنگر برجام را برای مصون بودن از حملات جریان استکباری از ما بگیرد.
اخیراً آقای سیدمرتضی نبوی روایتی درباره دیدگاه آیت الله هاشمی به مناسبات ایران و امریکا در حوزه سیاست خارجی داشتند. شما در توضیحی اشاره داشتید که چنین مواجههای به این شکل که نبوی مطرح کرده، در خاطرات آیتالله هاشمی مطرح نشده است. به نظرتان این ارجاعات یاران دیروز و منتقدان امروز آیتالله چه مبنایی دارد؟
نگاه آیتالله هاشمی به سیاست خارجی این بود که ما باید بهگونهای عمل کنیم که اهداف و آرمانهای خود را بدون وارد شدن آسیب به مردم و انقلاب برآورده کنیم. تفکر ایشان در حوزه سیاست خارجی را شاید بتوان در دکترین «امالقری» توصیف کرد که میگوید مصلحت اسلام و هدف انقلاب اسلامی، در قالب توانمند شدن و تقویت و حفظ ایران، بهعنوان امالقری جهان اسلام محقق میشود و از اقداماتی که ایران و انقلاب را به خطر بیندازد باید پرهیز شود. این نگاه تأکید دارد که ما باید در برابر امریکا بهعنوان یک قدرت جهانی که اصطکاکهای فراوانی با انقلاب اسلامی در ابعاد گوناگون دارد، هوشمندانه عمل کنیم و نگذاریم که تمرکز این غول جهانی، به سوی آسیب زدن به ما هدفگیری شود. بعضی رفتارها با امریکا و تنش زایی، تنها به نفع جریان صهیونیستی است. در حالی که اتفاقاً یکی از راههای مقابله میتواند تنشزدایی در سیاست خارجی، ایجاد وحدت در جهان اسلام و بهوجود آوردن جبهه نیرومند دیپلماتیک علیه صهیونیستم و استکبار باشد؛ بدون آسیب دیدن و بدون آنکه بیشترین هزینهها را به خود تحمیل کنیم.
اسحاق جهانگیری:
توسعه سواحل مکران در دستور کار دولت قرار گرفته است
معاون اول رئیسجمهوری بهمنظور افتتاح و بازدید از چند طرح و برگزاری چند جلسه مهم، به استان سیستان و بلوچستان سفر کرد و در بدو ورود به این استان، سیستان و بلوچستان را از استانهای پرظرفیت کشور برشمرد و گفت: متأسفانه با وجود ظرفیتهای متعدد، این استان با موانع زیادی در مسیر توسعه روبهرواست که باید با سفرهای متعدد مسئولین، این ظرفیتها در جهت پیشرفت و توسعه استان استفاده شود.
به گزارش پایگاه اطلاعرسانی معاون اول رئیس جمهوری، اسحاق جهانگیری از دریای عمان و سواحل مکران بهعنوان یکی از مهمترین ظرفیتهای استان سیستان و بلوچستان نام برد و گفت: سواحل مکران نعمتی بزرگ است که میتواند علاوه بر توسعه ملی و توسعه استان سیستان و بلوچستان، به توسعه کشورهای منطقه نیز کمک کند. جهانگیری با اشاره به اینکه توسعه سواحل مکران مدتی است که در دستور کار دولت قرار دارد، اظهار داشت: اخیراً دولت تغییراتی را در ستاد و دبیرخانه توسعه سواحل مکران ایجاد کرد تا سرعت اجرای طرحهای توسعه بیشتر شود که بههمین خاطر در این سفر از نزدیک در جریان پیشرفت طرحها قرار خواهم گرفت. معاون اول رئیسجمهوری با یادآوری اینکه طرحها و کارهای بزرگی در استان سیستان و بلوچستان در دست اقدام است، خاطرنشان کرد: گازرسانی به استان و احداث راهآهن چابهار به زاهدان و ساخت بزرگراههای مختلف در دستور کار قرار دارد که امیدوارم شاهد سرعت بخشیدن به روند اجرای این طرحها باشیم. جهانگیری با اشاره به برنامههای سفر دو روزه خود به استان سیستان و بلوچستان افزود: جلسه ستاد توسعه سواحل مکران در چابهار برگزار و از پیشرفت طرحهای توسعه مطلع خواهیم شد.
معاون اول رئیسجمهوری افزود: جلسه ستاد اقتصاد مقاومتی سیستان و بلوچستان نیز روز پنجشنبه در زابل برگزار خواهد شد و جلسهای نیز با مردم، مسئولان و نهادهای مدنی در زاهدان برگزار خواهیم کرد تا به بررسی مسائل و مشکلات استان بپردازیم. روز گذشته فاز نخست بندر صیادی تنگ کنارک افتتاح شد. این طرح با هدف رونق صید و صیادی، شامل ساخت اسکله، موج شکن، تأسیسات خشکی، محوطهسازی و لایروبی، با اعتباری بالغ بر 120 میلیارد تومان در 36 ماه به بهرهبرداری رسیده است و قابلیت پهلوگیری 120 فروند شناور لنج، همچنین 250 فروند قایق را دارد. بندر صیادی تنگ یکی از قدیمیترین اسکلههای صیادی در حوزه شهرستان کنارک در 110 کیلومتری مسیر چابهار – جاسک واقع شده و از نقاط مهم صیادی و گردشگری سواحل مکران به حساب میآید.
استفاده مناسب از ظرفیتها و توانمندیهای منطقه بویژه ذخایر خداداد دریا میتواند منجر به رونق اقتصاد خانوار و ایجاد اشتغال پایدار برای صدها نفر شود، با افتتاح این بندر جدید صیادی 10 هزار تن به میزان تولید شیلات و حدود دو هزار نفر اشتغال مستقیم ایجاد میشود.
به گزارش پایگاه اطلاعرسانی معاون اول رئیس جمهوری، اسحاق جهانگیری از دریای عمان و سواحل مکران بهعنوان یکی از مهمترین ظرفیتهای استان سیستان و بلوچستان نام برد و گفت: سواحل مکران نعمتی بزرگ است که میتواند علاوه بر توسعه ملی و توسعه استان سیستان و بلوچستان، به توسعه کشورهای منطقه نیز کمک کند. جهانگیری با اشاره به اینکه توسعه سواحل مکران مدتی است که در دستور کار دولت قرار دارد، اظهار داشت: اخیراً دولت تغییراتی را در ستاد و دبیرخانه توسعه سواحل مکران ایجاد کرد تا سرعت اجرای طرحهای توسعه بیشتر شود که بههمین خاطر در این سفر از نزدیک در جریان پیشرفت طرحها قرار خواهم گرفت. معاون اول رئیسجمهوری با یادآوری اینکه طرحها و کارهای بزرگی در استان سیستان و بلوچستان در دست اقدام است، خاطرنشان کرد: گازرسانی به استان و احداث راهآهن چابهار به زاهدان و ساخت بزرگراههای مختلف در دستور کار قرار دارد که امیدوارم شاهد سرعت بخشیدن به روند اجرای این طرحها باشیم. جهانگیری با اشاره به برنامههای سفر دو روزه خود به استان سیستان و بلوچستان افزود: جلسه ستاد توسعه سواحل مکران در چابهار برگزار و از پیشرفت طرحهای توسعه مطلع خواهیم شد.
معاون اول رئیسجمهوری افزود: جلسه ستاد اقتصاد مقاومتی سیستان و بلوچستان نیز روز پنجشنبه در زابل برگزار خواهد شد و جلسهای نیز با مردم، مسئولان و نهادهای مدنی در زاهدان برگزار خواهیم کرد تا به بررسی مسائل و مشکلات استان بپردازیم. روز گذشته فاز نخست بندر صیادی تنگ کنارک افتتاح شد. این طرح با هدف رونق صید و صیادی، شامل ساخت اسکله، موج شکن، تأسیسات خشکی، محوطهسازی و لایروبی، با اعتباری بالغ بر 120 میلیارد تومان در 36 ماه به بهرهبرداری رسیده است و قابلیت پهلوگیری 120 فروند شناور لنج، همچنین 250 فروند قایق را دارد. بندر صیادی تنگ یکی از قدیمیترین اسکلههای صیادی در حوزه شهرستان کنارک در 110 کیلومتری مسیر چابهار – جاسک واقع شده و از نقاط مهم صیادی و گردشگری سواحل مکران به حساب میآید.
استفاده مناسب از ظرفیتها و توانمندیهای منطقه بویژه ذخایر خداداد دریا میتواند منجر به رونق اقتصاد خانوار و ایجاد اشتغال پایدار برای صدها نفر شود، با افتتاح این بندر جدید صیادی 10 هزار تن به میزان تولید شیلات و حدود دو هزار نفر اشتغال مستقیم ایجاد میشود.
انتقاد رئیس دفتر رئیس جمهوری از مصوبات کمیسیون تلفیق در گفت و گو با « ایران»:
تغییر شاکله بودجه فشار بر اقشار آسیبپذیر را بیشتر میکند
معاون پارلمانی رئیس جمهوری: لایحه بودجه نباید به «طرح» بودجه تبدیل شود
مرتضی گل پور
خبرنگار حوزه دولت
تا اینجای کار تغییراتی که کمیسیون تلفیق مجلس بر لایحه بودجه اعمال کرد، اگر مغایر شاکله بودجه نباشد، حتماً توازن بازارهای داخلی در سال آینده را به هم میزند. البته مسأله فراتر از به هم خوردن توازن بازارها یا به هم زدن شاکله لایحه تدوین شده از سوی دولت است و قابل پیشبینی است که درصورت تصویب نهایی تغییرات کمیسیون تلفیق، فشارهای زیادی به مردم، بویژه اقشار فرودست وارد میشود. حذف ارز 4200 تومانی، تک نرخی شدن قیمت ارز و افزایش آن از 11 هزار و 500 تومان پیشنهادی دولت به 17 هزار و 500 تومان، افزایش صددرصدی درآمدهای مالیاتی و درنهایت، افزایش حقوق و تعرفه گمرکی، تغییرات اعمال شده از سوی کمیسیون تلفیق در لایحه بودجه است. درصورت تصویب نهایی این تغییرات در صحن مجلس، شاهد افزایش قابل توجه قیمت تمام شده کالاها و خدمات در سال آینده خواهیم بود. با وجود این، برخی نمایندگان و رسانههای همسو با آنان، ادعا میکنند که مشکلات بودجه سال آینده، ناشی از لایحه دولت است، نه تغییرات اعمال شده بر آن. درحالی که نفس این تغییرات نیز، مغایر تفاهمها و چارچوبهای همکاری است که در نشستهای مشترک دولت و مجلس تعیین شد. اینها اشکالاتی است که اعضای دولت مطرح میکنند. محمود واعظی، رئیس دفتر رئیس جمهوری و حسینعلی امیری، معاون امور مجلس رئیس جمهوری، ضمن تأکید بر اینکه این تغییرات، فشار زیادی را به مردم وارد میکند، این واقعیت را هم لحاظ میکنند که این تغییرات، هنوز مصوبات کمیسیون تلفیق است، نه نظر نهایی مجلس. واعظی و امیری امیدوارند که آنچه در جریان بررسی لایحه بودجه در صحن اتفاق میافتد، در چارچوب توافقها و نتایج نشستهای مشترک دولت و مجلس و با هم رأیی و هم نظری این دو قوه باشد، یا همان طور که رئیس جمهوری بارها تأکید کرد، اعمال تغییرات با همکاری مشترک دولت و مجلس، تا جایی که مغایر شاکله کلی لایحه دولت نباشد.
واعظی: مصوبات کمیسیون تلفیق خارج از تفاهمهای دولت و مجلس
محمود واعظی، رئیس دفتر رئیس جمهوری در پاسخ به این پرسش «ایران» که آیا مصوبات کمیسیون تلفیق درباره لایحه بودجه، در چارچوب تفاهمها و جلسات مشترک دولت و مجلس است، تأکید کرد: خیر، این طور نیست و آنان دارند کار خودشان را میکنند.
او اضافه کرد: بودجه بر زندگی مردم اثر دارد، از اینرو اگر بودجهای مینویسیم، باید اثرات آن بر زندگی مردم را هم لحاظ کنیم. ما نمیتوانیم بودجهای بنویسیم و از حالا تبلیغات درباره آن را شروع کنیم که این یا آن بخش را برمی داریم.
رئیس دفتر رئیس جمهوری با بیان اینکه «اگر شاکله لایحه بودجه تغییر کند، دولت نمیتواند این لایحه را اجرا کند.»، گفت: تلاش ما این است که با مجلس برای تدوین یک بودجه کارشناسی و خوب تفاهم کنیم.
واعظی در تبیین ضرورت کاستن از تبلیغات درباره بودجه نیز گفت: مصوبات کمیسیون تلفیق، مصوبات صحن مجلس نیست که بهصورت مرتب آن را (در رسانه ها) اعلام میکنند. ممکن است کمیسیون تلفیق چیزی را تصویب کند، اما صحن مجلس آن را رد کند. در این صورت اگر هر مصوبه کمیسیون تلفیق در رسانهها اعلام و تکرار و روی آن تبلیغات شود، اثرات منفی خود را بر جامعه گذاشته و ممکن است نگرانیهایی در جامعه ایجاد کند.
واعظی افزود: با وجود همه اینها، تلاش ما این است تا در زمینه بودجه با مجلس تفاهم کنیم به طوری که شاکله آن به هم نخورد و بتوانیم آن را اجرا کنیم. از واعظی پرسیده شد «تا اینجا کمیسیون تلفیق تغییرات جدی در لایحه دولت ایجاد کرده است، تغییراتی مانند حذف ارز 4200 تومانی یا افزایش حقوق گمرکی که باعث افزایش قیمت کالاها و فشار به مردم میشود. با وجود این، برخی نمایندگان و رسانههای همسو، بهجای پذیرش مسئولیت پیامدهای تغییرات، اعلام میکنند مجلس و کمیسیون تلفیق در تله دولت قرار گرفتهاند.» رئیس دفتر رئیس جمهوری پاسخ داد: دولت چه تلهای گذاشته است؟ این هم از آن حرفهایی است که مطرح میشود. مگر کسی برای خودش هم تله میگذارد؟
او با بیان اینکه این لایحه، نخستین بودجهای نیست که دولت به مجلس تقدیم کرده است و پیش از این 7 لایحه دیگر هم از سوی دولت به مجلس ارائه شده است، اظهارکرد: با همین لوایح بود که دولت توانست سه سال متوالی مقابل جنگ اقتصادی دشمن بایستد. به باور من، حرفهایی از این دست، حرفهای پختهای نیست. بعضیها اساساً درباره بودجه که ابعاد مختلفی دارد و سازمان برنامه و بودجه به همراه دستگاههای مختلف 10 ماه روی آن کار کردند، اشراف ندارد و صرفاً تبلیغ میکنند. بنابراین باید پرسید چرا بودجه را تله مینامند؟ درحالی که لایحه بودجه شفاف است و ابعاد مختلف آن نیز پیش روی همه قرار دارد.
امیری: «لایحه بودجه» نباید به «طرح بودجه» تبدیل شود
حسینعلی امیری، معاون امور مجلس رئیس جمهوری نیز در گفتوگو با «ایران» یادآوری کرد که به موجب قانون اساسی ابتکار تدوین لایحه بودجه برعهده دولت است هرچند مطابق قانون اساسی نمایندگان محترم حق تهیه طرح قانونی در همه امور کشور را دارند. او افزود: درعین حال قانون اساسی محدودیتهایی هم برای نمایندگان تعیین کرده است که بودجه از آن جمله است، به این معنی که قانون اساسی ابتکار تهیه لایحه را به عهده دولت گذاشته و مجلس نمیتواند برای بودجه طرح بدهد.
او با اشاره به اینکه امسال لایحه بودجه پس از چندین جلسه کاری و چند نوبت، دو یا سه روز زودتر از موعد قانونی به مجلس شورای اسلامی تقدیم شد، اضافه کرد: به سهم خودم از رأی مثبت اعضای کمیسیون تلفیق به کلیات لایحه بودجه تشکر میکنم، اما تغییراتی که در اجزا و بندهای لایحه اعمال شده است، نظرات کمیسیون تلفیق محسوب شده و نظر نهایی مجلس نیست. معاون امور مجلس رئیس جمهوری، با بیان اینکه رسانهها هنگام اطلاعرسانی درباره مصوبات کمیسیون تلفیق، باید اشاره کنند که اینها نظر نهایی و مصوبه مجلس نیست، افزود: قطعاً لایحه در صحن مجلس دوباره بررسی میشود و نظر نهایی مجلس غالباً غیر از این است که در کمیسیون تلفیق اتفاق میافتد.
امیری در پاسخ به اینکه با توجه به ترکیب مجلس و کمیسیون تلفیق، به نظر نمیرسد که مصوبات کمیسیون تلفیق در صحن علنی، تغییر چندانی داشته باشد، گفت: آنچه مسلم است، این است که نباید شاکله لایحه بودجه به گونهای تغییر کند که لایحه به طرح تبدیل شود. اگر شاکله بودجه دچار تغییرات زیادی شود، به طوری که دیگر لایحه دولت نباشد، بلکه تبدیل به طرح شود، این امر به این معنا است که مجلس درباره بودجه طرح تهیه کرده است، نه اینکه لایحه دولت را بررسی کرده باشد.او اضافه کرد: لایحه بودجه کار مشترک میان مجلس و دولت است و وقتی شاکله لایحه بودجه دچار تغییر صورت اساسی شود، این امر مورد ایراد شورای محترم نگهبان قرار میگیرد.
امیری درباره پیامدهای تغییراتی که تاکنون در لایحه از سوی کمیسیون تلفیق اعمال شده است، هم گفت: حذف ارز 4200 تومانی و افزایش قیمت ارز به 17 هزار و 500 تومان، قطعاً مشکلات اقشار آسیب پذیر جامعه را بیشتر میکند.
معاون امور مجلس رئیس جمهوری، با بیان اینکه تأمین ارز 4200 تومانی برای دولت نه کاری ساده، بلکه کاری دشوار است، ادامه داد: دولت ترجیح داد که با وجود این دشواری ارز 4200 تومانی را در بودجه لحاظ کند تا به اقشار آسیب پذیر جامعه فشاری وارد نشود، همچنین در زمینه مصوبه کمیسیون تلفیق مبنی بر افزایش صددرصدی درآمدهای مالیاتی دولت، واقعیت این است که دولت نمیخواهد در شرایط کرونایی و تحریم که مردم و کسبه تحت فشار هستند، با بالابردن درآمدهای مالیاتی فشار روی مردم را افزایش دهد. بهگفته امیری، تغییر نرخ ارز، افزایش حقوقهای مالیاتی و نیز دیگر مصوبه این کمسیون، یعنی افزایش درآمدهای ناشی از عوارض گمرکی نیز باعث افزایش قیمت نهایی کالاها میشود که این امر با هدف مشترک دولت و مجلس که همانا کاستن از فشار روی مردم باشد، مغایرت دارد. او با اشاره به اینکه باید در کمیسیون تلفیق و صحن علنی مجلس به تفاهم مشترکی با مجلس برسیم تا بودجه 1400 منجر به افزایش فشار اقتصادی به مردم نشود، درواکنش به احتمال پس گرفتن لایحهاز سوی دولت نیز گفت: دولت بههیچ وجه لایحه بودجه را پس نمیگیرد. تلاش میکنیم با مشاورههای کارشناسی، استدلال و بیان منطق پیشنهادها، تبصرهها و احکام بودجه با مجلس شورای اسلامی به فهم مشترکی برسیم.
برش
واعظی: مخاطب رهنمودهای رهبری فقط دولت نیست
رئیس دفتر رئیس جمهوری در واکنش به اظهارات آیتالله کعبی، عضو جامعه مدرسین که ادعا کرده بود اقدامات دولت همسو با سیاستهای کلی ابلاغی رهبری نیست، گفت: از همان سال ۹۲ موضع دولت این بود که آنچه انجام میدهد در مسیر قانون اساسی و رهنمودها و سیاستهای کلانی باشد که مقام معظم رهبری مشخص کردند. محمود واعظی در جمع خبرنگاران افزود: البته مخاطب رهنمودهای رهبری فقط دولت نیست بلکه مجلس، قوه قضائیه، مجمع تشخیص مصلحت، شورای نگهبان و همه این دستگاهها هستند. آنچه دولت به آن افتخار میکند این است که در مسیر سیاستهای تعیین شده مقام معظم رهبری حرکت و عمل میکند.
رئیس دفتر رئیس جمهوری با تأکید بر اینکه نباید موضوع لوایح مرتبط با FATF را سیاسی و تبلیغاتی کنیم، گفت: تصویب این دو لایحه هم به نفع شفافیت در کشور است و هم اینکه روابط بانکی ما را با کشورهای مختلف بعد از برداشته شدن تحریمها تسهیل میکند. واعظی در پاسخ به سؤالی درباره اخبار منتشر شده مبنی بر وجود رانت ۶۰ هزار میلیارد تومانی در بخش فولاد نیز گفت: رئیس جمهوری دستور دادند دستگاههای نظارتی دولتی و غیردولتی دقت بیشتری روی برخی از کالاهایی که فعالیت واسطهها در آن موجب افزایش قیمتها در بازار میشود، داشته باشند.
او با بیان اینکه قرار شد یکشنبه آینده در جلسه ستاد اقتصادی دولت به این موضوع خاص بپردازیم، درباره اختلاف نظر دو وزارتخانه صمت و اقتصاد سر قیمت فولاد گفت: اختلاف نظر بر سر ریالی نیست هم وزارت صمت و هم اقتصاد روی این موضوع مخالفند که پولها به جای جیب مردم به جیب واسطهها برود و هر دو در اصول همعقیده هستند.
گفتوگوی «ایران» با سخنگوی سازمان ثبت احوال کشور
2 میلیون نفر برای کارت ملی هوشمند ثبت نام نکرده اند
مهسا قویقلب
خبرنگار
این روزها با توجه به شیوع بیماری کرونا و نداشتن کارت ملی هوشمند، افراد فاقدکارت در ادارات یا بانکها به مشکل برخوردهاند؛ پیش از این گفته شده بود بیش از ۱۰ میلیون نفر در نوبت دریافت کارت ملی هوشمند هستند اما خیلیها با مراجعه به دفاتر پیشخوان دولت با اینکه ماهها از زمان ثبتنام آنها گذشته ولی هنوز موفق به دریافت کارت ملی خود نشدهاند. در این خصوص با سیفالله ابوترابی، سخنگوی سازمان ثبت احوال کشور گفتوگویی کردیم که میخوانید:
***
در حال حاضر از جمعیت کل کشور چه تعداد کارت هوشمند ملی دریافت کردهاند و چه تعداد باقی ماندهاند؟ آیا افرادی هستند که هنوز ثبتنام نکرده باشند؟
از جمعیت ۶۲ میلیون نفری واجد شرایط حدود ۶۰ میلیون نفر مراحل تکمیل ثبتنام را انجام دادهاند که از این تعداد ۵۰ میلیون نفر کارتهایشان را تحویل گرفتند و حدود ۱۰ میلیون نفر هنوز فاقد کارت ملی هستند، از تعداد ۱۰ میلیون نفر باقی مانده نیز دو میلیون نفر نیز هنوز ثبتنام را انجام ندادند؛ مابقی ثبتنامها انجام شده و در نوبت دریافت کارت هوشمند ملی هستند.
دلیل به طول کشیدن روند توزیع کارت ها چیست؟ مشکل اصلی کجاست و تا چه زمانی مردم باید منتظر بمانند تا کارتهایشان صادر شود؟
ما در تأمین بدنه مشکل داشتیم، چون بدنه کارتها از خارج از کشور وارد میشد و بهدلیل شدت گرفتن تحریمها در این خصوص با مشکل مواجه شدیم، اما مدتی است که در داخل کشور توانستیم بدنه کارتها را تهیه کنیم، در حال حاضر هم این ظرفیت را داریم که ماهانه دو و نیم میلیون بدنه کارت در داخل کشور تأمین کنیم.
فکر میکنید تا پایان امسال چند نفر میتوانند کارت ملی هوشمند خود را دریافت کنند؟
چون در خصوص تأمین مواد اولیه برای ساخت بدنه کارت ملی در داخل کشور مشکل داریم، متأسفانه نمیتوان تاریخ دقیقی برای دریافت تمام افراد باقی مانده اعلام کرد اما به تدریج کارتها در حال صدور و تحویل به شهروندان هستند.
همکاری دولت با شما در این خصوص چگونه است و دولت چه دستوری در خصوص نهادها یا بانک ها داده است تا مشکلات مردم در این حوزه حل شود؟
به دستور رئیس جمهور، خوشبختانه مشکلات در حال حل شدن هستند، با اعلام رئیسجمهوری و ابلاغ به همه استانداران، از ادارات و نهادها خواسته شده تا از مردم کپی کارت را اخذ نکنند، اگر هموطنی تکمیل ثبتنام کرده باشد اما هنوز کارت خود را نگرفته باشد، میتواند در هر ادارهای با سریال شناسنامه کار خود را انجام دهد، در غیر این صورت تخلف صورت گرفته است. به دستور دولت کلیه استعلامها نیز بهصورت آنلاین و برخط هستند.
افرادی که باقی ماندهاند و هنوز ثبتنام انجام ندادهاند و همچنان با مشکلات اداری در حال دست و پنجه نرم کردن هستند، برای ثبتنام چه اقدامی باید انجام دهند؟
جاماندگان تعداد کمی هستند و بهدلیل عدم اعتبار کارت های نمونه قبلی در صورتی که فردی هنوز ثبتنام انجام نداده باشد، ممکن است با مشکل مواجه شود. در این خصوص دو هزار دفتر پیشخوان دولت برای ثبتنام مشغول انجام خدمات هستند که شهروندان میتوانند به این دفاتر جهت ثبتنام مراجعه کنند. بیش از ۹۵ درصد از جمعیت کل کشور این مراحل را انجام دادهاند و تنها تعداد کمی باقی ماندهاند.
بسیاری از شهروندان در مراجعه به بانکها و برخی از ادارات شاهد برخورد سلیقهای آن بانک یا اداره هستند، برخی بدون وجود کارت ملی هوشمند یا کپی آن کار مشتری را راه نمیاندازند، قانون در این خصوص برای بانکها یا اداراتی که سختگیرانه برخورد میکنند، چه میگوید؟
بانکها مکلف هستند، در برخورد با موضوعات مشتری با سریال شناسنامه و شماره ملی که در رسید کاغذی در دست مشتری است، کار را انجام دهند، این دستوری است که رئیسجمهوری ابلاغ کرده و نباید از آن سرپیچی کرد.
با توجه به نزدیک بودن انتخابات و نبود کارت ملی، ممکن است برخی با مشکل درخصوص رأی دادن مواجه شوند، اگر تا آن زمان کارتهای هوشمند ملی صادر نشود، چگونه میتوان در خصوص انتخابات، مشکلات را کاهش داد؟
در بحث انتخابات شورای اسلامی و ریاست جمهوری سامانه استعلام و احراز هویت وجود دارد. در مسأله انتخابات بیشتر بحث داشتن شناسنامه الزامی است و اصلاً اخذ کارت هوشمند ملی مطرح نیست اما چنانچه انتخابات حتی بهصورت الکترونیکی هم باشد، یکی از اقلام مورد نیاز اصل شناسنامه است و در این خصوص با هیچ مشکلی مواجه نخواهیم شد.
در زمینه ثبت سند در دفاتر اسناد رسمی برای انتقال ملک وجود کارت ملی در آن محل الزامی است، بنابراین کسانی که کارت ملی ندارند چه باید بکنند؟
هفته گذشته با سازمان ثبت اسناد تفاهمنامهای داشتیم که از این به بعد کارت هوشمند ملی بهصورت فیزیکی درخواست نشود و با اسکن اثر انگشت و ارتباط با سامانه احراز هویت، کار نقل و انتقالات به راحتی صورت گیرد. در هر اداره یا نهادی هم که نیاز به فیزیک کارت باشد، اگر افراد ثبتنام را انجام داده باشند، به هیچ مشکلی بر نخواهند خورد.
خبرنگار
این روزها با توجه به شیوع بیماری کرونا و نداشتن کارت ملی هوشمند، افراد فاقدکارت در ادارات یا بانکها به مشکل برخوردهاند؛ پیش از این گفته شده بود بیش از ۱۰ میلیون نفر در نوبت دریافت کارت ملی هوشمند هستند اما خیلیها با مراجعه به دفاتر پیشخوان دولت با اینکه ماهها از زمان ثبتنام آنها گذشته ولی هنوز موفق به دریافت کارت ملی خود نشدهاند. در این خصوص با سیفالله ابوترابی، سخنگوی سازمان ثبت احوال کشور گفتوگویی کردیم که میخوانید:
***
در حال حاضر از جمعیت کل کشور چه تعداد کارت هوشمند ملی دریافت کردهاند و چه تعداد باقی ماندهاند؟ آیا افرادی هستند که هنوز ثبتنام نکرده باشند؟
از جمعیت ۶۲ میلیون نفری واجد شرایط حدود ۶۰ میلیون نفر مراحل تکمیل ثبتنام را انجام دادهاند که از این تعداد ۵۰ میلیون نفر کارتهایشان را تحویل گرفتند و حدود ۱۰ میلیون نفر هنوز فاقد کارت ملی هستند، از تعداد ۱۰ میلیون نفر باقی مانده نیز دو میلیون نفر نیز هنوز ثبتنام را انجام ندادند؛ مابقی ثبتنامها انجام شده و در نوبت دریافت کارت هوشمند ملی هستند.
دلیل به طول کشیدن روند توزیع کارت ها چیست؟ مشکل اصلی کجاست و تا چه زمانی مردم باید منتظر بمانند تا کارتهایشان صادر شود؟
ما در تأمین بدنه مشکل داشتیم، چون بدنه کارتها از خارج از کشور وارد میشد و بهدلیل شدت گرفتن تحریمها در این خصوص با مشکل مواجه شدیم، اما مدتی است که در داخل کشور توانستیم بدنه کارتها را تهیه کنیم، در حال حاضر هم این ظرفیت را داریم که ماهانه دو و نیم میلیون بدنه کارت در داخل کشور تأمین کنیم.
فکر میکنید تا پایان امسال چند نفر میتوانند کارت ملی هوشمند خود را دریافت کنند؟
چون در خصوص تأمین مواد اولیه برای ساخت بدنه کارت ملی در داخل کشور مشکل داریم، متأسفانه نمیتوان تاریخ دقیقی برای دریافت تمام افراد باقی مانده اعلام کرد اما به تدریج کارتها در حال صدور و تحویل به شهروندان هستند.
همکاری دولت با شما در این خصوص چگونه است و دولت چه دستوری در خصوص نهادها یا بانک ها داده است تا مشکلات مردم در این حوزه حل شود؟
به دستور رئیس جمهور، خوشبختانه مشکلات در حال حل شدن هستند، با اعلام رئیسجمهوری و ابلاغ به همه استانداران، از ادارات و نهادها خواسته شده تا از مردم کپی کارت را اخذ نکنند، اگر هموطنی تکمیل ثبتنام کرده باشد اما هنوز کارت خود را نگرفته باشد، میتواند در هر ادارهای با سریال شناسنامه کار خود را انجام دهد، در غیر این صورت تخلف صورت گرفته است. به دستور دولت کلیه استعلامها نیز بهصورت آنلاین و برخط هستند.
افرادی که باقی ماندهاند و هنوز ثبتنام انجام ندادهاند و همچنان با مشکلات اداری در حال دست و پنجه نرم کردن هستند، برای ثبتنام چه اقدامی باید انجام دهند؟
جاماندگان تعداد کمی هستند و بهدلیل عدم اعتبار کارت های نمونه قبلی در صورتی که فردی هنوز ثبتنام انجام نداده باشد، ممکن است با مشکل مواجه شود. در این خصوص دو هزار دفتر پیشخوان دولت برای ثبتنام مشغول انجام خدمات هستند که شهروندان میتوانند به این دفاتر جهت ثبتنام مراجعه کنند. بیش از ۹۵ درصد از جمعیت کل کشور این مراحل را انجام دادهاند و تنها تعداد کمی باقی ماندهاند.
بسیاری از شهروندان در مراجعه به بانکها و برخی از ادارات شاهد برخورد سلیقهای آن بانک یا اداره هستند، برخی بدون وجود کارت ملی هوشمند یا کپی آن کار مشتری را راه نمیاندازند، قانون در این خصوص برای بانکها یا اداراتی که سختگیرانه برخورد میکنند، چه میگوید؟
بانکها مکلف هستند، در برخورد با موضوعات مشتری با سریال شناسنامه و شماره ملی که در رسید کاغذی در دست مشتری است، کار را انجام دهند، این دستوری است که رئیسجمهوری ابلاغ کرده و نباید از آن سرپیچی کرد.
با توجه به نزدیک بودن انتخابات و نبود کارت ملی، ممکن است برخی با مشکل درخصوص رأی دادن مواجه شوند، اگر تا آن زمان کارتهای هوشمند ملی صادر نشود، چگونه میتوان در خصوص انتخابات، مشکلات را کاهش داد؟
در بحث انتخابات شورای اسلامی و ریاست جمهوری سامانه استعلام و احراز هویت وجود دارد. در مسأله انتخابات بیشتر بحث داشتن شناسنامه الزامی است و اصلاً اخذ کارت هوشمند ملی مطرح نیست اما چنانچه انتخابات حتی بهصورت الکترونیکی هم باشد، یکی از اقلام مورد نیاز اصل شناسنامه است و در این خصوص با هیچ مشکلی مواجه نخواهیم شد.
در زمینه ثبت سند در دفاتر اسناد رسمی برای انتقال ملک وجود کارت ملی در آن محل الزامی است، بنابراین کسانی که کارت ملی ندارند چه باید بکنند؟
هفته گذشته با سازمان ثبت اسناد تفاهمنامهای داشتیم که از این به بعد کارت هوشمند ملی بهصورت فیزیکی درخواست نشود و با اسکن اثر انگشت و ارتباط با سامانه احراز هویت، کار نقل و انتقالات به راحتی صورت گیرد. در هر اداره یا نهادی هم که نیاز به فیزیک کارت باشد، اگر افراد ثبتنام را انجام داده باشند، به هیچ مشکلی بر نخواهند خورد.
ارسال پیام وزیر دفاع به وزرای دفاع بیش از ۶۰ کشور جهان
شواهد جدی در مورد نقش رژیم صهیونیستی در ترور شهید فخریزاده وجود دارد
امیر حاتمی در نامهای به وزرای دفاع بیش از ۶۰ کشور در خصوص ترور شهید فخریزاده بر کنار گذاشتن رفتارهای دوگانه در مبارزه با تروریسم دولتی تأکید و خواستار پیوستن جامعه جهانی به محکومیت این حرکت غیرانسانی غیرقانونی و جنایتآمیز شد.
به گزارش ایرنا، وزیر دفاع کشورمان در این نامه ضمن اشاره به ابتکارات و دستاوردهای شهید دکتر فخریزاده در حوزههای علمی و پژوهشی بویژه تولید ابزار و تجهیزات مقابله با کرونا، به سابقه دخالت مستقیم سرویسهای اطلاعاتی بویژه سرویس اطلاعاتی رژیم اشغالگر صهیونیستی (اسرائیل) در ترور دانشمندان ایرانی اشاره و تصریح کرد: شواهد جدی در مورد نقش این رژیم در این ترور نیز وجود دارد.
حاتمی با اشاره به اینکه سکوت در مقابل این اقدام را عامل تکرار آن و ناامنی در جهان میدانیم، بر مجازات آمرین و عاملین این جنایت تأکید و اظهار داشت: حق خود را برای پاسخگویی به آن محفوظ میدانیم.
وزیر دفاع در ادامه نامه خطاب به همتایان خود نوشت: بدون تردید مبارزه جهانی با تروریسم و خشونت نیازمند کنار گذاشتن رفتارهای دوگانه در مبارزه با تروریسم دولتی است.
از اینرو جمهوری اسلامی ایران بهعنوان یکی از قربانیان تروریسم و خشونت، که در طول ۴ دهه گذشته ۱۷ هزار نفر از شهروندان و مقامات عالی کشور را در نتیجه اقدامات تروریستی از دست داده، ضمن محکومیت این اقدامات خواستار پیوستن جامعه جهانی به محکومیت این حرکت غیر انسانی، غیرقانونی و جنایتآمیز که خلاف اصول بنیادین حقوق بشر، حقوق بینالملل و اصول مصرح در منشور ملل متحد است، میباشد.
به گزارش ایرنا، وزیر دفاع کشورمان در این نامه ضمن اشاره به ابتکارات و دستاوردهای شهید دکتر فخریزاده در حوزههای علمی و پژوهشی بویژه تولید ابزار و تجهیزات مقابله با کرونا، به سابقه دخالت مستقیم سرویسهای اطلاعاتی بویژه سرویس اطلاعاتی رژیم اشغالگر صهیونیستی (اسرائیل) در ترور دانشمندان ایرانی اشاره و تصریح کرد: شواهد جدی در مورد نقش این رژیم در این ترور نیز وجود دارد.
حاتمی با اشاره به اینکه سکوت در مقابل این اقدام را عامل تکرار آن و ناامنی در جهان میدانیم، بر مجازات آمرین و عاملین این جنایت تأکید و اظهار داشت: حق خود را برای پاسخگویی به آن محفوظ میدانیم.
وزیر دفاع در ادامه نامه خطاب به همتایان خود نوشت: بدون تردید مبارزه جهانی با تروریسم و خشونت نیازمند کنار گذاشتن رفتارهای دوگانه در مبارزه با تروریسم دولتی است.
از اینرو جمهوری اسلامی ایران بهعنوان یکی از قربانیان تروریسم و خشونت، که در طول ۴ دهه گذشته ۱۷ هزار نفر از شهروندان و مقامات عالی کشور را در نتیجه اقدامات تروریستی از دست داده، ضمن محکومیت این اقدامات خواستار پیوستن جامعه جهانی به محکومیت این حرکت غیر انسانی، غیرقانونی و جنایتآمیز که خلاف اصول بنیادین حقوق بشر، حقوق بینالملل و اصول مصرح در منشور ملل متحد است، میباشد.
با فرمان جدید ولادیمیر پوتین
«روسیه» دیجیتالی می شود
میترا جلیلی
خبرنگار
یکی از استراتژیهای روسیه برای رقابتپذیری بیشتر در جهان امروز تلاش برای دیجیتالی شدن همه بخشهای این کشور از اقتصاد گرفته تا سلامت و... بوده است. در همین راستا ولادیمیر پوتین رئیسجمهوری این کشور که مدتهاست در زمینه دیجیتالی شدن روسیه تلاش داشته و برنامههایی هم کلید زده بود طی فرمانی بر تدوین و تصویب راهبرد دیجیتالی شدن این کشور تأکید کرد.
بازار 27میلیارد دلاری هوش مصنوعی
با توجه به جدیدترین فرمان پوتین، به منظور توسعه فرآیند دیجیتالی شدن این کشور و تحقق استراتژی رئیسجمهوری روسیه، حداقل ۱۰ بخش از حوزههای اقتصادی، اجتماعی و مدیریت دولتی باید به عرصه دیجیتال وارد شده و تا ماه جولای 2021یعنی تیرماه ۱۴۰۰ در این زمینه حرفی برای گفتن داشته باشند. در توسعه فرآیند دیجیتالی روسیه بیش از هر چیز بر هوش مصنوعی تأکید و عنوان شده است که باید نرم افزارها و سخت افزارهای داخلی بر اساس فناوریهای هوش مصنوعی قابلیت رقابت را داشته باشند.
توجه ویژه روسیه به حوزه هوش مصنوعی کاملاً هوشمندانه است، چراکه ارزش بازار هوش مصنوعی در سال 2019 حدود 27.23میلیارد دلار بوده است و انتظارمی رود با توجه به افزایش تعداد وسایل متصل به اینترنت و رشد پذیرش فناوری اینترنت اشیا در جهان، این رقم در سال 2027 به 266.92میلیارد دلار برسد. افزایش اپلیکیشنها و پلتفرمهای مبتنی برابر در زمینه سلامت، بانکداری، تولید، سرویسهای مالی، بیمه و همچنین افزایش تهدیدات سایبری، فرصتهای جدید برای بازار هوش مصنوعی به حساب میآیند. بهعنوان مثال استفاده از یادگیری ماشینی در شناسایی دقیق سلولهای سرطانی سبب افزایش تقاضا برای هوش مصنوعی در حوزه سلامت شده است و روسیه هم نمیخواهد این فرصت را از دست بدهد.
یک استراتژی ویژه
روسیه که تنها کشور پهناور جهان محسوب میشد در زمینه هوش مصنوعی استراتژی خاص توسعه هوش مصنوعی نداشت سرانجام در اکتبر سال 2019 برنامه «استراتژی ملی برای توسعه هوش مصنوعی تا 2030» را ارائه داد و به این ترتیب عملاً همه چیز تغییر کرد و روسیه گامهایی محکم به سوی توسعه هوش مصنوعی برداشت اما بهدلیل شیوع کرونا و مشکلات اقتصادی ناشی از آن، شتاب توسعه هوش مصنوعی گرفته شد و حالا این استراتژی با فرمان جدید پوتین جانی تازه گرفته است و انتظار میرود عقب ماندگی سال 2020 هم بهسرعت جبران شود.
بهعنوان مثال هرچند درحال حاضر تعداد استارتاپهای حوزه هوش مصنوعی در روسیه رو به افزایش است اما همچنان این تعداد نسبت به کشورهای پیشرفته بسیار کم است و باید تلاش بیشتری در این زمینه انجام شود. بهعنوان مثال 168استارتاپ هوش مصنوعی در روسیه فعالیت دارند در حالی که این رقم برای امریکا 6هزار و 903استارتاپ است. البته پوتین اعلام کرده که در استراتژی جدید خود حداقل 400کمپانی به سمت هوش مصنوعی سوق داده خواهند شد که این موضوع تا حدودی میتواند این خلأ را جبران کند.
بههرحال پوتین تمام تلاش خود را به کار گرفته که تا سال 2024 روسیه به موفقیتهای چشمگیری در این زمینه دست یابد و در جهان حرفی برای گفتن داشته باشد. ازسوی دیگر طبق این استراتژی، قرار است تا سال 2030 فاصله بین روسیه و کشورهای توسعه یافته برداشته شده و این کشور در جمع کشورهای پیشتاز در زمینه هوش مصنوعی قرار بگیرد.
گفتنی است درحال حاضر نیز روسیه در سطوح مختلف از هوش مصنوعی استفاده میکند که از آنها میتوان به شناسایی هویت دیجیتال شهروندان، فناوریهای شناسایی چهره، آنالیز تراکنشهای مالی و... اشاره کرد که براحتی در روسیه استفاده میشود و البته برای مقابله با هرگونه سوءاستفاده در این زمینه، قوانین مدون و خاصی نیز وجود دارد.
بودجه 10.5میلیارد دلاری برای دیجیتالی شدن روسیه
روسیه تاکنون در زمینه هوش مصنوعی تلاشهای زیادی داشته تا درجمع برترین کشورها قرار بگیرد و «ولادیمیر پوتین»، رئیسجمهوری روسیه در مناسبتها و سخنرانیهای مختلف همواره بر این موضوع تأکید کرده که یک کشور پیشتاز در زمینه هوش مصنوعی میتواند به ابرقدرت جهان تبدیل شود اما هزینه این برنامه دیجیتالسازی روسیه چقدر برآورد شده است؟ گفته میشود تحقق این برنامه به 10.5میلیارد دلار بودجه نیاز دارد که 5.8میلیارد دلار آن توسط بودجه فدرال تأمین خواهد شد و 4.7میلیارد دلار نیز باید ازسوی سرمایهگذاران بخش خصوصی تأمین شود.
پوتین گفته است: در دهه آینده روسیه در زمینه هوش مصنوعی و بیگ دیتا پیشتاز خواهد بود که البته برای تحقق این امر نیاز به تحول دیجیتال در کل کشور داریم. میلیاردها روبل برای این تحول هزینه خواهد شد تا تقریباً همه سرویسهای عمومی به صورت الکترونیک دربیاید. وی افزود: درعین حال که برای توسعه دیجیتال اکوسیستمهای عمومی شهرها تلاش میشود موضوع امنیت سایبری نیز مورد توجه قرار دارد تا از اطلاعات شخصی و حریم خصوصی شهروندان حفاظت شود. در این راستا دولت باید استراتژی تحول دیجیتال را برای 10 بخش کلیدی اقتصاد روسیه مدنظر قرار دهد و از الگوریتمهای هوش مصنوعی برای خدماترسانی به پزشکان، برنامهریزی شهری، حملونقل و... استفاده کند.
بهگفته پوتین، بخشی از این فعالیتها هم به حوزه آموزش هوش مصنوعی و آنالیز بیگ دیتا در دانشگاهها مربوط میشود تا جایی که کارمندان حوزه حمل و نقل، معلمان و اساتید دانشگاه، وکلا، پزشکان، کشاورزان و تولیدکنندگان کشور موظفند آموزشهای لازم را در حوزه هوش مصنوعی ببینند. این آموزشها از نیمه دوم سال 2021 آغاز خواهد شد تا در آینده شاهد توسعه کامل تحول دیجیتال در این کشور باشیم.
اقتصاد دیجیتال نیز بسیار مورد توجه پوتین قرار دارد و بارها عنوان کرده است که اینترنت و صنعت ارتباطات روسیه باید در خدمت اقتصاد دیجیتال درآیند. رئیسجمهوری روسیه همچنین یادآور شد: طبق هدف تحول دیجیتال روسیه باید تا سال 2030 سرویسهای ضروری شهری تا 95درصد الکترونیک شده باشند و تا 97درصد از خانوارها نیز در روسیه به شبکه پهن باند اینترنت دسترسی داشته باشند. همچنین باید میزان سرمایهگذاری در تکنولوژیهای اطلاعاتی نسبت به سال 2020 حدود 4برابر شود تا این انتظارات برآورده شوند. توسعه فناوری5G و توسعه پلتفرمهای ابری هم از دیگر تأکیدات پوتین برای رسیدن به تحول دیجیتال است. همچنین قرار است روسیه از هوش مصنوعی در صنعت و کشاورزی بیشترین بهره را بگیرد و در این راستا از پژوهشها در این زمینه حمایت کافی دارد. خودروهای خودران، نیروی نظامی مبتنی بر هوش مصنوعی، علوم روباتیک و... نیز از دیگر بخشهایی است که در استراتژی پوتین مورد تأکید و توجه ویژه قرار گرفته است.
نگاهی به وضعیت آیسیتی روسیه
یکی از ملزومات تحقق روسیه دیجیتال، وضعیت مناسب آیسیتی در این کشور است که به نظر میرسد این کشور در این زمینه نسبتاً موفق عمل کرده است. روسیه با داشتن حدود ۱۴۶ میلیون نفر نهمین کشور پرجمعیت دنیا محسوب میشود و طبق آمار مؤسسهWe are social، در سال 2020 حدود 118میلیون نفر از این تعداد، کاربر اینترنت بودهاند وضریب نفوذ اینترنت در این کشور به 81درصد میرسد. از این کاربران اینترنت هم بیش از 70میلیون نفر کاربر حداقل یکی از شبکههای اجتماعی هستند و ضریب نفوذ شبکههای اجتماعی نیز در این کشور حدود 48درصد برآورد شده است. همچنین کاربران روس روزانه 7ساعت و 17دقیقه از اینترنت استفاده میکنند که 2ساعت و 26دقیقه از این زمان را در شبکههای اجتماعی حضور دارند وهمچنین 3ساعت و 14دقیقه از زمان حضور در اینترنت را در گوشی هوشمند یا سایر وسایل دیجیتال سیار به سر میبرند. ازسوی دیگر حدود 238میلیون خط تلفن همراه در این کشور وجود دارد و 91درصد روسها به تلفن هوشمند دسترسی دارند.
از نظر تجارت الکترونیک هم باید گفت 80درصد کاربران روس برای خرید یک محصول حتماً در اینترنت جستوجو انجام میدهند و 60درصد مردم خرید آنلاین را انجام میدهند که 32درصد از آنها خریدشان را ازطریق تلفن هوشمند انجام میدهند. ضریب نفوذ تجارت الکترونیک در روسیه از 7درصد در سال 2019، به دلیل شیوع کرونا به 11درصد در 2020 رسید که البته از 19درصد امریکا بسیار پایینتر است. ارزش بازار تجارت الکترونیک روسیه در نیمه نخست 2020 به حدود 15.2میلیارد دلار رسید چرا فروش آنلاین در این کشور رشدی 40درصدی را شاهد بود و شاید بتوان گفت همین امر دیجیتالی شدن روسیه را میتواند تسریع بخشد.
خبرنگار
یکی از استراتژیهای روسیه برای رقابتپذیری بیشتر در جهان امروز تلاش برای دیجیتالی شدن همه بخشهای این کشور از اقتصاد گرفته تا سلامت و... بوده است. در همین راستا ولادیمیر پوتین رئیسجمهوری این کشور که مدتهاست در زمینه دیجیتالی شدن روسیه تلاش داشته و برنامههایی هم کلید زده بود طی فرمانی بر تدوین و تصویب راهبرد دیجیتالی شدن این کشور تأکید کرد.
بازار 27میلیارد دلاری هوش مصنوعی
با توجه به جدیدترین فرمان پوتین، به منظور توسعه فرآیند دیجیتالی شدن این کشور و تحقق استراتژی رئیسجمهوری روسیه، حداقل ۱۰ بخش از حوزههای اقتصادی، اجتماعی و مدیریت دولتی باید به عرصه دیجیتال وارد شده و تا ماه جولای 2021یعنی تیرماه ۱۴۰۰ در این زمینه حرفی برای گفتن داشته باشند. در توسعه فرآیند دیجیتالی روسیه بیش از هر چیز بر هوش مصنوعی تأکید و عنوان شده است که باید نرم افزارها و سخت افزارهای داخلی بر اساس فناوریهای هوش مصنوعی قابلیت رقابت را داشته باشند.
توجه ویژه روسیه به حوزه هوش مصنوعی کاملاً هوشمندانه است، چراکه ارزش بازار هوش مصنوعی در سال 2019 حدود 27.23میلیارد دلار بوده است و انتظارمی رود با توجه به افزایش تعداد وسایل متصل به اینترنت و رشد پذیرش فناوری اینترنت اشیا در جهان، این رقم در سال 2027 به 266.92میلیارد دلار برسد. افزایش اپلیکیشنها و پلتفرمهای مبتنی برابر در زمینه سلامت، بانکداری، تولید، سرویسهای مالی، بیمه و همچنین افزایش تهدیدات سایبری، فرصتهای جدید برای بازار هوش مصنوعی به حساب میآیند. بهعنوان مثال استفاده از یادگیری ماشینی در شناسایی دقیق سلولهای سرطانی سبب افزایش تقاضا برای هوش مصنوعی در حوزه سلامت شده است و روسیه هم نمیخواهد این فرصت را از دست بدهد.
یک استراتژی ویژه
روسیه که تنها کشور پهناور جهان محسوب میشد در زمینه هوش مصنوعی استراتژی خاص توسعه هوش مصنوعی نداشت سرانجام در اکتبر سال 2019 برنامه «استراتژی ملی برای توسعه هوش مصنوعی تا 2030» را ارائه داد و به این ترتیب عملاً همه چیز تغییر کرد و روسیه گامهایی محکم به سوی توسعه هوش مصنوعی برداشت اما بهدلیل شیوع کرونا و مشکلات اقتصادی ناشی از آن، شتاب توسعه هوش مصنوعی گرفته شد و حالا این استراتژی با فرمان جدید پوتین جانی تازه گرفته است و انتظار میرود عقب ماندگی سال 2020 هم بهسرعت جبران شود.
بهعنوان مثال هرچند درحال حاضر تعداد استارتاپهای حوزه هوش مصنوعی در روسیه رو به افزایش است اما همچنان این تعداد نسبت به کشورهای پیشرفته بسیار کم است و باید تلاش بیشتری در این زمینه انجام شود. بهعنوان مثال 168استارتاپ هوش مصنوعی در روسیه فعالیت دارند در حالی که این رقم برای امریکا 6هزار و 903استارتاپ است. البته پوتین اعلام کرده که در استراتژی جدید خود حداقل 400کمپانی به سمت هوش مصنوعی سوق داده خواهند شد که این موضوع تا حدودی میتواند این خلأ را جبران کند.
بههرحال پوتین تمام تلاش خود را به کار گرفته که تا سال 2024 روسیه به موفقیتهای چشمگیری در این زمینه دست یابد و در جهان حرفی برای گفتن داشته باشد. ازسوی دیگر طبق این استراتژی، قرار است تا سال 2030 فاصله بین روسیه و کشورهای توسعه یافته برداشته شده و این کشور در جمع کشورهای پیشتاز در زمینه هوش مصنوعی قرار بگیرد.
گفتنی است درحال حاضر نیز روسیه در سطوح مختلف از هوش مصنوعی استفاده میکند که از آنها میتوان به شناسایی هویت دیجیتال شهروندان، فناوریهای شناسایی چهره، آنالیز تراکنشهای مالی و... اشاره کرد که براحتی در روسیه استفاده میشود و البته برای مقابله با هرگونه سوءاستفاده در این زمینه، قوانین مدون و خاصی نیز وجود دارد.
بودجه 10.5میلیارد دلاری برای دیجیتالی شدن روسیه
روسیه تاکنون در زمینه هوش مصنوعی تلاشهای زیادی داشته تا درجمع برترین کشورها قرار بگیرد و «ولادیمیر پوتین»، رئیسجمهوری روسیه در مناسبتها و سخنرانیهای مختلف همواره بر این موضوع تأکید کرده که یک کشور پیشتاز در زمینه هوش مصنوعی میتواند به ابرقدرت جهان تبدیل شود اما هزینه این برنامه دیجیتالسازی روسیه چقدر برآورد شده است؟ گفته میشود تحقق این برنامه به 10.5میلیارد دلار بودجه نیاز دارد که 5.8میلیارد دلار آن توسط بودجه فدرال تأمین خواهد شد و 4.7میلیارد دلار نیز باید ازسوی سرمایهگذاران بخش خصوصی تأمین شود.
پوتین گفته است: در دهه آینده روسیه در زمینه هوش مصنوعی و بیگ دیتا پیشتاز خواهد بود که البته برای تحقق این امر نیاز به تحول دیجیتال در کل کشور داریم. میلیاردها روبل برای این تحول هزینه خواهد شد تا تقریباً همه سرویسهای عمومی به صورت الکترونیک دربیاید. وی افزود: درعین حال که برای توسعه دیجیتال اکوسیستمهای عمومی شهرها تلاش میشود موضوع امنیت سایبری نیز مورد توجه قرار دارد تا از اطلاعات شخصی و حریم خصوصی شهروندان حفاظت شود. در این راستا دولت باید استراتژی تحول دیجیتال را برای 10 بخش کلیدی اقتصاد روسیه مدنظر قرار دهد و از الگوریتمهای هوش مصنوعی برای خدماترسانی به پزشکان، برنامهریزی شهری، حملونقل و... استفاده کند.
بهگفته پوتین، بخشی از این فعالیتها هم به حوزه آموزش هوش مصنوعی و آنالیز بیگ دیتا در دانشگاهها مربوط میشود تا جایی که کارمندان حوزه حمل و نقل، معلمان و اساتید دانشگاه، وکلا، پزشکان، کشاورزان و تولیدکنندگان کشور موظفند آموزشهای لازم را در حوزه هوش مصنوعی ببینند. این آموزشها از نیمه دوم سال 2021 آغاز خواهد شد تا در آینده شاهد توسعه کامل تحول دیجیتال در این کشور باشیم.
اقتصاد دیجیتال نیز بسیار مورد توجه پوتین قرار دارد و بارها عنوان کرده است که اینترنت و صنعت ارتباطات روسیه باید در خدمت اقتصاد دیجیتال درآیند. رئیسجمهوری روسیه همچنین یادآور شد: طبق هدف تحول دیجیتال روسیه باید تا سال 2030 سرویسهای ضروری شهری تا 95درصد الکترونیک شده باشند و تا 97درصد از خانوارها نیز در روسیه به شبکه پهن باند اینترنت دسترسی داشته باشند. همچنین باید میزان سرمایهگذاری در تکنولوژیهای اطلاعاتی نسبت به سال 2020 حدود 4برابر شود تا این انتظارات برآورده شوند. توسعه فناوری5G و توسعه پلتفرمهای ابری هم از دیگر تأکیدات پوتین برای رسیدن به تحول دیجیتال است. همچنین قرار است روسیه از هوش مصنوعی در صنعت و کشاورزی بیشترین بهره را بگیرد و در این راستا از پژوهشها در این زمینه حمایت کافی دارد. خودروهای خودران، نیروی نظامی مبتنی بر هوش مصنوعی، علوم روباتیک و... نیز از دیگر بخشهایی است که در استراتژی پوتین مورد تأکید و توجه ویژه قرار گرفته است.
نگاهی به وضعیت آیسیتی روسیه
یکی از ملزومات تحقق روسیه دیجیتال، وضعیت مناسب آیسیتی در این کشور است که به نظر میرسد این کشور در این زمینه نسبتاً موفق عمل کرده است. روسیه با داشتن حدود ۱۴۶ میلیون نفر نهمین کشور پرجمعیت دنیا محسوب میشود و طبق آمار مؤسسهWe are social، در سال 2020 حدود 118میلیون نفر از این تعداد، کاربر اینترنت بودهاند وضریب نفوذ اینترنت در این کشور به 81درصد میرسد. از این کاربران اینترنت هم بیش از 70میلیون نفر کاربر حداقل یکی از شبکههای اجتماعی هستند و ضریب نفوذ شبکههای اجتماعی نیز در این کشور حدود 48درصد برآورد شده است. همچنین کاربران روس روزانه 7ساعت و 17دقیقه از اینترنت استفاده میکنند که 2ساعت و 26دقیقه از این زمان را در شبکههای اجتماعی حضور دارند وهمچنین 3ساعت و 14دقیقه از زمان حضور در اینترنت را در گوشی هوشمند یا سایر وسایل دیجیتال سیار به سر میبرند. ازسوی دیگر حدود 238میلیون خط تلفن همراه در این کشور وجود دارد و 91درصد روسها به تلفن هوشمند دسترسی دارند.
از نظر تجارت الکترونیک هم باید گفت 80درصد کاربران روس برای خرید یک محصول حتماً در اینترنت جستوجو انجام میدهند و 60درصد مردم خرید آنلاین را انجام میدهند که 32درصد از آنها خریدشان را ازطریق تلفن هوشمند انجام میدهند. ضریب نفوذ تجارت الکترونیک در روسیه از 7درصد در سال 2019، به دلیل شیوع کرونا به 11درصد در 2020 رسید که البته از 19درصد امریکا بسیار پایینتر است. ارزش بازار تجارت الکترونیک روسیه در نیمه نخست 2020 به حدود 15.2میلیارد دلار رسید چرا فروش آنلاین در این کشور رشدی 40درصدی را شاهد بود و شاید بتوان گفت همین امر دیجیتالی شدن روسیه را میتواند تسریع بخشد.
لطمه دیدن اقامتگاههای بومگردی با شیوع کووید 19
کرونا چگونه سفر را از سبد زندگیما کش رفت؟
ترانه بنییعقوب
گزارش نویس
«سفر به جبر کرونا حذف شد اما همین سفر نرفتن به قیمت بیکاری خیلیها تمام شد.» این را تعدادی از فعالان حوزه گردشگری میگویند. «سفر نروید.» این یکی از توصیههای اصلی پس از شیوع ویروس کرونا بود و خیلیهایمان به این توصیه گوش دادیم یا کمتر سفر کردیم و جایی را برای اقامت انتخاب کردیم که کمترین خطر تهدیدمان کند. جایی که فکر کردیم از نظر بهداشتی و رعایت پروتکلهای بهداشتی ایمن است. خیلیهایمان با ماشین شخصی یا وسایل حمل و نقل امنتر سفر کردیم و ماسک و وسایل ضدعفونی اصلیترین وسایل سفرمان شد. خلاصه اینکه سفر از فهرست برنامههای ضروری زندگی حذف شد، اما بد نیست بدانید در همین دوره که سفر به جبر کرونا از سبد زندگی حذف شد گروهی که با سفر امرار معاش میکردند لطمه جدی دیدند.
محمد و مرضیه مدتها بود وقتی تصمیم به سفر میگرفتند به جای انتخاب یک جای لوکس مثل هتل به اقامتگاههای بومگردی میرفتند و فرقی نمیکرد کدام شهر باشد؛ از شمال تا جنوب کشور انتخاب آنها همین اقامتگاهها بود: «راستش را بخواهی این انتخاب برای هر دو طرف ما سود داشت از سویی برای خودمان و از طرف دیگر فکر میکردیم به جامعه محلی هم سود میرسانیم. سفر و اقامت ما ارزان تر تمام میشد و در عین حال میدیدیم که به پاگیری یک کسب و کار نو کمک کردهایم. ضمن اینکه میدیدیم از آشپز و کسانی که کار خدماتی میکنند به نوعی از جامعه محلیاند و برایشان کسب و کاری ایجاد شده.
من و همسرم هم در دوره کرونا مثل بقیه کمتر سفر کردیم اما در این دوره هم یک بار به این اقامتگاهها رفتیم و با رعایت همه موازین مشکلی پیش نیامد. امیدوارم به خاطر شیوع این بیماری و توصیه به سفر نرفتن، این کسب و کارها بهطور کامل نابود نشود.»
2 هزار و 200 اقامتگاه بومگردی در کشورمان فعال هستند. اگر تا به حال به هیچ اقامتگاه بومگردی نرفته اید بد نیست بدانید این مکانها بیشتر خانههای روستایی هستند که به دنبال ترویج فرهنگ بومی منطقه در بین گردشگران هستند و حالا با شیوع کرونا مثل خیلی از مشاغل دیگر به خطر افتادهاند.
کاوه مظفری، مسئول یک اقامتگاه بومگردی در شمال ایران است: «درآمد تمام بومگردیها در دوره کرونا بشدت کم شد. ما با نصف ظرفیت بین پیکها فقط گردشگر داخلی داشتیم در حالی که هزینه اقامتگاهها وحشتناک است و چون اغلب بومگردیها معماری سنتی دارند هزینه نگهداریشان خیلی بالا است. بحث اصلی بومگردیها الان قسط بانکی است. بویژه بومگردیهای تازه تأسیس همه برنامه شان این بود که با نوروز بتوانند جبران هزینههایشان را بکنند که همه میدانیم در نوروز چه اتفاقی افتاد. وامها هم فقط سه ماه به تأخیر افتادند و بعدش فرصتی داده نشد. مثلاً ما ماهی چهار میلیون قسط وام میدادیم اما بعد از سه ماه نزدیک 12 میلیون تومان یک مرتبه قسط دادیم. همه اینها باعث شد بومگردیها تا آستانه ورشکستگی بروند.»
اما این همه ماجرای ورشکستگی بومگردیها نیست؛ این اقامتگاهها در رونق کسب و کار محلی هم تاحدودی کمک کردند و وقتی بومگردی از رونق بیفتد کسب و کارهای محلی هم رونقشان را از دست خواهند داد: «مثلاً درمورد ما نیروهای محلی در اقامتگاههایمان شاغل بودند، تا قبل ازماجرای کرونا هشت نفر بودیم بعد پنج نفر شدیم و حالا 4 نفر هستیم اما در این مدت همین چهار نفر هم حقوق نگرفتهاند و اشتغال روستایی هم بشدت پایین آمده. در حوزههای دیگر هم با خانمهایی که در روستا کار صنایع دستی میکردند کار میکردیم یا با شبکهای از رانندهها در روستا کار میکردیم که مسافران را میگرداندند اما آنها هم بیکار شدند.»
بحث مجوزها هم در اوضاع بد اقتصادی جور دیگری به این فعال حوزه گردشگری فشار آورده: «حالا تصور کن با این شرایط دشوار بحث مجوزها هم هست. در دنیا قواعدی برای مجوز دادن هست تا محملی برای سوءاستفاده درست نشود و در همه جای دنیا هم این قواعد رعایت میشود و سعی میکنند فرآیند را تسهیل کنند اما در ایران برعکس است، این فرآیند اصلاً اصولی نیست، کاغذ بازی زیادی دارد. خیلیها از این پروسه به نفع خودشان استفاده میکنند، ما سه سال پیش پروسه گرفتن مجوز را شروع کردیم. پروانه ساخت گرفتیم و همه کارها را قانونی انجام دادیم، یک مرتبه گفتند شما در محدوده نیستید و باید دوباره اقدام کنید، یک مرتبه هم سر و کله میراث فرهنگی پیدا شد و گفت باید از ما هم مجوز بگیرید، تأییدیه اماکن را هم گرفتیم اما باز سنگ اندازیها ادامه دارد. بنابراین به دیوان عدالت اداری شکایت کردیم.»
محسن پورنبی مسئول یک اقامتگاه بومگردی در بوشهر است. او میگوید: «2هزار اقامتگاه بیمجوز و با مجوز در کشور وجود دارد و این آمار بالایی است. همه میدانیم کرونا باعث کمبود گردشگر شده و بر بومگردیهای روستایی به نحوی و بر شهریها به نوعی دیگر اثر گذاشته. اما نکته مثبت اش آن است زمانی که مردم سفر کردند بیشتر سفرشان به روستاها بود ، بنابراین اکوتوریسم افزایش یافت. در اقامتگاههای شهری اما برعکس بوده و در رقابت با هتلها خیلی متضرر شدند.»
به گفته او در این مدت سفر تبدیل به یک مسأله غیر ضروری شد و در مناطقی مثل بوشهر چون بومگردیها معمولاً دورهمی هم دارند، کاملاً در این یک سال با مشکل مواجه شدند. در برخی حوزهها همه هزینهها بالا رفت مثل استفاده بیشتر از شویندهها و ضدعفونی کنندهها اما درآمد مدام کم و کمتر شد. با همه این شرایط ما هم مثل هر صنف دیگری نیاز به امرار معاش داریم و باید از صنفمان در این دوره بیشتر حمایت میشد اما با همه اتفاقهایی که در این مدت افتاد و با تمدید تعطیلیها کاروان خسته گردشگری فقط خستهتر از قبل شد، اما انگار کسی صدای ما را نمیشنود. حمایت دولت به نسبت ضرر و زیانی که ما دیدیم خیلی کم است و فقط یک تعدادی توانستهاند از همان امهال سه ماهه وامها با دردسرهای فراوان استفاده کنند اما از شش ماه آخر سال کسی موفق به استفاده نشده چون مدام میگویند هنوز بخشنامهاش نیامده. این شرایط برایمان واقعاً ناامید کننده شده.
اکبر رضوانیان، نایب رئیس جامعه بومگردی کشورهم مشکل گردشگری و بومگردیها را بسیار جدی میداند و میگوید اگر راهکاری برایش اندیشیده نشود باید فاتحه گردشگری کشور را خواند: «من بارها در نشستهای مختلف دراین باره صحبت کرده و گفتهام به جای شعار سفر نکنید. شعار سفر ایمن را ترویج کنید. اینکه ببینیم مردم چطور سفر میکنند، آیا اقامتگاههای بومگردی ما فاصلهگذاری اجتماعی را رعایت میکنند؟ فضای سر باز دارند؟ خانههای بومی ما بیشترشان حیاط دارند، اتاقهای محدود دارند که فقط به یک خانواده تعلق میگیرد، آفتاب و جریان هوا دارند. به هر حال حتی اگر برخی اقامتگاههای ما این شرایط را ندارند راهکار ارائه دهند که این مشکلات حل شود. نه اینکه در کل صورت مسأله را پاک کنیم. اگر این شرایط در سال نو هم ادامه پیدا کند واقعاً باید فاتحه گردشگری کشور را خواند چون برای توریست خارجی تا پنج سال آینده نمیتوانیم برنامهریزی خاصی داشته باشیم. این حرف ما به معنای آن نیست که ما وضعیت ویروس کرونا را درک نمیکنیم. معنای عزاداری و مریضی را درک نمیکنیم. ما هم همه اینها را تجربه کردهایم. حرف ما این است یا ضرر و زیان این قشر را تأمین کنیم یا تدبیری بیندیشیم. رها کردن این صنعت فقط بهار ما را خزان خواهد کرد.»
آنطور که مسئولان میگویند تاکنون سه موج شیوع کرونا را پشت سر گذاشتهایم و تقریباً در هر کدام از این موجها شاهد تعطیلی کامل صنعت گردشگری بودهایم. به گفته فعالان این صنف، گردشگر خارجی در این مدت وجود نداشته و گردشگران بومی هم به حداقل رسیدهاند و تنها بین موجهای بیماری که تا حدی آمار ابتلا پایین آمده عدهای سفر کردهاند. فعالان این حوزه میگویند ما نمیگوییم مردم بیمحابا سفر کنند اما از مسئولان میخواهیم حرف دل ما را هم بشنوند و بدانند این روزها شرایط سختی را پشت سر میگذاریم.
گزارش نویس
«سفر به جبر کرونا حذف شد اما همین سفر نرفتن به قیمت بیکاری خیلیها تمام شد.» این را تعدادی از فعالان حوزه گردشگری میگویند. «سفر نروید.» این یکی از توصیههای اصلی پس از شیوع ویروس کرونا بود و خیلیهایمان به این توصیه گوش دادیم یا کمتر سفر کردیم و جایی را برای اقامت انتخاب کردیم که کمترین خطر تهدیدمان کند. جایی که فکر کردیم از نظر بهداشتی و رعایت پروتکلهای بهداشتی ایمن است. خیلیهایمان با ماشین شخصی یا وسایل حمل و نقل امنتر سفر کردیم و ماسک و وسایل ضدعفونی اصلیترین وسایل سفرمان شد. خلاصه اینکه سفر از فهرست برنامههای ضروری زندگی حذف شد، اما بد نیست بدانید در همین دوره که سفر به جبر کرونا از سبد زندگی حذف شد گروهی که با سفر امرار معاش میکردند لطمه جدی دیدند.
محمد و مرضیه مدتها بود وقتی تصمیم به سفر میگرفتند به جای انتخاب یک جای لوکس مثل هتل به اقامتگاههای بومگردی میرفتند و فرقی نمیکرد کدام شهر باشد؛ از شمال تا جنوب کشور انتخاب آنها همین اقامتگاهها بود: «راستش را بخواهی این انتخاب برای هر دو طرف ما سود داشت از سویی برای خودمان و از طرف دیگر فکر میکردیم به جامعه محلی هم سود میرسانیم. سفر و اقامت ما ارزان تر تمام میشد و در عین حال میدیدیم که به پاگیری یک کسب و کار نو کمک کردهایم. ضمن اینکه میدیدیم از آشپز و کسانی که کار خدماتی میکنند به نوعی از جامعه محلیاند و برایشان کسب و کاری ایجاد شده.
من و همسرم هم در دوره کرونا مثل بقیه کمتر سفر کردیم اما در این دوره هم یک بار به این اقامتگاهها رفتیم و با رعایت همه موازین مشکلی پیش نیامد. امیدوارم به خاطر شیوع این بیماری و توصیه به سفر نرفتن، این کسب و کارها بهطور کامل نابود نشود.»
2 هزار و 200 اقامتگاه بومگردی در کشورمان فعال هستند. اگر تا به حال به هیچ اقامتگاه بومگردی نرفته اید بد نیست بدانید این مکانها بیشتر خانههای روستایی هستند که به دنبال ترویج فرهنگ بومی منطقه در بین گردشگران هستند و حالا با شیوع کرونا مثل خیلی از مشاغل دیگر به خطر افتادهاند.
کاوه مظفری، مسئول یک اقامتگاه بومگردی در شمال ایران است: «درآمد تمام بومگردیها در دوره کرونا بشدت کم شد. ما با نصف ظرفیت بین پیکها فقط گردشگر داخلی داشتیم در حالی که هزینه اقامتگاهها وحشتناک است و چون اغلب بومگردیها معماری سنتی دارند هزینه نگهداریشان خیلی بالا است. بحث اصلی بومگردیها الان قسط بانکی است. بویژه بومگردیهای تازه تأسیس همه برنامه شان این بود که با نوروز بتوانند جبران هزینههایشان را بکنند که همه میدانیم در نوروز چه اتفاقی افتاد. وامها هم فقط سه ماه به تأخیر افتادند و بعدش فرصتی داده نشد. مثلاً ما ماهی چهار میلیون قسط وام میدادیم اما بعد از سه ماه نزدیک 12 میلیون تومان یک مرتبه قسط دادیم. همه اینها باعث شد بومگردیها تا آستانه ورشکستگی بروند.»
اما این همه ماجرای ورشکستگی بومگردیها نیست؛ این اقامتگاهها در رونق کسب و کار محلی هم تاحدودی کمک کردند و وقتی بومگردی از رونق بیفتد کسب و کارهای محلی هم رونقشان را از دست خواهند داد: «مثلاً درمورد ما نیروهای محلی در اقامتگاههایمان شاغل بودند، تا قبل ازماجرای کرونا هشت نفر بودیم بعد پنج نفر شدیم و حالا 4 نفر هستیم اما در این مدت همین چهار نفر هم حقوق نگرفتهاند و اشتغال روستایی هم بشدت پایین آمده. در حوزههای دیگر هم با خانمهایی که در روستا کار صنایع دستی میکردند کار میکردیم یا با شبکهای از رانندهها در روستا کار میکردیم که مسافران را میگرداندند اما آنها هم بیکار شدند.»
بحث مجوزها هم در اوضاع بد اقتصادی جور دیگری به این فعال حوزه گردشگری فشار آورده: «حالا تصور کن با این شرایط دشوار بحث مجوزها هم هست. در دنیا قواعدی برای مجوز دادن هست تا محملی برای سوءاستفاده درست نشود و در همه جای دنیا هم این قواعد رعایت میشود و سعی میکنند فرآیند را تسهیل کنند اما در ایران برعکس است، این فرآیند اصلاً اصولی نیست، کاغذ بازی زیادی دارد. خیلیها از این پروسه به نفع خودشان استفاده میکنند، ما سه سال پیش پروسه گرفتن مجوز را شروع کردیم. پروانه ساخت گرفتیم و همه کارها را قانونی انجام دادیم، یک مرتبه گفتند شما در محدوده نیستید و باید دوباره اقدام کنید، یک مرتبه هم سر و کله میراث فرهنگی پیدا شد و گفت باید از ما هم مجوز بگیرید، تأییدیه اماکن را هم گرفتیم اما باز سنگ اندازیها ادامه دارد. بنابراین به دیوان عدالت اداری شکایت کردیم.»
محسن پورنبی مسئول یک اقامتگاه بومگردی در بوشهر است. او میگوید: «2هزار اقامتگاه بیمجوز و با مجوز در کشور وجود دارد و این آمار بالایی است. همه میدانیم کرونا باعث کمبود گردشگر شده و بر بومگردیهای روستایی به نحوی و بر شهریها به نوعی دیگر اثر گذاشته. اما نکته مثبت اش آن است زمانی که مردم سفر کردند بیشتر سفرشان به روستاها بود ، بنابراین اکوتوریسم افزایش یافت. در اقامتگاههای شهری اما برعکس بوده و در رقابت با هتلها خیلی متضرر شدند.»
به گفته او در این مدت سفر تبدیل به یک مسأله غیر ضروری شد و در مناطقی مثل بوشهر چون بومگردیها معمولاً دورهمی هم دارند، کاملاً در این یک سال با مشکل مواجه شدند. در برخی حوزهها همه هزینهها بالا رفت مثل استفاده بیشتر از شویندهها و ضدعفونی کنندهها اما درآمد مدام کم و کمتر شد. با همه این شرایط ما هم مثل هر صنف دیگری نیاز به امرار معاش داریم و باید از صنفمان در این دوره بیشتر حمایت میشد اما با همه اتفاقهایی که در این مدت افتاد و با تمدید تعطیلیها کاروان خسته گردشگری فقط خستهتر از قبل شد، اما انگار کسی صدای ما را نمیشنود. حمایت دولت به نسبت ضرر و زیانی که ما دیدیم خیلی کم است و فقط یک تعدادی توانستهاند از همان امهال سه ماهه وامها با دردسرهای فراوان استفاده کنند اما از شش ماه آخر سال کسی موفق به استفاده نشده چون مدام میگویند هنوز بخشنامهاش نیامده. این شرایط برایمان واقعاً ناامید کننده شده.
اکبر رضوانیان، نایب رئیس جامعه بومگردی کشورهم مشکل گردشگری و بومگردیها را بسیار جدی میداند و میگوید اگر راهکاری برایش اندیشیده نشود باید فاتحه گردشگری کشور را خواند: «من بارها در نشستهای مختلف دراین باره صحبت کرده و گفتهام به جای شعار سفر نکنید. شعار سفر ایمن را ترویج کنید. اینکه ببینیم مردم چطور سفر میکنند، آیا اقامتگاههای بومگردی ما فاصلهگذاری اجتماعی را رعایت میکنند؟ فضای سر باز دارند؟ خانههای بومی ما بیشترشان حیاط دارند، اتاقهای محدود دارند که فقط به یک خانواده تعلق میگیرد، آفتاب و جریان هوا دارند. به هر حال حتی اگر برخی اقامتگاههای ما این شرایط را ندارند راهکار ارائه دهند که این مشکلات حل شود. نه اینکه در کل صورت مسأله را پاک کنیم. اگر این شرایط در سال نو هم ادامه پیدا کند واقعاً باید فاتحه گردشگری کشور را خواند چون برای توریست خارجی تا پنج سال آینده نمیتوانیم برنامهریزی خاصی داشته باشیم. این حرف ما به معنای آن نیست که ما وضعیت ویروس کرونا را درک نمیکنیم. معنای عزاداری و مریضی را درک نمیکنیم. ما هم همه اینها را تجربه کردهایم. حرف ما این است یا ضرر و زیان این قشر را تأمین کنیم یا تدبیری بیندیشیم. رها کردن این صنعت فقط بهار ما را خزان خواهد کرد.»
آنطور که مسئولان میگویند تاکنون سه موج شیوع کرونا را پشت سر گذاشتهایم و تقریباً در هر کدام از این موجها شاهد تعطیلی کامل صنعت گردشگری بودهایم. به گفته فعالان این صنف، گردشگر خارجی در این مدت وجود نداشته و گردشگران بومی هم به حداقل رسیدهاند و تنها بین موجهای بیماری که تا حدی آمار ابتلا پایین آمده عدهای سفر کردهاند. فعالان این حوزه میگویند ما نمیگوییم مردم بیمحابا سفر کنند اما از مسئولان میخواهیم حرف دل ما را هم بشنوند و بدانند این روزها شرایط سختی را پشت سر میگذاریم.
معاون وزیر صمت در گفتوگو با «ایران»:
باید به سمت انقلاب در سرمایهگذاری برویم
مرجان اسلامی فر
خبرنگار
ظاهر و گفتههای تولیدکنندگان، فضای خوبی از شرایط تولید ترسیم نمیکند و حتی برخیها هشدار میدهند که بزودی شاهد صنایعی چون ارج و آزمایش خواهیم بود. اما آمار تولید و نگاه دولتمردان به صنعت این است که وضعیت نسبت به ماههای گذشته بهتر شده است و حتی امید بخش. از سویی این نگرانیها وجود دارد که روند سرمایهگذاری در کشور رو به تنزل است و باید با راهکارهایی که تضمین کننده باشد به سمت جذب سرمایهگذاران رفت. در این باره با مهدی صادقی نیارکی معاون امور صنایع وزارت صمت گفتوگویی انجام دادیم که در ادامه میآید:
یکی از نکاتی که برای اقتصاد اهمیت زیادی دارد، سرمایهگذاری است. تحریم و چالشهای مختلف باعث شد که میزان سرمایهگذاری در کشور کاهش پیدا کند و صاحبان پول و سرمایه به سمت بازارهایی بروند که در آن تولیدی صورت نمیگیرد اما این روزها با کاهش نوسان قیمت به نظر میرسد سرمایهگذاران بهدنبال سرمایه گذاریهایی در حوزه تولید هستند. چه توصیهای بر این افراد دارید؟
بله دقیقاً چنین اتفاقی رخ داده است. در حال حاضر سرمایهگذاران از ما میپرسند که در کدام حوزه سرمایهگذاری کنیم و کدام حوزه بازدهی مالی بیشتری دارد.افرادی که پول خود را در بازارهای مالی موازی برده بودند به خاطر اینکه این روزها دیگر بازارهای موازی سوددهی سابق را ندارد بهدنبال آن هستند که نوع فعالیت خود را تغییر دهند به همین دلیل مرتب از ما میپرسند که وارد کدام حوزه شوند. این افراد ترجیح میدهند که پول و سرمایه خود را به سمت یک فعالیت بلندمدت مانند حوزه تولید ببرند. درست است که تولید در قیاس با بازارهای موازی چون بازار مسکن، طلا، ارز، بورس و... سود کمتری دارد اما این اطمینان وجود دارد که پرداخت سود دائمی و تضمین شده است. درست است که در بخش تولید سود کم است اما فعالان اقتصادی میدانند که سود این حوزه دائمی است. با ورود به حوزه تولید شما وارد یک زنجیره ارزش آفرینی میشوید و این زنجیره بهصورت دائمی برای شما پول میآورد. از اینرو پیشنهاد میکنم تمام دستگاههای اقتصادی و قانونگذار به این موضوع توجه کنند که به سرمایهگذاران اطمینان از سرمایهگذاری و بازگشت سرمایه داده شود. اگر چنین جهتگیری دنبال و تولید تقویت شود امنیت ملی ارتقا پیدا میکند.
وقتی در کشوری مافیای واردات وجود دارد چگونه میتوان تولید را تقویت کرد؟
دولت باید روند واردات را تنظیم کند به گونهای که آن را بهسمت واردات مواد اولیه ببریم. مواد اولیهای که در کشور نمیتوان تولید کرد. اگر اتفاقی میافتد و شاهد مافیا در این حوزه هستیم بهخاطر آن است که یکپارچگی در تصمیم گیریها، مقررات در اقدامات دستگاه ها وسیاستها وجود ندارد. این امر باعث بروز منافذی میشود که یکسری از افراد براحتی از آن سوءاستفاده میکنند. در برنامه آمده است که 40 درصد از منابع کشور باید به بخش تولید اختصاص پیدا کند ولی تاکنون این عدد به بیش از 31 درصد نرسیده است. حال اگر تمام بخشها خود را مسئول و مکلف به حمایت از تولید میکردند اکنون روند تخصیص منابع اینگونه نبود.
موضوع افایتیاف آیا بر روند فعالیت تولیدکنندگان اثر گذاشته است؟ برخی از فعالان اقتصادی میگویند دولت بهدنبال افزایش میزان تولیدات داخلی است اما در قوانین بینالمللی کمترین همکاری را دارد.
من گزارشی در این خصوص نداشتم که تولیدکنندگان بهخاطر عدم تصویب افایتیاف با چالش و مشکل روبهرو شدند. تولیدکنندگان و واردکنندگان کشور که عمدتاً در بخش مواد اولیه کار میکنند، مجاهدان اقتصادی هستند. هیچ تاجر و تولیدکنندهای نمیتواند در چنین نظمی کالا وارد کشور کند اما فعالان اقتصادی باوجود تمام سختیها چنین کاری را انجام میدهند. این گروه کاری کرد که تولید کاهش پیدا نکند و کمبود قطعی در کشور اتفاق نیفتاد. این نشان از درصد بالای خودکفایی کشور است که متأسفانهها برخیها به آن توجه نمیکنند. تحریم باعث شد در خیلی از کالاها بهدنبال تولید داخلی برویم به همین دلیل شیوع ویروس کرونا باعث نشد، اقتصاد ایران زمینگیر شود.
شما بهعنوان معاون وزیر صمت میتوانید تضمین دهید که اگر سرمایهگذاری وارد یک فعالیت جدید اقتصادی شد با کمترین تنش مالی و ریسک همراه میشود؟
این تضمین را باید تمام ارکان حاکمیت بدهند تا سرمایهگذار اطمینان پیدا کند. من سرمایهگذاران را تشویق به سرمایهگذاری میکنم. چرا که افزایش نرخ ارز باعث شد که تولید خیلی از کالاها در کشور توجیه پذیر باشد. آمار سرمایهگذاری نشان میدهد که فعالان اقتصادی به سمت سرمایهگذاری روی آوردند. معتقدم مهمترین دلیل رشد سرمایه گذاری، تضمین خرید است. تا قبل از افزایش قیمت ارز، موجودی کالاها در بنگاهها و عدم خرید از سوی مردم، معضل تولید بود و بیشترین مراجعه و گلایه تولیدکنندگان هم این بود که عرضه با تقاضا همخوانی ندارد و تولیدکنندگان در تمام این سالها همواره بهدنبال تأمین سرمایه در گردش بودند، ولی اکنون بیشترین درخواستها محور تأمین ارز است تا میزان تولید افزایش پیدا کند؛ این یعنی آنکه در حال حاضر بازار و تقاضا وجود دارد. از اینرو باید عنوان کرد که ادبیات سرمایهگذاران و فعالان اقتصادی طی چند وقت اخیر تغییر کرده و این نکته بسیار مهمی است. این امر سیگنال برای افرادی است که میخواهند وارد حوزه تولید شوند.
با این اوصاف نمیتوان به سرمایهگذاران تضمینی به غیر از سیگنالهای موجود داد؟
همه بخشها باید این ضمانت را بدهند، قطعاً وزارت صمت نمیتواند تضمین صدردرصدی بدهد. باید در قوانین این تضمینها بروز و ظهور پیدا کند. البته قوانین خوبی در کشور وجود دارد که هدف اصلی آنها حمایت از تولید است. نمونه آن قانون رفع موانع تولید است. اما هنوز منافذی وجود دارد که بعضاً ضد تولید هستند. بد نیست به آمار 8 ماهه شاخصهای صنعت هم اشاره کنیم. در این مدت در پروانه بهرهبرداری شاهد افزایش حدود 12 درصدی مجوزهای صادره بودیم که از نظر سرمایهگذاری رشد 390 درصدی را ثبت کرده است.
آیا فرصتهای سرمایهگذاری که وزارت صمت اعلام کرده واقعی است و سرمایهگذاران میتوانند به تحلیلهای شما تکیه کنند؟
تمام فرصتهای سرمایهگذاری بدرستی احصا شده است. بهعنوان مثال ما در لاستیک سنگین حداقل به یک میلیون حلقه نیاز داریم. لذا سرمایهگذاری در این حوزه ضرورت دارد. اگر تولید در این حوزه صورت نگیرد ما مجبور به واردات هستیم. کالایی که 4 دلار میخریم، ارز بری آن در کشور 1.2 دلار است، این ارز برای کالای آماده خارج میشود، لذا ضرورت دارد سرمایهگذاری در این بخش صورت گیرد تا ارز کشور برای کالای نهایی هزینه نشود. ما 210 رشته فعالیت را اعلام کردیم که کشور به سرمایهگذاری در آن نیاز دارد. مواردی که به آن پرداخته شده در حقیقت با هدف جلوگیری از خروج ارز است. این بدان معنا است که در 210 رشته فعالیت، وابستگی قطعی به واردات وجود دارد. نکتهای که سرمایهگذاران باید به آن توجه کنند، روندهای آتی سرمایهگذاری است. دنیا در حال خروج از نسل اول، دوم و سوم تکنولوژی است و به سمت نسل چهارم و پنجم میرود. ایران نیز باید در این حوزه ورود کند بدین جهت باید بسته سرمایهگذاری در صنایع نوین تدوین شود. ما باید به سمت انقلاب در سرمایه گذاریها برویم.
این جمله یعنی اینکه شما از فرآیند سرمایهگذاری و حتی وضعیت صنایع موجود نگران هستید؟ و اینکه احتمال دارد در آینده شاهد از دست دادن برخی صنایع کشور باشیم، همانگونه که ارج و آزمایش را از دست دادیم؟
بله. این یک هشدار است. بهعنوان مثال در بخش خودروی الکترونیک همین امروز هم دیر شده است. تمام کشورهای تولیدکننده خودرو به این سمت حرکت کردند؛ اگر ما به این سمت نرویم دچار یک شکاف معنا دار میشویم. در تمام صنایع باید چنین فرآیندی دنبال شود وگرنه شکاف موجود بیشتر خواهد شد و حتی احتمال دارد که برخی از کارخانههای بزرگ و قدیمی را از دست بدهیم. همان اتفاقی که در برخی از برندها شاهد بودیم. این امر حتی باعث میشود که مجدداً کشور مصرف کننده شود و به واردات نیاز پیدا کند. متأسفانه عدم توجه به نسلهای بعدی تکنولوژی در سرمایه گذاریها دیده میشود.
یکی از گلایهها که فعالان اقتصادی از وزارت صمت دارند، این است که چرا اعلام شده بانکها به فعالان اقتصادی که وارد صنایع اشباع شدهاند تسهیلات ندهند، آن هم در شرایطی که بانکها به سختی حاضر به پرداخت تسهیلات میشوند. چرا مانع پرداخت تسهیلات شدید؟
منابع مالی کشور محدود است بدین جهت بهتر است که منابع بانکی بهسمت سرمایه گذاریهای برود که کشور به آن نیاز دارد. قطعاً منابع مالی نباید بهسمت صنایعی برود که در کشور اشباع شده است، صنایعی که مشابه آنها تنها با 30 درصد ظرفیت خود در حال کار هستند. وقتی صنایع اشباع بهوجود بیایند نمیتوانند با ظرفیت بالا تولید داشته باشند. لذا این امر به منزله هدر رفت منابع مالی است. اگر سرمایهگذاری میخواهد وارد چنین صنایعی شود ما ممنوعیتی ایجاد نمیکنیم اما متقاضی باید با آورده خود فعالیت کند. از طرفی باید عنوان کرد حضور در صنایع اشباع محدودیتهایی در تأمین مواد اولیه ایجاد میکند. مواد اولیهای که میتوان در صنایع دیگر استفاده کرد اما تعدد صنایع مشابه اجازه نمیدهند توزیع مواد اولیه بدرستی صورت گیرد.
یکی از صنایعی که طی چند وقت اخیر نگرانیهایی ایجاد کرده پتروشیمی است. بهنظر میرسد که توزیع مواد اولیه در این حوزه بدرستی صورت نمیگیرد برای حل این چالش راهکاری دیده شده است؟
با تصمیمات اخیر مشکلات حوزه پتروشیمی در حال رفع شدن است. یکی از موضوعاتی که در این بخش دنبال کردیم اصلاح سهمیه واحدهای صنعتی بود. در حال حاضر سهمیهها بر اساس تولید است و هیچ واحدی بیش از نیاز خود نمیتواند مواد پتروشیمی دریافت کند. بر این اساس به سمت تراز شدن عرضه و تقاضا حرکت کردهایم. این امر فرصت را از واسطهها و دلالان گرفته است و دیگر مانند گذشته نمیتوانند بازار این بخش را بهم بریزند و قیمتها را دستخوش تغییر کنند. اتفاق دیگری که رخ داده این است که محصولات پتروشیمی با سرعت بیشتری در اختیار تولیدکنندگان قرار میگیرد. برای اینکه مشکلات در این بخش به حداقل برسد از وزارت نفت خواستهایم که تولید پلی پروپیلینها، انواع پلی اتیلن ترفتالاتها و دی اتیلن هگزانول را افزایش دهد. در این میان باید نیازهای غیرواقعی را حذف کرد.
در حال حاضر نگرانی از فعالیت برخی از صنایع دارید؟
قطعاً یکسری از نگرانیها وجود دارد که بخش اعظم آن مربوط به تأمین مواد اولیه تولید است. تمام دغدغه ما این است که مواد اولیه تولید (وارداتی و تولید داخل) با عدالت بین واحدهای صنعتی تأمین و توزیع شود. اما در مجموع باید بگویم که شرایط تولید نسبت به ماههای گذشته بهبود پیدا کرده است. اما نگرانی حادی وجود ندارد چرا که علائم تولید امید بخش است. در هیچ کالای خاصی با کمبود مواجه نخواهیم شد. پیشبینی میکنم که وضعیت تولید در ماههای آینده بهبود پیدا کند. اما به خاطر تمام کمبودها و نقصانهایی که از سمت تولید بوده است از مردم عذرخواهی میکنم، اما مردم بدانند که ما تمام تلاش خود را انجام دادیم که مشکلات تولید به حداقل برسد.
خبرنگار
ظاهر و گفتههای تولیدکنندگان، فضای خوبی از شرایط تولید ترسیم نمیکند و حتی برخیها هشدار میدهند که بزودی شاهد صنایعی چون ارج و آزمایش خواهیم بود. اما آمار تولید و نگاه دولتمردان به صنعت این است که وضعیت نسبت به ماههای گذشته بهتر شده است و حتی امید بخش. از سویی این نگرانیها وجود دارد که روند سرمایهگذاری در کشور رو به تنزل است و باید با راهکارهایی که تضمین کننده باشد به سمت جذب سرمایهگذاران رفت. در این باره با مهدی صادقی نیارکی معاون امور صنایع وزارت صمت گفتوگویی انجام دادیم که در ادامه میآید:
یکی از نکاتی که برای اقتصاد اهمیت زیادی دارد، سرمایهگذاری است. تحریم و چالشهای مختلف باعث شد که میزان سرمایهگذاری در کشور کاهش پیدا کند و صاحبان پول و سرمایه به سمت بازارهایی بروند که در آن تولیدی صورت نمیگیرد اما این روزها با کاهش نوسان قیمت به نظر میرسد سرمایهگذاران بهدنبال سرمایه گذاریهایی در حوزه تولید هستند. چه توصیهای بر این افراد دارید؟
بله دقیقاً چنین اتفاقی رخ داده است. در حال حاضر سرمایهگذاران از ما میپرسند که در کدام حوزه سرمایهگذاری کنیم و کدام حوزه بازدهی مالی بیشتری دارد.افرادی که پول خود را در بازارهای مالی موازی برده بودند به خاطر اینکه این روزها دیگر بازارهای موازی سوددهی سابق را ندارد بهدنبال آن هستند که نوع فعالیت خود را تغییر دهند به همین دلیل مرتب از ما میپرسند که وارد کدام حوزه شوند. این افراد ترجیح میدهند که پول و سرمایه خود را به سمت یک فعالیت بلندمدت مانند حوزه تولید ببرند. درست است که تولید در قیاس با بازارهای موازی چون بازار مسکن، طلا، ارز، بورس و... سود کمتری دارد اما این اطمینان وجود دارد که پرداخت سود دائمی و تضمین شده است. درست است که در بخش تولید سود کم است اما فعالان اقتصادی میدانند که سود این حوزه دائمی است. با ورود به حوزه تولید شما وارد یک زنجیره ارزش آفرینی میشوید و این زنجیره بهصورت دائمی برای شما پول میآورد. از اینرو پیشنهاد میکنم تمام دستگاههای اقتصادی و قانونگذار به این موضوع توجه کنند که به سرمایهگذاران اطمینان از سرمایهگذاری و بازگشت سرمایه داده شود. اگر چنین جهتگیری دنبال و تولید تقویت شود امنیت ملی ارتقا پیدا میکند.
وقتی در کشوری مافیای واردات وجود دارد چگونه میتوان تولید را تقویت کرد؟
دولت باید روند واردات را تنظیم کند به گونهای که آن را بهسمت واردات مواد اولیه ببریم. مواد اولیهای که در کشور نمیتوان تولید کرد. اگر اتفاقی میافتد و شاهد مافیا در این حوزه هستیم بهخاطر آن است که یکپارچگی در تصمیم گیریها، مقررات در اقدامات دستگاه ها وسیاستها وجود ندارد. این امر باعث بروز منافذی میشود که یکسری از افراد براحتی از آن سوءاستفاده میکنند. در برنامه آمده است که 40 درصد از منابع کشور باید به بخش تولید اختصاص پیدا کند ولی تاکنون این عدد به بیش از 31 درصد نرسیده است. حال اگر تمام بخشها خود را مسئول و مکلف به حمایت از تولید میکردند اکنون روند تخصیص منابع اینگونه نبود.
موضوع افایتیاف آیا بر روند فعالیت تولیدکنندگان اثر گذاشته است؟ برخی از فعالان اقتصادی میگویند دولت بهدنبال افزایش میزان تولیدات داخلی است اما در قوانین بینالمللی کمترین همکاری را دارد.
من گزارشی در این خصوص نداشتم که تولیدکنندگان بهخاطر عدم تصویب افایتیاف با چالش و مشکل روبهرو شدند. تولیدکنندگان و واردکنندگان کشور که عمدتاً در بخش مواد اولیه کار میکنند، مجاهدان اقتصادی هستند. هیچ تاجر و تولیدکنندهای نمیتواند در چنین نظمی کالا وارد کشور کند اما فعالان اقتصادی باوجود تمام سختیها چنین کاری را انجام میدهند. این گروه کاری کرد که تولید کاهش پیدا نکند و کمبود قطعی در کشور اتفاق نیفتاد. این نشان از درصد بالای خودکفایی کشور است که متأسفانهها برخیها به آن توجه نمیکنند. تحریم باعث شد در خیلی از کالاها بهدنبال تولید داخلی برویم به همین دلیل شیوع ویروس کرونا باعث نشد، اقتصاد ایران زمینگیر شود.
شما بهعنوان معاون وزیر صمت میتوانید تضمین دهید که اگر سرمایهگذاری وارد یک فعالیت جدید اقتصادی شد با کمترین تنش مالی و ریسک همراه میشود؟
این تضمین را باید تمام ارکان حاکمیت بدهند تا سرمایهگذار اطمینان پیدا کند. من سرمایهگذاران را تشویق به سرمایهگذاری میکنم. چرا که افزایش نرخ ارز باعث شد که تولید خیلی از کالاها در کشور توجیه پذیر باشد. آمار سرمایهگذاری نشان میدهد که فعالان اقتصادی به سمت سرمایهگذاری روی آوردند. معتقدم مهمترین دلیل رشد سرمایه گذاری، تضمین خرید است. تا قبل از افزایش قیمت ارز، موجودی کالاها در بنگاهها و عدم خرید از سوی مردم، معضل تولید بود و بیشترین مراجعه و گلایه تولیدکنندگان هم این بود که عرضه با تقاضا همخوانی ندارد و تولیدکنندگان در تمام این سالها همواره بهدنبال تأمین سرمایه در گردش بودند، ولی اکنون بیشترین درخواستها محور تأمین ارز است تا میزان تولید افزایش پیدا کند؛ این یعنی آنکه در حال حاضر بازار و تقاضا وجود دارد. از اینرو باید عنوان کرد که ادبیات سرمایهگذاران و فعالان اقتصادی طی چند وقت اخیر تغییر کرده و این نکته بسیار مهمی است. این امر سیگنال برای افرادی است که میخواهند وارد حوزه تولید شوند.
با این اوصاف نمیتوان به سرمایهگذاران تضمینی به غیر از سیگنالهای موجود داد؟
همه بخشها باید این ضمانت را بدهند، قطعاً وزارت صمت نمیتواند تضمین صدردرصدی بدهد. باید در قوانین این تضمینها بروز و ظهور پیدا کند. البته قوانین خوبی در کشور وجود دارد که هدف اصلی آنها حمایت از تولید است. نمونه آن قانون رفع موانع تولید است. اما هنوز منافذی وجود دارد که بعضاً ضد تولید هستند. بد نیست به آمار 8 ماهه شاخصهای صنعت هم اشاره کنیم. در این مدت در پروانه بهرهبرداری شاهد افزایش حدود 12 درصدی مجوزهای صادره بودیم که از نظر سرمایهگذاری رشد 390 درصدی را ثبت کرده است.
آیا فرصتهای سرمایهگذاری که وزارت صمت اعلام کرده واقعی است و سرمایهگذاران میتوانند به تحلیلهای شما تکیه کنند؟
تمام فرصتهای سرمایهگذاری بدرستی احصا شده است. بهعنوان مثال ما در لاستیک سنگین حداقل به یک میلیون حلقه نیاز داریم. لذا سرمایهگذاری در این حوزه ضرورت دارد. اگر تولید در این حوزه صورت نگیرد ما مجبور به واردات هستیم. کالایی که 4 دلار میخریم، ارز بری آن در کشور 1.2 دلار است، این ارز برای کالای آماده خارج میشود، لذا ضرورت دارد سرمایهگذاری در این بخش صورت گیرد تا ارز کشور برای کالای نهایی هزینه نشود. ما 210 رشته فعالیت را اعلام کردیم که کشور به سرمایهگذاری در آن نیاز دارد. مواردی که به آن پرداخته شده در حقیقت با هدف جلوگیری از خروج ارز است. این بدان معنا است که در 210 رشته فعالیت، وابستگی قطعی به واردات وجود دارد. نکتهای که سرمایهگذاران باید به آن توجه کنند، روندهای آتی سرمایهگذاری است. دنیا در حال خروج از نسل اول، دوم و سوم تکنولوژی است و به سمت نسل چهارم و پنجم میرود. ایران نیز باید در این حوزه ورود کند بدین جهت باید بسته سرمایهگذاری در صنایع نوین تدوین شود. ما باید به سمت انقلاب در سرمایه گذاریها برویم.
این جمله یعنی اینکه شما از فرآیند سرمایهگذاری و حتی وضعیت صنایع موجود نگران هستید؟ و اینکه احتمال دارد در آینده شاهد از دست دادن برخی صنایع کشور باشیم، همانگونه که ارج و آزمایش را از دست دادیم؟
بله. این یک هشدار است. بهعنوان مثال در بخش خودروی الکترونیک همین امروز هم دیر شده است. تمام کشورهای تولیدکننده خودرو به این سمت حرکت کردند؛ اگر ما به این سمت نرویم دچار یک شکاف معنا دار میشویم. در تمام صنایع باید چنین فرآیندی دنبال شود وگرنه شکاف موجود بیشتر خواهد شد و حتی احتمال دارد که برخی از کارخانههای بزرگ و قدیمی را از دست بدهیم. همان اتفاقی که در برخی از برندها شاهد بودیم. این امر حتی باعث میشود که مجدداً کشور مصرف کننده شود و به واردات نیاز پیدا کند. متأسفانه عدم توجه به نسلهای بعدی تکنولوژی در سرمایه گذاریها دیده میشود.
یکی از گلایهها که فعالان اقتصادی از وزارت صمت دارند، این است که چرا اعلام شده بانکها به فعالان اقتصادی که وارد صنایع اشباع شدهاند تسهیلات ندهند، آن هم در شرایطی که بانکها به سختی حاضر به پرداخت تسهیلات میشوند. چرا مانع پرداخت تسهیلات شدید؟
منابع مالی کشور محدود است بدین جهت بهتر است که منابع بانکی بهسمت سرمایه گذاریهای برود که کشور به آن نیاز دارد. قطعاً منابع مالی نباید بهسمت صنایعی برود که در کشور اشباع شده است، صنایعی که مشابه آنها تنها با 30 درصد ظرفیت خود در حال کار هستند. وقتی صنایع اشباع بهوجود بیایند نمیتوانند با ظرفیت بالا تولید داشته باشند. لذا این امر به منزله هدر رفت منابع مالی است. اگر سرمایهگذاری میخواهد وارد چنین صنایعی شود ما ممنوعیتی ایجاد نمیکنیم اما متقاضی باید با آورده خود فعالیت کند. از طرفی باید عنوان کرد حضور در صنایع اشباع محدودیتهایی در تأمین مواد اولیه ایجاد میکند. مواد اولیهای که میتوان در صنایع دیگر استفاده کرد اما تعدد صنایع مشابه اجازه نمیدهند توزیع مواد اولیه بدرستی صورت گیرد.
یکی از صنایعی که طی چند وقت اخیر نگرانیهایی ایجاد کرده پتروشیمی است. بهنظر میرسد که توزیع مواد اولیه در این حوزه بدرستی صورت نمیگیرد برای حل این چالش راهکاری دیده شده است؟
با تصمیمات اخیر مشکلات حوزه پتروشیمی در حال رفع شدن است. یکی از موضوعاتی که در این بخش دنبال کردیم اصلاح سهمیه واحدهای صنعتی بود. در حال حاضر سهمیهها بر اساس تولید است و هیچ واحدی بیش از نیاز خود نمیتواند مواد پتروشیمی دریافت کند. بر این اساس به سمت تراز شدن عرضه و تقاضا حرکت کردهایم. این امر فرصت را از واسطهها و دلالان گرفته است و دیگر مانند گذشته نمیتوانند بازار این بخش را بهم بریزند و قیمتها را دستخوش تغییر کنند. اتفاق دیگری که رخ داده این است که محصولات پتروشیمی با سرعت بیشتری در اختیار تولیدکنندگان قرار میگیرد. برای اینکه مشکلات در این بخش به حداقل برسد از وزارت نفت خواستهایم که تولید پلی پروپیلینها، انواع پلی اتیلن ترفتالاتها و دی اتیلن هگزانول را افزایش دهد. در این میان باید نیازهای غیرواقعی را حذف کرد.
در حال حاضر نگرانی از فعالیت برخی از صنایع دارید؟
قطعاً یکسری از نگرانیها وجود دارد که بخش اعظم آن مربوط به تأمین مواد اولیه تولید است. تمام دغدغه ما این است که مواد اولیه تولید (وارداتی و تولید داخل) با عدالت بین واحدهای صنعتی تأمین و توزیع شود. اما در مجموع باید بگویم که شرایط تولید نسبت به ماههای گذشته بهبود پیدا کرده است. اما نگرانی حادی وجود ندارد چرا که علائم تولید امید بخش است. در هیچ کالای خاصی با کمبود مواجه نخواهیم شد. پیشبینی میکنم که وضعیت تولید در ماههای آینده بهبود پیدا کند. اما به خاطر تمام کمبودها و نقصانهایی که از سمت تولید بوده است از مردم عذرخواهی میکنم، اما مردم بدانند که ما تمام تلاش خود را انجام دادیم که مشکلات تولید به حداقل برسد.
اسماعیل حسین زهی، عضو فراکسیون ورزش مجلس در گفتوگو با «ایران»:
هیأت رئیسه فدراسیون فوتبال ممنوعالخروج و ممنوعالمعامله هستند
«شستا» با پرداخت بدهی فدراسیون فوتبال بهصورت ریالی موافق بوده / فوتبالیها بهتر از سیاسیون میتوانند فدراسیون را اداره کنند/ مجلس مانع از مهندسی انتخابات خواهد شد
محمد محمدی سدهی / در حالی که فدراسیون فوتبال انتخابات سرنوشتسازی پیش رو دارد اما همچنان با مشکلات و چالشهای زیادی روبهرو است. پرونده غرامت 6 میلیون یورویی مارک ویلموتس، بحث بدهی 2 میلیون یورویی فدراسیون به شرکت شستا بابت پرداخت قسط اول قرارداد ویلموتس، احتمال حضور اعضای کنونی هیأت رئیسه فدراسیون که جزو مسببان قرارداد با ویلموتس هستند از جمله مواردی است که انتخابات را تحت تأثیر خود قرار داده است. در این شرایط اهالی فوتبال امیدوارند با انتخاب یک مدیر متخصص و فوتبالی به وضعیت آشفته فوتبال سروسامان داده شود.
اسماعیل حسین زهی در خصوص بدهی فدراسیون به شرکت شستا به خبرنگار«ایران» گفت:«بخشی از بدهی فدراسیون فوتبال به شرکت شستا بهصورت ریالی پرداخت شده و این موضوع نشان میدهد که شرکت شستا با پرداخت مبلغ بدهی بهصورت ریالی موافق بوده به این دلیل فدراسیون فوتبال میتواند باقیمانده مبلغ را هم بهصورت ریالی پرداخت و بدهی خود را با این شرکت تسویه کند. متأسفانه موضوع بدهی فدراسیون فوتبال به شرکت شستا به مزایده ساختمانهای فدراسیون فوتبال و باشگاه پرسپولیس کشیده شد؛ در حالی که این موضوع نباید به اینجا میرسید و باید وزرای ورزش و تعاون، کار و رفاه اجتماعی پیش از این موضوع با همدیگر به توافق میرسیدند و مانع از این کار میشدند. شرکت شستا و ساختمانهای فدراسیون فوتبال و باشگاه پرسپولیس به دولت اختصاص دارند و وزرای مربوطه میتوانستند بدون سرو صدا با هم به توافق برسند.»این عضو فراکسیون ورزش مجلس در پاسخ به این سؤال که دلیل تعلل در رسیدگی قضایی به پرونده متخلفان قرارداد ویلموتس چیست؟ افزود:«در همان زمان اعضای هیأت رئیسه فدراسیون فوتبال به مجلس آمدند و توضیحات خود را ارائه دادند، پرونده متخلفان در اختیار مسئولان قضایی است و آنها با دقت روی این پرونده کار میکنند و تعللی در این موضوع اتفاق نیفتاده است. علاوه بر این مجلس هم تا برخورد با متخلفان پرونده ویلموتس آن را دنبال خواهد کرد.»
حسین زهی در خصوص احتمال شرکت اعضای هیأت رئیسه فدراسیون و بازنشستگان در انتخابات بیان داشت:«این افراد در حال حاضر ممنوعالخروج و ممنوعالمعامله هستند و اجازه حضور در انتخابات را هم ندارند. علاوه بر این طبق اساسنامه مصوبه فدراسیون فوتبال، بازنشستگان هم نمیتوانند در انتخابات شرکت کنند. افرادی که میخواهند در انتخابات فدراسیون شرکت کنند باید از فیلترهای زیادی رد شوند و قطعاً کسانی در این انتخابات شرکت خواهند کرد که بازنشسته و متخلف نباشد. فوتبال ما با چالشهای جهانی زیادی روبهروست و پروندههای زیادی در مجامع بینالمللی داریم. پرونده غرامت به ویلموتس یکی از پروندههای بزرگ فدراسیون است؛ ما در فیفا به پرداخت غرامت 6.2 میلیون یورویی محکوم شدیم و حالا این پرونده در دادگاه عالی ورزش (CAS) در حال بررسی است و امیدوارم که شاهد اتفاقات بدی نباشیم و بتوانیم در این پرونده پیروز شویم.»این عضو فراکسیون ورزش مجلس در ادامه افزود:«نیاز است یک کارگروه حقوقی در حوزه بینالملل داشته باشیم تا قراردادهایی که منعقد میشود بررسی و پس از تأیید و تصویب، انعقاد نهایی صورت بگیرد. باید کاری در این مورد صورت بگیرد وگرنه در آینده هم شاهد چنین اتفاقاتی خواهیم بود.»
حسین زهی گفت:«در روزهای اخیر صحبتهایی در خصوص حضور فوتبالیها در انتخابات ریاست فدراسیون شد که اتفاق خوبی است اما این افراد هم باید واجد شرایط باشند. فوتبالیها بهتر از سیاسیون میتوانند فدراسیون فوتبال را اداره کنند. سالهاست صحبت از این است که اداره امور مختلف به افرادی اختصاص یابد که در آن زمینه تخصص داشته باشند و امیدوارم که در این دوره این اتفاق بیفتد و اداره فدراسیون به یک فرد فوتبالی و متخصص سپرده شود تا بتواند با تخصصی که دارد کارها را به بهترین نحوممکن پیش ببرد. در ضمن تأکید میکنم برخلاف برخی شایعات و گمانهزنیها، مجلس اتفاقات را با دقت رصد میکند و مانع از مهندسی انتخابات خواهد شد.فوتبال در میان مردم ما اهمیت زیادی دارد و این ورزش میتواند باعث شور و نشاط بیشتر در جامعه شود.»
بــــرش
فغانپور: شستا میدانست چک فدراسیون معتبر نیست
یکی از ابهامات پرونده بدهکاری فدراسیون فوتبال به شستا، صدور چک دو میلیون یورویی بدون امضا و مهر رئیس وقت فدراسیون فوتبال (مهدی تاج) است. صفیالله فغانپور، مسئول امور حقوقی فدراسیون فوتبال در این خصوص به ایسنا گفت:«ما بهصورت علیالحساب چکی را در اختیار مسئولان این شرکت قرار دادیم و قرار شد وقتی فدراسیون مطالبات خود را از فیفا دریافت کرد، این بدهی را پرداخت کند. چک قانونی صادر نشد و مسئولان این شرکت میدانستند که دو میلیون یورو به صرف امضای خزانهدار فدراسیون دارای درجه اعتبار نیست. ما میگوییم اصولاً وقتی اولین قسط پرداخت میشود، مابقی اقساط هم ارزش همان روز حساب و کتاب میشود. دو میلیون یورو در آن زمان معادل 25 میلیارد تومان بود و ما تا به حال 16 میلیارد تومان پرداخت کردیم. ضمن اینکه مارک ویلموتس هنوز قادر به انتقال دستمزد دو میلیون یورویی خود از حسابش در زراعت بانک ترکیه نشده است.»
محمد محمدی سدهی / در حالی که فدراسیون فوتبال انتخابات سرنوشتسازی پیش رو دارد اما همچنان با مشکلات و چالشهای زیادی روبهرو است. پرونده غرامت 6 میلیون یورویی مارک ویلموتس، بحث بدهی 2 میلیون یورویی فدراسیون به شرکت شستا بابت پرداخت قسط اول قرارداد ویلموتس، احتمال حضور اعضای کنونی هیأت رئیسه فدراسیون که جزو مسببان قرارداد با ویلموتس هستند از جمله مواردی است که انتخابات را تحت تأثیر خود قرار داده است. در این شرایط اهالی فوتبال امیدوارند با انتخاب یک مدیر متخصص و فوتبالی به وضعیت آشفته فوتبال سروسامان داده شود.
اسماعیل حسین زهی در خصوص بدهی فدراسیون به شرکت شستا به خبرنگار«ایران» گفت:«بخشی از بدهی فدراسیون فوتبال به شرکت شستا بهصورت ریالی پرداخت شده و این موضوع نشان میدهد که شرکت شستا با پرداخت مبلغ بدهی بهصورت ریالی موافق بوده به این دلیل فدراسیون فوتبال میتواند باقیمانده مبلغ را هم بهصورت ریالی پرداخت و بدهی خود را با این شرکت تسویه کند. متأسفانه موضوع بدهی فدراسیون فوتبال به شرکت شستا به مزایده ساختمانهای فدراسیون فوتبال و باشگاه پرسپولیس کشیده شد؛ در حالی که این موضوع نباید به اینجا میرسید و باید وزرای ورزش و تعاون، کار و رفاه اجتماعی پیش از این موضوع با همدیگر به توافق میرسیدند و مانع از این کار میشدند. شرکت شستا و ساختمانهای فدراسیون فوتبال و باشگاه پرسپولیس به دولت اختصاص دارند و وزرای مربوطه میتوانستند بدون سرو صدا با هم به توافق برسند.»این عضو فراکسیون ورزش مجلس در پاسخ به این سؤال که دلیل تعلل در رسیدگی قضایی به پرونده متخلفان قرارداد ویلموتس چیست؟ افزود:«در همان زمان اعضای هیأت رئیسه فدراسیون فوتبال به مجلس آمدند و توضیحات خود را ارائه دادند، پرونده متخلفان در اختیار مسئولان قضایی است و آنها با دقت روی این پرونده کار میکنند و تعللی در این موضوع اتفاق نیفتاده است. علاوه بر این مجلس هم تا برخورد با متخلفان پرونده ویلموتس آن را دنبال خواهد کرد.»
حسین زهی در خصوص احتمال شرکت اعضای هیأت رئیسه فدراسیون و بازنشستگان در انتخابات بیان داشت:«این افراد در حال حاضر ممنوعالخروج و ممنوعالمعامله هستند و اجازه حضور در انتخابات را هم ندارند. علاوه بر این طبق اساسنامه مصوبه فدراسیون فوتبال، بازنشستگان هم نمیتوانند در انتخابات شرکت کنند. افرادی که میخواهند در انتخابات فدراسیون شرکت کنند باید از فیلترهای زیادی رد شوند و قطعاً کسانی در این انتخابات شرکت خواهند کرد که بازنشسته و متخلف نباشد. فوتبال ما با چالشهای جهانی زیادی روبهروست و پروندههای زیادی در مجامع بینالمللی داریم. پرونده غرامت به ویلموتس یکی از پروندههای بزرگ فدراسیون است؛ ما در فیفا به پرداخت غرامت 6.2 میلیون یورویی محکوم شدیم و حالا این پرونده در دادگاه عالی ورزش (CAS) در حال بررسی است و امیدوارم که شاهد اتفاقات بدی نباشیم و بتوانیم در این پرونده پیروز شویم.»این عضو فراکسیون ورزش مجلس در ادامه افزود:«نیاز است یک کارگروه حقوقی در حوزه بینالملل داشته باشیم تا قراردادهایی که منعقد میشود بررسی و پس از تأیید و تصویب، انعقاد نهایی صورت بگیرد. باید کاری در این مورد صورت بگیرد وگرنه در آینده هم شاهد چنین اتفاقاتی خواهیم بود.»
حسین زهی گفت:«در روزهای اخیر صحبتهایی در خصوص حضور فوتبالیها در انتخابات ریاست فدراسیون شد که اتفاق خوبی است اما این افراد هم باید واجد شرایط باشند. فوتبالیها بهتر از سیاسیون میتوانند فدراسیون فوتبال را اداره کنند. سالهاست صحبت از این است که اداره امور مختلف به افرادی اختصاص یابد که در آن زمینه تخصص داشته باشند و امیدوارم که در این دوره این اتفاق بیفتد و اداره فدراسیون به یک فرد فوتبالی و متخصص سپرده شود تا بتواند با تخصصی که دارد کارها را به بهترین نحوممکن پیش ببرد. در ضمن تأکید میکنم برخلاف برخی شایعات و گمانهزنیها، مجلس اتفاقات را با دقت رصد میکند و مانع از مهندسی انتخابات خواهد شد.فوتبال در میان مردم ما اهمیت زیادی دارد و این ورزش میتواند باعث شور و نشاط بیشتر در جامعه شود.»
بــــرش
فغانپور: شستا میدانست چک فدراسیون معتبر نیست
یکی از ابهامات پرونده بدهکاری فدراسیون فوتبال به شستا، صدور چک دو میلیون یورویی بدون امضا و مهر رئیس وقت فدراسیون فوتبال (مهدی تاج) است. صفیالله فغانپور، مسئول امور حقوقی فدراسیون فوتبال در این خصوص به ایسنا گفت:«ما بهصورت علیالحساب چکی را در اختیار مسئولان این شرکت قرار دادیم و قرار شد وقتی فدراسیون مطالبات خود را از فیفا دریافت کرد، این بدهی را پرداخت کند. چک قانونی صادر نشد و مسئولان این شرکت میدانستند که دو میلیون یورو به صرف امضای خزانهدار فدراسیون دارای درجه اعتبار نیست. ما میگوییم اصولاً وقتی اولین قسط پرداخت میشود، مابقی اقساط هم ارزش همان روز حساب و کتاب میشود. دو میلیون یورو در آن زمان معادل 25 میلیارد تومان بود و ما تا به حال 16 میلیارد تومان پرداخت کردیم. ضمن اینکه مارک ویلموتس هنوز قادر به انتقال دستمزد دو میلیون یورویی خود از حسابش در زراعت بانک ترکیه نشده است.»
گامی برای ماندگاری فرهنگ از آیین «سنه» تا موسیقی و معماری کردستان
ثبت آیین و سبک زندگی کردی در دانشنامه سنندج
شیما جهانبخش
خبرنگار
فرهنگهای بومی و آیینهایی با خاستگاه ومختصات جغرافیایی و قومی و گویشها و زبانهای محلی در ایران بسیار و پرشمارند. اقلیمی است هزار رنگ و پرنقش و نگار چون فرش ایرانی که هر یک شناسنامه و هویت منحصر به خود را دارد. اما هر چه در این حوزه، غنی و ثروتمند هستیم در ثبت و مکتوب کردن این آیینها کم کار و کاهل و از نظر داشتهها فقیر و کم بضاعتیم. گفته میشود بجز شهر تهران، آیینها و رسوم و سبک زندگی هیچ استان دیگری بهصورت جامع در دانشنامهای تدوین نشده است. با این وجود مسئولان مدیریت شهری سنندج شهرداری و شورای شهر تلاش کردهاند تا با همکاری جامعه دانشگاهی سنندج با تدوین دانشنامه این شهر بسیاری از رسوم فراموش شده را به آیندگان و نسل جوان معرفی کنند.
معرفی پیشینه تاریخی اقوام کرد به نسلهای آینده
«امید ورزنده»، رئیس مرکز تحقیقات کردستان شناسی دانشگاه آزاد کردستان، اصلیترین هدف تدوین این دانشنامه را شناساندن و برجسته کردن ظرفیت مناطق کردنشین عنوان کرد و اظهار داشت: مرکز تحقیقات کردستان شناسی در سال ۹۳ با هدف معرفی ظرفیت مناطق کردنشین با ایجاد 5 دپارتمان «تاریخ و میراث فرهنگی»، «هنر و معماری»، «علوم اجتماعی و اقتصادی»، «زبان و ادبیات کردی» و «مطالعات بینالملل» تشکیل شده است. یکی از برجستهترین مأموریتهای این مرکز معرفی پیشینه تاریخ و فرهنگ مردم به آنان و نسلهای بعدی است و مستندسازی تحلیلی در این حوزه از اصلیترین وظایف مرکز تحقیقات کردستانشناسی به شمار میآید.
وی با تأکید بر پیشینه تاریخی سنندج ادامه داد: متأسفانه با وجود تاریخ ۴۰۰ ساله سنندج، اسناد مکتوب کمی در خصوص این شهر موجود است. به همین جهت در راستای مأموریتهای این مؤسسه با همفکری جمعی از مسئولان تصمیم گرفتیم دانشنامه جامعی برای این شهر تهیه کنیم. سنندج شهری است که اساساً نویسندگان و شعرای بسیاری در خود پرورش داده و یکی از قطبهای موسیقی ایران به حساب میآید. سال گذشته هم بهعنوان شهر خلاق موسیقی از سوی یونسکو معرفی شده، پس لازم است فرهنگ این شهر بیشتر معرفی شود. بخش بزرگی از مفاد و متون این دانشنامه در بیش از ۱۲۰ مدخل و هر مدخل با تعداد تقریبی ۲۰ زیرمدخل مربوطه حاوی سابقه ۳ هزار موضوع تشریحی در 4 جلد منتشر خواهد شد.
ثبت تاریخ و ظرفیتهای سنندج
ورزنده در خصوص لزوم تألیف این دانشنامه گفت: برای ثبت تاریخ و ظرفیتهای سنندج لازم است دانشنامه مکتوبی وجود داشته باشد تا در تمام تحقیقات بهعنوان مرجع مورد استفاده قرار گیرد. البته قبلاً کتابچههایی در این زمینه تهیه شده بود اما دانشنامه جامعی که به طور تخصصی به تاریخ سنندج و معماری این شهر بپردازد وجود نداشت و خلأ آن احساس میشد.
رئیس مرکز تحقیقات کردستان شناسی دانشگاه آزاد کردستان با اشاره به اینکه اولین جلد این دانشنامه بر حوزه فرهنگ تأکید دارد، اظهار داشت: کار جمعآوری اطلاعات این دانشنامه چند سالی است که آغاز شده و محققان ما در این زمینه مشغول جمعآوری دیتا هستند. امسال هم با مشارکت و حمایت مالی شورای شهر و شهرداری سنندج تصمیم گرفتهایم این اطلاعات را تدوین و اولین جلد دانشنامه تخصصی این شهر را چاپ کنیم.
مجری تدوین و انتشار دانشنامه بزرگ سنندج با ابراز امیدواری از اینکه جلد نخست این دانشنامه با عنوان «فرهنگ و هنر در سنندج» 6اردیبهشت سال ۱۴۰۰ آماده رونمایی و عرضه به گنجینه کتابشناسی کردستان شود، گفت: در بعضی موضوعات فرهنگی هیچ منبعی در دسترس نیست و باید با تحقیق میدانی گسترده به اطلاعات دست پیدا کنیم. همین کار را بسیار سخت کرده اما با انتشار فراخوان از نویسندگان و فعالان این حوزه خواستهایم با ما همکاری کنند و امیدواریم اولین جلد این دانشنامه تا سال آینده چاپ شود.
ورزنده خاطرنشان کرد: متأسفانه با وجود فرهنگ غنی در سراسر ایران دانشنامهنویسی مورد توجه نبوده و بجز شهر تهران برای هیچ استان دیگری دانشنامه تدوین نشده است. شهرداری تنها متولی عمران و آبادانی فضای سبز، آسفالت، جدول و تجمیع زباله نیست، بلکه در اکثر کشورهای متمدن شهرداریها امور فرهنگی بسیاری را به سرانجام میرسانند پس امیدواریم این اتفاق در تمام شهرها صورت بگیرد.
مکتوب کردن تاریخ و فرهنگ ضرورتی انکارناپذیر
«حشمتالله صیدی»، شهردار سنندج هم در خصوص تدوین این دانشنامه اظهار داشت: بسیاری از طرحهای عمران شهری استان دارای پیوست فرهنگی بوده و نگاه به مقوله فرهنگ و هنر در اجرای این طرحها فراموش نشده است. البته کرونا باعث شده بسیاری از فعالیتهای فرهنگی - هنری ما در این دوره برگزار نشود اما از آن غافل نیستیم.
وی مکتوب کردن هویت، تاریخ و فرهنگ در راستای معرفی هر چه بیشتر آیینها و رسوم به نسلهای امروزی را یک ضرورت انکارناپذیر دانست و ادامه داد: خوشبختانه در این دوره تعامل بسیار خوبی با دانشگاه داشته و موفق شدهایم طرحهایی همچون تدوین دانشنامه، تدوین برنامه ۵ ساله شهرداری و اجرای حسابداری تعهدی را با همکاری دانشگاه در این شهر به سرانجام برسانیم.
صیدی با اعلام اینکه ثبت سنندج بهعنوان شهر خلاق موسیقی یکی از مهمترین رویدادهای فرهنگی این دوره بوده است، افزود: احداث مجتمع فرهنگی- هنری در خیابان شهدا، نامگذاری ششم اردیبهشت به نام روز «سنه» و برگزاری جشنهای متفاوت نوروز از دیگر اقدامات فرهنگی این دوره است.
تلاش برای ثبت روز ملی «سنه» در تقویم
«سرکه وت نجفی»، معاون فرهنگی و اجتماعی شهرداری سنندج نیز در این باره اظهار داشت: دانشنامهنویسی یک موضوع روشمند برای تحقیق تاریخی است. زمانی که ما میخواهیم در مورد تاریخ و فرهنگ یک شهر صحبت کنیم باید منابع کافی در مورد آن داشته باشیم تا صحبتها تبدیل به یک داده علمی شوند. به همین جهت ما تلاش کردهایم در تدوین دانشنامه شهر سنندج از نفرات برتر هر رشته استفاده کنیم تا مرجعی جامع و کامل داشته باشیم. به طور مثال در حوزه تئاتر از دکتر قطبالدین صادقی و در حوزه حقوق از دکتر اسد اردلان استفاده کردهایم تا اطلاعات کاملی را جمعآوری کنیم.
وی ادامه داد: پیشبینی ما تألیف و چاپ حدود 5 یا 6 جلد دانشنامه در این زمینه خواهد بود اما احساس میکنیم این تعداد بیشتر شود، زیرا به محض اینکه جلد اول منتشر شود وزن موضوع مشخص شده و دوستان دیگری نیز به جمع ما ملحق خواهد شد.
توجه به موسیقی در دانشنامه سنندج
معاون فرهنگی و اجتماعی شهرداری سنندج افزود: سال گذشته سنندج بهعنوان شهر خلاق موسیقی از سوی یونسکو به دنیا معرفی شد به همین خاطر ما قسمتی از جلد اول دانشنامه را به بخش موسیقی اختصاص دادهایم و به طور تخصصی در این باره صحبت کردهایم. در بقیه قسمتها نیز تمام موضوعات مرتبط با فرهنگ و نهایتاً تأثیر آن بر توسعه پایدار استان را بررسی کردهایم.
نجفی خاطرنشان کرد: دو سال پیش بر اساس مصوبه شورای فرهنگ عمومی استان روز 6 اردیبهشت بهعنوان روز سنندج در تقویم محلی تعریف شد بر همین اساس تصمیم گرفتهایم در این روز دانشنامه را رونمایی کنیم. از سوی دیگر با استناد به اسناد تاریخی سنندج در سدههای قبل در همین تاریخ اعلام موجودیت کرده و تشکیل شده به همین خاطر تلاش داریم با استفاده از این دانشنامه یک سند رسمی و قابل استناد در این زمینه تهیه و این روز را بهعنوان روز ملی سنندج در تقویم ملی ثبت کنیم.
وی با اشاره به اینکه در زمانهای گذشته سنندج به (شهر احسان) معروف بوده است، گفت: در واقع این شهر داستانهای زیادی دارد که باید روایت و مکتوب شود. ما در حوزه ادبیات شفاهی قدرتمند هستیم اما در حوزه ادبیات مکتوب بسیار ضعیف عمل کردهایم به همین خاطر این دانشنامه تلاش دارد این داستانها را مکتوب کند.
خبرنگار
فرهنگهای بومی و آیینهایی با خاستگاه ومختصات جغرافیایی و قومی و گویشها و زبانهای محلی در ایران بسیار و پرشمارند. اقلیمی است هزار رنگ و پرنقش و نگار چون فرش ایرانی که هر یک شناسنامه و هویت منحصر به خود را دارد. اما هر چه در این حوزه، غنی و ثروتمند هستیم در ثبت و مکتوب کردن این آیینها کم کار و کاهل و از نظر داشتهها فقیر و کم بضاعتیم. گفته میشود بجز شهر تهران، آیینها و رسوم و سبک زندگی هیچ استان دیگری بهصورت جامع در دانشنامهای تدوین نشده است. با این وجود مسئولان مدیریت شهری سنندج شهرداری و شورای شهر تلاش کردهاند تا با همکاری جامعه دانشگاهی سنندج با تدوین دانشنامه این شهر بسیاری از رسوم فراموش شده را به آیندگان و نسل جوان معرفی کنند.
معرفی پیشینه تاریخی اقوام کرد به نسلهای آینده
«امید ورزنده»، رئیس مرکز تحقیقات کردستان شناسی دانشگاه آزاد کردستان، اصلیترین هدف تدوین این دانشنامه را شناساندن و برجسته کردن ظرفیت مناطق کردنشین عنوان کرد و اظهار داشت: مرکز تحقیقات کردستان شناسی در سال ۹۳ با هدف معرفی ظرفیت مناطق کردنشین با ایجاد 5 دپارتمان «تاریخ و میراث فرهنگی»، «هنر و معماری»، «علوم اجتماعی و اقتصادی»، «زبان و ادبیات کردی» و «مطالعات بینالملل» تشکیل شده است. یکی از برجستهترین مأموریتهای این مرکز معرفی پیشینه تاریخ و فرهنگ مردم به آنان و نسلهای بعدی است و مستندسازی تحلیلی در این حوزه از اصلیترین وظایف مرکز تحقیقات کردستانشناسی به شمار میآید.
وی با تأکید بر پیشینه تاریخی سنندج ادامه داد: متأسفانه با وجود تاریخ ۴۰۰ ساله سنندج، اسناد مکتوب کمی در خصوص این شهر موجود است. به همین جهت در راستای مأموریتهای این مؤسسه با همفکری جمعی از مسئولان تصمیم گرفتیم دانشنامه جامعی برای این شهر تهیه کنیم. سنندج شهری است که اساساً نویسندگان و شعرای بسیاری در خود پرورش داده و یکی از قطبهای موسیقی ایران به حساب میآید. سال گذشته هم بهعنوان شهر خلاق موسیقی از سوی یونسکو معرفی شده، پس لازم است فرهنگ این شهر بیشتر معرفی شود. بخش بزرگی از مفاد و متون این دانشنامه در بیش از ۱۲۰ مدخل و هر مدخل با تعداد تقریبی ۲۰ زیرمدخل مربوطه حاوی سابقه ۳ هزار موضوع تشریحی در 4 جلد منتشر خواهد شد.
ثبت تاریخ و ظرفیتهای سنندج
ورزنده در خصوص لزوم تألیف این دانشنامه گفت: برای ثبت تاریخ و ظرفیتهای سنندج لازم است دانشنامه مکتوبی وجود داشته باشد تا در تمام تحقیقات بهعنوان مرجع مورد استفاده قرار گیرد. البته قبلاً کتابچههایی در این زمینه تهیه شده بود اما دانشنامه جامعی که به طور تخصصی به تاریخ سنندج و معماری این شهر بپردازد وجود نداشت و خلأ آن احساس میشد.
رئیس مرکز تحقیقات کردستان شناسی دانشگاه آزاد کردستان با اشاره به اینکه اولین جلد این دانشنامه بر حوزه فرهنگ تأکید دارد، اظهار داشت: کار جمعآوری اطلاعات این دانشنامه چند سالی است که آغاز شده و محققان ما در این زمینه مشغول جمعآوری دیتا هستند. امسال هم با مشارکت و حمایت مالی شورای شهر و شهرداری سنندج تصمیم گرفتهایم این اطلاعات را تدوین و اولین جلد دانشنامه تخصصی این شهر را چاپ کنیم.
مجری تدوین و انتشار دانشنامه بزرگ سنندج با ابراز امیدواری از اینکه جلد نخست این دانشنامه با عنوان «فرهنگ و هنر در سنندج» 6اردیبهشت سال ۱۴۰۰ آماده رونمایی و عرضه به گنجینه کتابشناسی کردستان شود، گفت: در بعضی موضوعات فرهنگی هیچ منبعی در دسترس نیست و باید با تحقیق میدانی گسترده به اطلاعات دست پیدا کنیم. همین کار را بسیار سخت کرده اما با انتشار فراخوان از نویسندگان و فعالان این حوزه خواستهایم با ما همکاری کنند و امیدواریم اولین جلد این دانشنامه تا سال آینده چاپ شود.
ورزنده خاطرنشان کرد: متأسفانه با وجود فرهنگ غنی در سراسر ایران دانشنامهنویسی مورد توجه نبوده و بجز شهر تهران برای هیچ استان دیگری دانشنامه تدوین نشده است. شهرداری تنها متولی عمران و آبادانی فضای سبز، آسفالت، جدول و تجمیع زباله نیست، بلکه در اکثر کشورهای متمدن شهرداریها امور فرهنگی بسیاری را به سرانجام میرسانند پس امیدواریم این اتفاق در تمام شهرها صورت بگیرد.
مکتوب کردن تاریخ و فرهنگ ضرورتی انکارناپذیر
«حشمتالله صیدی»، شهردار سنندج هم در خصوص تدوین این دانشنامه اظهار داشت: بسیاری از طرحهای عمران شهری استان دارای پیوست فرهنگی بوده و نگاه به مقوله فرهنگ و هنر در اجرای این طرحها فراموش نشده است. البته کرونا باعث شده بسیاری از فعالیتهای فرهنگی - هنری ما در این دوره برگزار نشود اما از آن غافل نیستیم.
وی مکتوب کردن هویت، تاریخ و فرهنگ در راستای معرفی هر چه بیشتر آیینها و رسوم به نسلهای امروزی را یک ضرورت انکارناپذیر دانست و ادامه داد: خوشبختانه در این دوره تعامل بسیار خوبی با دانشگاه داشته و موفق شدهایم طرحهایی همچون تدوین دانشنامه، تدوین برنامه ۵ ساله شهرداری و اجرای حسابداری تعهدی را با همکاری دانشگاه در این شهر به سرانجام برسانیم.
صیدی با اعلام اینکه ثبت سنندج بهعنوان شهر خلاق موسیقی یکی از مهمترین رویدادهای فرهنگی این دوره بوده است، افزود: احداث مجتمع فرهنگی- هنری در خیابان شهدا، نامگذاری ششم اردیبهشت به نام روز «سنه» و برگزاری جشنهای متفاوت نوروز از دیگر اقدامات فرهنگی این دوره است.
تلاش برای ثبت روز ملی «سنه» در تقویم
«سرکه وت نجفی»، معاون فرهنگی و اجتماعی شهرداری سنندج نیز در این باره اظهار داشت: دانشنامهنویسی یک موضوع روشمند برای تحقیق تاریخی است. زمانی که ما میخواهیم در مورد تاریخ و فرهنگ یک شهر صحبت کنیم باید منابع کافی در مورد آن داشته باشیم تا صحبتها تبدیل به یک داده علمی شوند. به همین جهت ما تلاش کردهایم در تدوین دانشنامه شهر سنندج از نفرات برتر هر رشته استفاده کنیم تا مرجعی جامع و کامل داشته باشیم. به طور مثال در حوزه تئاتر از دکتر قطبالدین صادقی و در حوزه حقوق از دکتر اسد اردلان استفاده کردهایم تا اطلاعات کاملی را جمعآوری کنیم.
وی ادامه داد: پیشبینی ما تألیف و چاپ حدود 5 یا 6 جلد دانشنامه در این زمینه خواهد بود اما احساس میکنیم این تعداد بیشتر شود، زیرا به محض اینکه جلد اول منتشر شود وزن موضوع مشخص شده و دوستان دیگری نیز به جمع ما ملحق خواهد شد.
توجه به موسیقی در دانشنامه سنندج
معاون فرهنگی و اجتماعی شهرداری سنندج افزود: سال گذشته سنندج بهعنوان شهر خلاق موسیقی از سوی یونسکو به دنیا معرفی شد به همین خاطر ما قسمتی از جلد اول دانشنامه را به بخش موسیقی اختصاص دادهایم و به طور تخصصی در این باره صحبت کردهایم. در بقیه قسمتها نیز تمام موضوعات مرتبط با فرهنگ و نهایتاً تأثیر آن بر توسعه پایدار استان را بررسی کردهایم.
نجفی خاطرنشان کرد: دو سال پیش بر اساس مصوبه شورای فرهنگ عمومی استان روز 6 اردیبهشت بهعنوان روز سنندج در تقویم محلی تعریف شد بر همین اساس تصمیم گرفتهایم در این روز دانشنامه را رونمایی کنیم. از سوی دیگر با استناد به اسناد تاریخی سنندج در سدههای قبل در همین تاریخ اعلام موجودیت کرده و تشکیل شده به همین خاطر تلاش داریم با استفاده از این دانشنامه یک سند رسمی و قابل استناد در این زمینه تهیه و این روز را بهعنوان روز ملی سنندج در تقویم ملی ثبت کنیم.
وی با اشاره به اینکه در زمانهای گذشته سنندج به (شهر احسان) معروف بوده است، گفت: در واقع این شهر داستانهای زیادی دارد که باید روایت و مکتوب شود. ما در حوزه ادبیات شفاهی قدرتمند هستیم اما در حوزه ادبیات مکتوب بسیار ضعیف عمل کردهایم به همین خاطر این دانشنامه تلاش دارد این داستانها را مکتوب کند.
«ایران جمعه» و «پرسه» ضمیمههای امروز «ایران»
- امید نعمتی، پرویز براتی ، سجاد گودرزی، حمید ناصریمقدم، سهیل سراییان در جمعخوانی «ایران جمعه» از کاشتن بذر خلاقیت در زمین محدودیت گفتهاند
- پروندهای درباره ارزشهای زیباییشناختی تجربه بازیهای ویدئویی به بهانه رونمایی از جدیدترین کنسول بازی سونی در ویژه «پرسه» بخوانید
خیر ملت ایران شاقول سیاستورزی آیتالله
اکبر ترکان
وزیر دولت سازندگی
همزمان با چهارمین سالگرد وفات آیتالله هاشمی رفسنجانی، به عنوان یکی از همراهان ایشان در زمان جنگ و کسی که به مدت 8 ســـــــــال افتخــــــار همکاری با دولتشان را داشتهام، در کنار ویژگی اعتدال که همه از آن به نیکی یاد میکنند، لازم میدانم از ویژگی دیگر ایشان یعنی ظرفیت «شنیدن» یاد کنم. در فاصله سالهای 64 تا 68 مدیرعامل سازمان صنایع دفاع بودم. در آن دوران، فرماندهی جنگ با آقای هاشمی بود. لذا برای انجام امور سازمان که البته زیر نظر وزارت دفاع فعالیت داشت، بسیار خدمت آقای هاشمی میرسیدم. درباره برنامهها و اولویتها و نیازمندیهای با ایشان بحث و بررسی میکردم. اصلیترین مسأله آن روز تهیه مهمات برای جبهه بود.
در آن زمان سالی 3 میلیارد دلار بودجه نظامی برای جنگ اختصاص مییافت که از این میزان یکونیم میلیارد دلار آن را مهمات میخریدیم و با مابقی آن هم سایر نیازهای ارزی جنگ را برآورده میساختیم. با راهنمایی ایشان بود که یکونیم میلیارد دلار را برای خودکفایی در تولید مهمات اختصاص دادیم.
در دوره اول کابینه آقای هاشمی، بین سالهای 68 تا 72 مهمترین ویژگی که میتوانم از آن یاد کنم ظرفیت «گوش دادن» است که ایشان در جلسات مرتبط با دولت داشت. با حوصله تمام، حرف همه وزرا، معاونان و صاحبنظران را گوش داده و سپس به جمعبندی میرسید و چون بسیار با استعداد بود و اطلاعات وسیعی هم داشت، سبب میشد که بهترین تصمیم را در جمعبندی نهایی بگیرد. ایشان زمانی که رئیس مجلس شورای اسلامی بود، در آخرین روزهای حضورش به اتحاد جماهیر شوروی رفت. آن زمان هنوز گورباچف بر سر کار بود و موافقتنامه نظامی برای همکاریهای تسلیحاتی با او تنظیم کرده و به امضا رساندند. بعد از انتخاب ایشان به ریاستجمهوری و همچنین عزل گورباچف و جایگزینی بوریس یلتسین، مأموریت اول من در وزارت دفاع این بود که آن موافقتنامه آقای هاشمی را به قرارداد تبدیل کنم. شاید بزرگترین قرارداد نظامی پس از پیروزی انقلاب، همانی بود که از سوی آقای هاشمی با روسیه بسته شد.
قرارداد تانکسازی، نفربرسازی، هواپیماهای میگ 29، سوخوی 24، زیردریاییهای کیلوکلاس، سیستم پدافندی اس 200، همه در آن قراردادی بود که در دوره یلتسین منعقد شد و موافقتنامه آن هم مربوط به دوره گورباچف بود که با همت آقای هاشمی بسته شد.
حال 4 سال از پایان حیات اینچنین مردی میگذرد. مشی و روحیه آقای هاشمی، اعتدال بود. مبنای اداره سیاستهای دولت آقای هاشمی هم همین شد. برخورد منصفانه، برخورد با ظرفیت و با حوصله با مسائل از ویژگیهای منحصر بهفرد آیتالله بود. ایشان در هیچ موضوعی هیچگاه لجاجت، یکدندگی و خودرأیی نداشت. شاید علت آن هم این باشد که ابتدا حوصله میکرد تا همه چیز را بشنود و بعد نظر دهد. این مشی اعتدالی و برخورد منصفانه به اخلاقیات دولت او هم تبدیل شد و در دوره آقای خاتمی هم ادامه یافت. 8 سال دوره اصلاحات را میتوان دوران مدارا نام برد. یادمان هست که در پایان دوره ریاستجمهوری آقای هاشمی با حوادثی چون میکونوس روبهرو شدیم که نتیجه آن خروج بسیاری از سفرای اروپایی از ایران بود. در ابتدای دوره آقای خاتمی با حضور کمال خرازی در وزارت امور خارجه ایران، خارجشدگان از ایران، بار دیگر به کشور دعوت شدند و شرایط عادی شد. خاتمی هم سیاست تنشزدایی را اتخاذ و فضای بینالمللی درباره ایران تغییر کرد و همکاری ما با کشورهای خارجی را توسعه داد. از آن دوره بود که شرکتهای خارجی برای سرمایهگذاری به ایران آمدند.
اشکال از آن روزی شروع شد که عدهای بر سر کار آمدند که بهجای ادامه دادن راه اعتدال و مدارا، مذاکرات هستهای تهران را به سخره گرفتند. نتیجه این تمسخر، ارجاع پرونده ایران به شورای امنیت و صدور قطعنامههای چندگانه علیه جمهوری اسلامی شد که مشکلات سهمگینی برای ما پیش آورد. این سیاست 8 سال ادامه یافت تا با روی کار آمدن دولت حسن روحانی و آغاز مذاکرات برجام بتوانیم از فشارهای غیرعادلانه تحمیلی خلاص شویم.
تحریمها موقعی آغاز شد که مسئولان وقت، قطعنامهها را کاغذپاره خواندند و مدعی شدند شورای امنیت هم کاری نمیتواند کند. تا آنجا که میپرسیدند این قطعنامهها چه اثری دارند؟ این نتیجه کم فروغ شدن اعتدال بود؛ مشی هاشمی که میخواست همکاری با دنیا به گونهای لحاظ شود که خیر ملت ایران نتیجه آن باشد. در حقیقت شاقول سیاستورزی آن مرحوم همین نکته بود که سیاستها و برنامهها منجر به خیر عمومی شود.
وزیر دولت سازندگی
همزمان با چهارمین سالگرد وفات آیتالله هاشمی رفسنجانی، به عنوان یکی از همراهان ایشان در زمان جنگ و کسی که به مدت 8 ســـــــــال افتخــــــار همکاری با دولتشان را داشتهام، در کنار ویژگی اعتدال که همه از آن به نیکی یاد میکنند، لازم میدانم از ویژگی دیگر ایشان یعنی ظرفیت «شنیدن» یاد کنم. در فاصله سالهای 64 تا 68 مدیرعامل سازمان صنایع دفاع بودم. در آن دوران، فرماندهی جنگ با آقای هاشمی بود. لذا برای انجام امور سازمان که البته زیر نظر وزارت دفاع فعالیت داشت، بسیار خدمت آقای هاشمی میرسیدم. درباره برنامهها و اولویتها و نیازمندیهای با ایشان بحث و بررسی میکردم. اصلیترین مسأله آن روز تهیه مهمات برای جبهه بود.
در آن زمان سالی 3 میلیارد دلار بودجه نظامی برای جنگ اختصاص مییافت که از این میزان یکونیم میلیارد دلار آن را مهمات میخریدیم و با مابقی آن هم سایر نیازهای ارزی جنگ را برآورده میساختیم. با راهنمایی ایشان بود که یکونیم میلیارد دلار را برای خودکفایی در تولید مهمات اختصاص دادیم.
در دوره اول کابینه آقای هاشمی، بین سالهای 68 تا 72 مهمترین ویژگی که میتوانم از آن یاد کنم ظرفیت «گوش دادن» است که ایشان در جلسات مرتبط با دولت داشت. با حوصله تمام، حرف همه وزرا، معاونان و صاحبنظران را گوش داده و سپس به جمعبندی میرسید و چون بسیار با استعداد بود و اطلاعات وسیعی هم داشت، سبب میشد که بهترین تصمیم را در جمعبندی نهایی بگیرد. ایشان زمانی که رئیس مجلس شورای اسلامی بود، در آخرین روزهای حضورش به اتحاد جماهیر شوروی رفت. آن زمان هنوز گورباچف بر سر کار بود و موافقتنامه نظامی برای همکاریهای تسلیحاتی با او تنظیم کرده و به امضا رساندند. بعد از انتخاب ایشان به ریاستجمهوری و همچنین عزل گورباچف و جایگزینی بوریس یلتسین، مأموریت اول من در وزارت دفاع این بود که آن موافقتنامه آقای هاشمی را به قرارداد تبدیل کنم. شاید بزرگترین قرارداد نظامی پس از پیروزی انقلاب، همانی بود که از سوی آقای هاشمی با روسیه بسته شد.
قرارداد تانکسازی، نفربرسازی، هواپیماهای میگ 29، سوخوی 24، زیردریاییهای کیلوکلاس، سیستم پدافندی اس 200، همه در آن قراردادی بود که در دوره یلتسین منعقد شد و موافقتنامه آن هم مربوط به دوره گورباچف بود که با همت آقای هاشمی بسته شد.
حال 4 سال از پایان حیات اینچنین مردی میگذرد. مشی و روحیه آقای هاشمی، اعتدال بود. مبنای اداره سیاستهای دولت آقای هاشمی هم همین شد. برخورد منصفانه، برخورد با ظرفیت و با حوصله با مسائل از ویژگیهای منحصر بهفرد آیتالله بود. ایشان در هیچ موضوعی هیچگاه لجاجت، یکدندگی و خودرأیی نداشت. شاید علت آن هم این باشد که ابتدا حوصله میکرد تا همه چیز را بشنود و بعد نظر دهد. این مشی اعتدالی و برخورد منصفانه به اخلاقیات دولت او هم تبدیل شد و در دوره آقای خاتمی هم ادامه یافت. 8 سال دوره اصلاحات را میتوان دوران مدارا نام برد. یادمان هست که در پایان دوره ریاستجمهوری آقای هاشمی با حوادثی چون میکونوس روبهرو شدیم که نتیجه آن خروج بسیاری از سفرای اروپایی از ایران بود. در ابتدای دوره آقای خاتمی با حضور کمال خرازی در وزارت امور خارجه ایران، خارجشدگان از ایران، بار دیگر به کشور دعوت شدند و شرایط عادی شد. خاتمی هم سیاست تنشزدایی را اتخاذ و فضای بینالمللی درباره ایران تغییر کرد و همکاری ما با کشورهای خارجی را توسعه داد. از آن دوره بود که شرکتهای خارجی برای سرمایهگذاری به ایران آمدند.
اشکال از آن روزی شروع شد که عدهای بر سر کار آمدند که بهجای ادامه دادن راه اعتدال و مدارا، مذاکرات هستهای تهران را به سخره گرفتند. نتیجه این تمسخر، ارجاع پرونده ایران به شورای امنیت و صدور قطعنامههای چندگانه علیه جمهوری اسلامی شد که مشکلات سهمگینی برای ما پیش آورد. این سیاست 8 سال ادامه یافت تا با روی کار آمدن دولت حسن روحانی و آغاز مذاکرات برجام بتوانیم از فشارهای غیرعادلانه تحمیلی خلاص شویم.
تحریمها موقعی آغاز شد که مسئولان وقت، قطعنامهها را کاغذپاره خواندند و مدعی شدند شورای امنیت هم کاری نمیتواند کند. تا آنجا که میپرسیدند این قطعنامهها چه اثری دارند؟ این نتیجه کم فروغ شدن اعتدال بود؛ مشی هاشمی که میخواست همکاری با دنیا به گونهای لحاظ شود که خیر ملت ایران نتیجه آن باشد. در حقیقت شاقول سیاستورزی آن مرحوم همین نکته بود که سیاستها و برنامهها منجر به خیر عمومی شود.
مجلس یاردولت باشد نه بار خاطر
مهدی پازوکی
استاد اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی
در شرایط امروز جامعه ایران مهمترین هدف مخالفان ایران، نگه داشتن کشور در فقر و انزوای بینالمللی است. روش کار مخالفان جلوگیری از سرمایهگذاری در اقتصاد ایران است. بنابراین ما باید امنیت و اقتصاد را در کنار هم ببینیم. برای اینکه این استراتژی تحقق پیدا کند، باید بدانیم که جهان مدرن اندیشههای مدرن به بار میآورد نه ابزارهای مدرن. آگاه باشیم با مدیریت سنتی دوران قبل از انقلاب صنعتی نمیتوان یک جامعه مدرن و توسعه یافته را اداره کرد. بنابراین دررابطه با بودجه سال ۱۴۰۰ طبق قانون اساسی وظیفه امور برنامه و بودجهریزی جزو وظایف مشخص و معین دولت است. بنابراین لایحه را دولت باید براساس واقعیتهای اقتصادی و با هماهنگی دستگاههای اجرایی تعیین و تصویب کند و به مجلس بفرستد، مجلس هم حق دارد این لایحه را مورد بررسی قرار بدهد ولی نمیتواند بدون اینکه منبع درآمدی را در نظر بگیرد، برای دولت هزینه ایجاد کند، این خلاف قانون اساسی است بنابراین مجلس اگر میتواند درآمدی را حذف کند، باید آن مخارج را هم حذف کند. نکته مهمی که وجود دارد این است که در بودجه سال ۱۴۰۰ منابع درآمدی دولت مشخص است: نخست نفت و دیگری درآمدهای غیرنفتی مانند مالیات بر عوارض گمرکی و سومین منبع واگذاری داراییهای مالی است که در واقع فروش اوراق بدهی و اوراق مشارکت است.
بنابراین در شرایط فعلی مخارج دولت و منابع درآمدهای آن مشخص است.از سوی دیگر امروزه بیش از ۴۰ درصد اقتصاد ایران معاف از مالیات است، مجلس میتواند تمام معافیتهای مالیاتی را لغو کند و گستره مالیاتی را افزایش دهد اما مجلس نمیتواند نرخ مالیاتی را افزایش دهد، بنابراین منبع درآمدی دولت باید مشخص باشد.
پس مجلس اگر میتواند باید بازوی دولت در جهت شفافسازی درآمد و واقعی نمودن بودجه باشد. مگر میشود حقوق بازنشستگان را پرداخت نکرد. در قانون امسال یعنی سال ۱۳۹۹ بالغ بر ۹۰ هزار میلیارد تومان کمک دولت به صندوقهای بازنشستگی بوده است، در سال آینده ۱۴۰ هزار میلیارد تومان افزایش پیدا میکند. همچنین به دلیل تورمی که نشأت گرفته از تحریمهای ظالمانه بینالمللی است و همچنین بیماری کرونا دولت پیشنهاد افزایش نرخ ۲۵ درصدی را کرده، در حالی که نرخ تورم بر اساس برآوردهای کارشناسی آن این است که امسال بالغ بر ۳۵ درصد است. بنابراین باید قدرت خرید مردم را تا حدودی حفظ کرد، بنابراین مجلس باید واقعبین باشد. مجلس میتواند هزینههای خود را کم کند و ابتدا از بودجه خودش شروع کند یعنی از هر شاخصی چه بودجه جاری و چه بودجه عمرانی.
چون نمایندگان نمیتوانند طرح جدید بدهند فقط عناوین طرحها را تغییر میدهند و در واقع هزینهای را متحمل دولت میکردند. امروزه در کشور بیش از ۴۰۰ هزار میلیارد تومان پروژههای نیمه کاره وجود دارد که در حوزههای انتخاباتی نمایندگان هستند پس اقدام به حذف آنها کنند، دولت هم استقبال خواهد کرد. مجلس باید به وظیفه نظارتی خود در بودجه برگردد و سعی کند واقع بین باشد، هر چند یکسری از هزینهها اجتنابناپذیر است مثل حقوق کارکنان دولت. پس مجلس باید نظارت خود را قوی کند و سیستم بشدت شفاف باشد. سال گذشته مجلس بشدت بودجه را افزایش داد، من فکر میکنم باید سیستم بودجه ایران شفاف باشد و مجلس هم با شفافیت تمام سعی کند اگر منبع هزینهای برای دولت اضافه میکند درآمد آن را هم مشخص کند.
استاد اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی
در شرایط امروز جامعه ایران مهمترین هدف مخالفان ایران، نگه داشتن کشور در فقر و انزوای بینالمللی است. روش کار مخالفان جلوگیری از سرمایهگذاری در اقتصاد ایران است. بنابراین ما باید امنیت و اقتصاد را در کنار هم ببینیم. برای اینکه این استراتژی تحقق پیدا کند، باید بدانیم که جهان مدرن اندیشههای مدرن به بار میآورد نه ابزارهای مدرن. آگاه باشیم با مدیریت سنتی دوران قبل از انقلاب صنعتی نمیتوان یک جامعه مدرن و توسعه یافته را اداره کرد. بنابراین دررابطه با بودجه سال ۱۴۰۰ طبق قانون اساسی وظیفه امور برنامه و بودجهریزی جزو وظایف مشخص و معین دولت است. بنابراین لایحه را دولت باید براساس واقعیتهای اقتصادی و با هماهنگی دستگاههای اجرایی تعیین و تصویب کند و به مجلس بفرستد، مجلس هم حق دارد این لایحه را مورد بررسی قرار بدهد ولی نمیتواند بدون اینکه منبع درآمدی را در نظر بگیرد، برای دولت هزینه ایجاد کند، این خلاف قانون اساسی است بنابراین مجلس اگر میتواند درآمدی را حذف کند، باید آن مخارج را هم حذف کند. نکته مهمی که وجود دارد این است که در بودجه سال ۱۴۰۰ منابع درآمدی دولت مشخص است: نخست نفت و دیگری درآمدهای غیرنفتی مانند مالیات بر عوارض گمرکی و سومین منبع واگذاری داراییهای مالی است که در واقع فروش اوراق بدهی و اوراق مشارکت است.
بنابراین در شرایط فعلی مخارج دولت و منابع درآمدهای آن مشخص است.از سوی دیگر امروزه بیش از ۴۰ درصد اقتصاد ایران معاف از مالیات است، مجلس میتواند تمام معافیتهای مالیاتی را لغو کند و گستره مالیاتی را افزایش دهد اما مجلس نمیتواند نرخ مالیاتی را افزایش دهد، بنابراین منبع درآمدی دولت باید مشخص باشد.
پس مجلس اگر میتواند باید بازوی دولت در جهت شفافسازی درآمد و واقعی نمودن بودجه باشد. مگر میشود حقوق بازنشستگان را پرداخت نکرد. در قانون امسال یعنی سال ۱۳۹۹ بالغ بر ۹۰ هزار میلیارد تومان کمک دولت به صندوقهای بازنشستگی بوده است، در سال آینده ۱۴۰ هزار میلیارد تومان افزایش پیدا میکند. همچنین به دلیل تورمی که نشأت گرفته از تحریمهای ظالمانه بینالمللی است و همچنین بیماری کرونا دولت پیشنهاد افزایش نرخ ۲۵ درصدی را کرده، در حالی که نرخ تورم بر اساس برآوردهای کارشناسی آن این است که امسال بالغ بر ۳۵ درصد است. بنابراین باید قدرت خرید مردم را تا حدودی حفظ کرد، بنابراین مجلس باید واقعبین باشد. مجلس میتواند هزینههای خود را کم کند و ابتدا از بودجه خودش شروع کند یعنی از هر شاخصی چه بودجه جاری و چه بودجه عمرانی.
چون نمایندگان نمیتوانند طرح جدید بدهند فقط عناوین طرحها را تغییر میدهند و در واقع هزینهای را متحمل دولت میکردند. امروزه در کشور بیش از ۴۰۰ هزار میلیارد تومان پروژههای نیمه کاره وجود دارد که در حوزههای انتخاباتی نمایندگان هستند پس اقدام به حذف آنها کنند، دولت هم استقبال خواهد کرد. مجلس باید به وظیفه نظارتی خود در بودجه برگردد و سعی کند واقع بین باشد، هر چند یکسری از هزینهها اجتنابناپذیر است مثل حقوق کارکنان دولت. پس مجلس باید نظارت خود را قوی کند و سیستم بشدت شفاف باشد. سال گذشته مجلس بشدت بودجه را افزایش داد، من فکر میکنم باید سیستم بودجه ایران شفاف باشد و مجلس هم با شفافیت تمام سعی کند اگر منبع هزینهای برای دولت اضافه میکند درآمد آن را هم مشخص کند.
سلام ایران
هر روز با شما در اینجا خواهیم بود، صدای شما، حرف شما و پیشنهاد شما را می شنویم و می خوانیم و بازگو می کنیم. با ما همراه باشید، بگویید و بنویسید
تلفن: 88769075 - 021 پیامک: 3000451213
نظــــــر مـــردم
همسان سازی حقوق برای افراد از کار افتاده/ سعید زینبی از گلپایگان: از کار افتاده هستم و ماهانه مبلغ دو میلیون و دویست هزار تومان دریافت میکنم. میخواستم از مسئولین تأمین اجتماعی سؤال کنم آیا شما با این مبلغ میتوانید زندگی کنید؟ وضعیت جسمانیام هم طوری نیست که بتوانم کار دیگری انجام دهم. لطفاً همانطور که همسان سازی برای دیگر بازنشستگان انجام شد برای ما که از کار افتاده هستیم هم انجام شود.
همسان سازی بازنشستگان کشوری/ عباس شمسی نژاد: هر روز در رابطه با بازنشستگان تأمین اجتماعی در ستون سلام ایران میخوانیم که چرا حقوق بازنشستگان کشوری و لشگری 80 درصد اضافه شده و برای ما نشده است. در صورتیکه بنده بازنشسته کشوری هستم و در همسان سازی 80 درصد به حقوقمان اضافه شده و امیدوارم در سال آینده برای دیگر بازنشستگان هم اضافه شود.
تلفن: 88769075 - 021 پیامک: 3000451213
نظــــــر مـــردم
همسان سازی حقوق برای افراد از کار افتاده/ سعید زینبی از گلپایگان: از کار افتاده هستم و ماهانه مبلغ دو میلیون و دویست هزار تومان دریافت میکنم. میخواستم از مسئولین تأمین اجتماعی سؤال کنم آیا شما با این مبلغ میتوانید زندگی کنید؟ وضعیت جسمانیام هم طوری نیست که بتوانم کار دیگری انجام دهم. لطفاً همانطور که همسان سازی برای دیگر بازنشستگان انجام شد برای ما که از کار افتاده هستیم هم انجام شود.
همسان سازی بازنشستگان کشوری/ عباس شمسی نژاد: هر روز در رابطه با بازنشستگان تأمین اجتماعی در ستون سلام ایران میخوانیم که چرا حقوق بازنشستگان کشوری و لشگری 80 درصد اضافه شده و برای ما نشده است. در صورتیکه بنده بازنشسته کشوری هستم و در همسان سازی 80 درصد به حقوقمان اضافه شده و امیدوارم در سال آینده برای دیگر بازنشستگان هم اضافه شود.
انتخاب نشریه
جستجو بر اساس تاریخ
اخبار این صفحه
-
# من - ماسک - میزنم
-
سخنرانی رهبر معظم انقلاب در سالروز قیام ۱۹ دی
-
معیشت مردم خط قرمز ما است
-
مردم و انقلاب درمشی آیت الله هاشمی
-
توسعه سواحل مکران در دستور کار دولت قرار گرفته است
-
تغییر شاکله بودجه فشار بر اقشار آسیبپذیر را بیشتر میکند
-
2 میلیون نفر برای کارت ملی هوشمند ثبت نام نکرده اند
-
ارسال پیام وزیر دفاع به وزرای دفاع بیش از ۶۰ کشور جهان
-
«روسیه» دیجیتالی می شود
-
کرونا چگونه سفر را از سبد زندگیما کش رفت؟
-
باید به سمت انقلاب در سرمایهگذاری برویم
-
هیأت رئیسه فدراسیون فوتبال ممنوعالخروج و ممنوعالمعامله هستند
-
ثبت آیین و سبک زندگی کردی در دانشنامه سنندج
-
«ایران جمعه» و «پرسه» ضمیمههای امروز «ایران»
-
خیر ملت ایران شاقول سیاستورزی آیتالله
-
مجلس یاردولت باشد نه بار خاطر
-
سلام ایران
اخبارایران آنلاین